سفرهای استانی مدیرعـامل تأمیناجتماعی با هدف نظارت بر ارائه خدمات به ذی‌نفعان
انجام 52 سفر استانی ماحصل فعالیت 26ماهه میرهاشم موسوی در سازمان تأمیناجتماعی بوده است. خود او نیز تأکید دارد که باید بازدیدهای میدانی و مصوبات آنها منجر به رفع مشکلات استان‌ها و مناطق محروم شود.
تمرکز خدمات و امکانات در تهران و کلانشهرها موجب شده طی سال‌های گذشته وضعیت سایر استان‌ها و شهرستان‌ها زیر ذره‌بین برود و برای توسعه و بهبود شرایط آنها تلاشی مضاعف صورت گیرد. بر این اساس سازمان تأمیناجتماعی، در مقام دومین ارائه‌دهنده خدمات درمانی در کشور، هم‌گام با اهداف دولت سیزدهم، بر وضعیت استان‌های مختلف نظارت را در دستور کار خود قرار داده است. به‌گونه‌ای که یک سال پس از شروع دوره مدیریتی جدید 24 سفر استانی ثبت شد. تاکنون تعداد این سفرها به 52 مورد رسیده است. یعنی در مدت مذکور به‌طور میانگین ماهانه به دو استان سفر شده و شرایط درمانی آنها از نزدیک مورد بررسی قرار گرفته است.
اگرچه در این مدت حتی به برخی شهرها بیش از یک‌بار سفر شده، اما آنچه بیش از انجام بازدیدهای میدانی اهمیت دارد، خروجی این سفرهاست و اینکه حاصل آنها چیست.
مدیرعامل سازمان تأمیناجتماعی در این‌باره تأکید دارد: «جلسات رسیدگی و پیگیری مصوبات سفرهای استانی به‌صورت جدی و مستمر در سازمان تأمیناجتماعی برگزار می‌شود و اجرایی شدن مصوبات این سفرها را با جدیت پیگیری می‌کنیم. مصوبات سفرهای استانی با رعایت ملاحظات سازمانی و ضوابط قانونی به تصویب می‌رسد. واحدهای تخصصی سازمان نظرات کارشناسی را لحاظ می‌کنند و روند قانونی اجرای مصوبات نیز با رعایت دوره زمانی دنبال می‌شود. پیگیری مداوم برای رفع مشکلات و ارتقای خدمات مهم‌ترین موضوعی است که باید مورد توجه تمامی مدیران قرار گیرد. در شرایط سخت، تمایل به قرار گرفتن در حاشیه امن خطاست و باید در این شرایط بتوانیم به‌خوبی به تعهدات خود عمل کنیم.»
او همچنین می‌گوید: «در برخی پروژه‌ها با وجود تأمین اعتبار و انجام مقدمات مورد نیاز، با مشکلاتی مواجه هستیم و گاهی پروژه‌ها با تأخیر همراه است. عمده مسائلی که در اجرای مصوبات سفرهای استانی باید مورد توجه باشد، هماهنگی بین واحدهای مختلف سازمان است.»
آمارها و مستندات گویای آن است که در سال‌های پیش از پیروزی انقلاب تنها 20مرکز درمانی زیرمجموعه سازمان تأمیناجتماعی وجود داشته، اما طی این سال‌ها تعداد این مراکز به 400 عدد رسیده و همچنان طرح‌های عمرانی متعددی در استان‌های مختلف طراحی شده و در دست اجرا قرار دارد. نکته مهم اینکه با تأکید دولت و تأمیناجتماعی بر بهبود شرایط استان‌ها و مناطق کمتر برخوردار و محروم، رویکرد عدالت در دسترسی به خدمات سرلوحه کار قرار گرفته است. با این وجود در شرایط خاص اقتصادی این سال‌ها تأمین اعتبار برای اجرای مصوبات سفرهای استانی کار چندان ساده‌ای نیست، اما با وجود محدودیت‌های مالی سازمان، سعی براین بوده تا در زمینه اجرای پروژه‌هایی که در دستور کار قرار می‌گیرند و عملیات آنها شروع می‌شود، تأمین مالی به‌نحو مناسبی انجام شود. در جریان سفرهای استانی و بازدیدهای میدانی برای اینکه مشکلات احتمالی به سرعت برطرف شود، پروژه‌های در دست اجرا مورد توجه ویژه قرار می‌گیرند. تأکید سازمان بر آن است که به موارد تأییدشده در پروژه‌های عمرانی و برنامه‌های طراحی شده، پایبند باشد و مطابق برنامه‌های موجود، پروژه‌ها را پیش ببرد. براین اساس از سوی مدیران ارشد این سازمان سفارش شده که «مقررات و رویه‌های کارشناسی در تمامی پروژه‌ها باید به دقت اجرا شود. قبل از شروع پروژه باید تمامی ابعاد آن طبق آینده‌پژوهی و نیازهای آتی بررسی و مراحل پیشرفت پروژه نیز با برنامه زمان‌بندی شده اجرا شود. باید همه واحدهای تخصصی همت کنند و بر عهدی که می‌بندند و قولی که برای پیشبرد کارها می‌دهند به خوبی پایبند باشند.»
نگاهی به مصوبات سفرهای استانی
سفرهای استانی در این سال‌ها مصوبات متعددی داشته و به‌واسطه آنها پیگیری‌های مختلفی در استان‌های کشور انجام شده است. در این میان مقصد اولین بازدید، خراسان جنوبی بود که در ادامه نیز حال‌و‌هوایی مشابه بر سایر بازدیدها حاکم شد. در این سفر خرید دستگاه‌های پیشرفته مورد نیاز استان مدنظر قرار گرفت. به این منظور مقرر شد دستگاه‌های ام‌آر‌آی و سنگ‌شکن برای بیمارستان‌های خراسان جنوبی خریداری شود. حضور در این استان نشان می‌داد خراسان جنوبی از نظر دستگاه‌های پیشرفته حوزه درمان مشکل دارد و با توجه به محرومیت این منطقه، نیاز به توسعه خدمات درمانی و خرید دستگاه‌های جدید حس می‌شود. البته این تنها مصوبه اولین سفر استانی نبود و مقرر شد علاوه بر اعتبارات قبلی، 20میلیارد تومان دیگر برای پرداخت وام به بازنشستگان خراسان جنوبی اختصاص یابد.
دومین سفر استانی مربوط به استان گلستان بود که در قالب آن هزینه 50میلیارد تومانی برای تجهیز بیمارستان حکیم جرجانی به دستگاه ام‌آر‌آی مصوب شد. همچنین افزایش ۵۰ تخت بستری و شش تخت دیالیز به ظرفیت بیمارستان حکیم جرجانی در دستور کار قرار گرفت که مجموع هزینه هر تخت حدود ۳میلیارد تومان بود. احداث ساختمان مستقل درمانگاه برای بیمارستان خاتم‌الانبیاء(ص) گنبد کاووس نیز از دیگر خروجی‌های دومین سفر استانی میرهاشم موسوی بوده است.
در ادامه بازدید از سایر استان‌های کشور معمولاً مصوبات مشابهی به همراه داشت و منجر به توسعه دسترسی به خدمات درمانی در آن منطقه شد.
توسعه مراکز خدماتی
در مناطق مرزی
اگرچه به‌طور کلی تجهیز مراکز درمانی، پرداخت تسهیلات به بازنشستگان و طراحی و ایجاد مراکز درمانی جدید ازجمله رویکردهای مورد توجه در سفرهای استانی بوده، اما بحث توسعه مراکز خدماتی در مناطق محروم و مرزی مورد تأکید ویژه قرار گرفته و به‌عنوان یکی از اولویت‌ها زیر ذره‌بین رفته است. بر این اساس در سفر به این مناطق، مانند پانزدهمین سفر استانی به مقصد اردبیل، در بازدید از شهرستان گرمی بر اهمیت مناطق مرزی تأکید شد. نتیجه این اهمیت دادن چنین بود که درمانگاه جدید گرمی با تأمین زمین از سوی فرمانداری این شهرستان احداث شود؛ چراکه بر اساس سیاست‌های دولت در توسعه مراکز ارائه خدمت، مناطق مرزی و کمتر برخوردار مانند شهرستان گرمی، اولویت دارند. همچنین در جریان بازدید از شعبه تأمیناجتماعی بیله‌سوار عنوان شد که با تأمین زمین توسط فرمانداری بیله‌سوار، ساخت درمانگاه تأمیناجتماعی در این شهرستان مرزی در دستور کار سازمان قرار می‌گیرد.
اما نکته مهمی که در این زمینه باید مورد توجه قرار گیرد آنکه معمولاً در این مناطق شاهد محدودیت در جذب کادر تخصصی درمان هستیم. به همین خاطر سازمان تأمیناجتماعی تصمیم گرفته به‌محض جذب پزشک متخصص در هر رشته‌ای، تجهیزات مورد نیاز آن حوزه را در اسرع وقت تأمین کند. سازمان بر این باور است که اگر نگاه به مسائل و ظرفیت‌های مناطق مختلف درست باشد و در مدیریت و تصمیم‌گیری‌ها با عملکرد صحیح، امکانات متناسب با ظرفیت‌ها و عادلانه توزیع شوند، نباید هیچ منطقه محرومی در کشور داشته باشیم.
احداث وگشایش مراکز جدید
تحول، عدالت و ارتقای اعتماد جامعه و مخاطبان در این دوره از اولویت‌های اصلی سازمان تأمیناجتماعی محسوب می‌شود. یکی از راهبردهای تحقق این اولویت‌ها مرکزیت‌زدایی، حضور میدانی و پایش خدمات در استان‌ها به‌ویژه مناطق کمتر توسعه‌یافته است. بر این مبنا در قالب سفرهای استانی بالغ بر 180 پروژه در دست ساخت، توسعه، ایجاد و بهسازی قرار گرفته که بخش عمده این پروژه‌ها، مراکز درمانی با اولویت مناطق کمتر برخوردار هستند.
در میان این پروژه‌ها می‌توان به مواردی چون افتتاح پلی‌کلینیک تأمیناجتماعی رفسنجان، بهره‌برداری از طرح توسعه بیمارستان دکتر غرضی سیرجان و اورژانس بهسازی شده و ارتقای بخش زایمان این بیمارستان، بهسازی بخش زنان و زایمان بیمارستان امام علی(ع) زرند طبق استانداردهای هتلینگ بیمارستانی، بهره‌برداری از طرح ال، دی، آر (زایشگاه مدرن) بیمارستان حضرت معصومه(س) کرمانشاه، بهره‌برداری از طرح ارتقای هتلینگ بخش زنان و زایمان بیمارستان شبیه‌خوانی کاشان، افتتاح درمانگاه تأمیناجتماعی شهرستان دولت‌آباد، افتتاح شعبه سوم تأمیناجتماعی اردبیل، احداث سه مرکز درمانی در شهرستان‌های عجب‌شیر، ملکان و هشترود، افتتاح درمانگاه تأمیناجتماعی بهار در استان همدان، آغاز عملیات احداث ساختمان جدید درمانگاه تأمیناجتماعی بناب، افتتاح بخش‌های مراقبت‌های ویژه (ICU) و (CCU) بیمارستان حضرت نبی‌اکرم(ص) عسلویه، افتتاح درمانگاه جدیدالاحداث تأمیناجتماعی خورموج، افتتاح درمانگاه تأمیناجتماعی امام جواد(ع) جم، بهره‌برداری از درمانگاه تأمیناجتماعی شهید نادر مهدوی خورموج، بهره‌برداری از طرح توسعه بیمارستان تأمیناجتماعی شوشتر، پیشرفت 85درصدی فاز اول پروژه بیمارستان 150تختخوابی تخصصی سرطان یزد، کلنگ‌زنی دو طرح توسعه ظرفیت‌های درمانی استان مازندران، بهره‌برداری از ساختمان‌های جدید اداری حوزه بیمه و درمان این سازمان در استان البرز، کلنگ‌زنی پروژه بیمارستان 197تختخوابی هشتگرد، افتتاح ساختمان جدید ادارات کل و مدیریت‌های درمان استان البرز و بهره‌برداری از پلی‌کلینیک دکتر شهید مجید مجیدیان راد کرج، افتتاح ساختمان جدید درمانگاه تخصصی تأمیناجتماعی چناران، کلنگ‌زنی درمانگاه تأمیناجتماعی با نام مبارک محمد رسول‌الله (ص) در شهرستان بردسکن، کلنگ‌زنی درمانگاه تأمیناجتماعی آق‌قلا، آغاز عملیات احداث بزرگ‌ترین مرکز درمانی سرپایی تأمیناجتماعی در استان گلستان، بهره‌برداری از طرح ارتقای هتلینگ 50 تخت بیمارستان خاتم‌الانبیاء گنبدکاووس و کلنگ‌زنی آغاز عملیات احداث پلی‌کلینیک تخصصی تأمیناجتماعی این شهر به دستور ویژه موسوی مبنی بر آغاز فرایند اجرایی پروژه شمس تبریز اشاره کرد.
همچنین تبدیل وضعیت 35 نفر از کارکنان کارخانه سیمان قاین و راه‌اندازی میز ارائه خدمت سازمان تأمیناجتماعی در استان کرمان از دیگر اقدامات صورت گرفته در این سفرها بوده است.
اگرچه در این مدت حتی به برخی شهرها بیش از یک‌بار سفر شده، اما آنچه بیش از انجام بازدیدهای میدانی اهمیت دارد، خروجی این سفرهاست و اینکه حاصل آنها چیست.
مدیرعامل سازمان تأمیناجتماعی در این‌باره تأکید دارد: «جلسات رسیدگی و پیگیری مصوبات سفرهای استانی به‌صورت جدی و مستمر در سازمان تأمیناجتماعی برگزار می‌شود و اجرایی شدن مصوبات این سفرها را با جدیت پیگیری می‌کنیم. مصوبات سفرهای استانی با رعایت ملاحظات سازمانی و ضوابط قانونی به تصویب می‌رسد. واحدهای تخصصی سازمان نظرات کارشناسی را لحاظ می‌کنند و روند قانونی اجرای مصوبات نیز با رعایت دوره زمانی دنبال می‌شود. پیگیری مداوم برای رفع مشکلات و ارتقای خدمات مهم‌ترین موضوعی است که باید مورد توجه تمامی مدیران قرار گیرد. در شرایط سخت، تمایل به قرار گرفتن در حاشیه امن خطاست و باید در این شرایط بتوانیم به‌خوبی به تعهدات خود عمل کنیم.»
او همچنین می‌گوید: «در برخی پروژه‌ها با وجود تأمین اعتبار و انجام مقدمات مورد نیاز، با مشکلاتی مواجه هستیم و گاهی پروژه‌ها با تأخیر همراه است. عمده مسائلی که در اجرای مصوبات سفرهای استانی باید مورد توجه باشد، هماهنگی بین واحدهای مختلف سازمان است.»
آمارها و مستندات گویای آن است که در سال‌های پیش از پیروزی انقلاب تنها 20مرکز درمانی زیرمجموعه سازمان تأمیناجتماعی وجود داشته، اما طی این سال‌ها تعداد این مراکز به 400 عدد رسیده و همچنان طرح‌های عمرانی متعددی در استان‌های مختلف طراحی شده و در دست اجرا قرار دارد. نکته مهم اینکه با تأکید دولت و تأمیناجتماعی بر بهبود شرایط استان‌ها و مناطق کمتر برخوردار و محروم، رویکرد عدالت در دسترسی به خدمات سرلوحه کار قرار گرفته است. با این وجود در شرایط خاص اقتصادی این سال‌ها تأمین اعتبار برای اجرای مصوبات سفرهای استانی کار چندان ساده‌ای نیست، اما با وجود محدودیت‌های مالی سازمان، سعی براین بوده تا در زمینه اجرای پروژه‌هایی که در دستور کار قرار می‌گیرند و عملیات آنها شروع می‌شود، تأمین مالی به‌نحو مناسبی انجام شود. در جریان سفرهای استانی و بازدیدهای میدانی برای اینکه مشکلات احتمالی به سرعت برطرف شود، پروژه‌های در دست اجرا مورد توجه ویژه قرار می‌گیرند. تأکید سازمان بر آن است که به موارد تأییدشده در پروژه‌های عمرانی و برنامه‌های طراحی شده، پایبند باشد و مطابق برنامه‌های موجود، پروژه‌ها را پیش ببرد. براین اساس از سوی مدیران ارشد این سازمان سفارش شده که «مقررات و رویه‌های کارشناسی در تمامی پروژه‌ها باید به دقت اجرا شود. قبل از شروع پروژه باید تمامی ابعاد آن طبق آینده‌پژوهی و نیازهای آتی بررسی و مراحل پیشرفت پروژه نیز با برنامه زمان‌بندی شده اجرا شود. باید همه واحدهای تخصصی همت کنند و بر عهدی که می‌بندند و قولی که برای پیشبرد کارها می‌دهند به خوبی پایبند باشند.»
نگاهی به مصوبات سفرهای استانی
سفرهای استانی در این سال‌ها مصوبات متعددی داشته و به‌واسطه آنها پیگیری‌های مختلفی در استان‌های کشور انجام شده است. در این میان مقصد اولین بازدید، خراسان جنوبی بود که در ادامه نیز حال‌و‌هوایی مشابه بر سایر بازدیدها حاکم شد. در این سفر خرید دستگاه‌های پیشرفته مورد نیاز استان مدنظر قرار گرفت. به این منظور مقرر شد دستگاه‌های ام‌آر‌آی و سنگ‌شکن برای بیمارستان‌های خراسان جنوبی خریداری شود. حضور در این استان نشان می‌داد خراسان جنوبی از نظر دستگاه‌های پیشرفته حوزه درمان مشکل دارد و با توجه به محرومیت این منطقه، نیاز به توسعه خدمات درمانی و خرید دستگاه‌های جدید حس می‌شود. البته این تنها مصوبه اولین سفر استانی نبود و مقرر شد علاوه بر اعتبارات قبلی، 20میلیارد تومان دیگر برای پرداخت وام به بازنشستگان خراسان جنوبی اختصاص یابد.
دومین سفر استانی مربوط به استان گلستان بود که در قالب آن هزینه 50میلیارد تومانی برای تجهیز بیمارستان حکیم جرجانی به دستگاه ام‌آر‌آی مصوب شد. همچنین افزایش ۵۰ تخت بستری و شش تخت دیالیز به ظرفیت بیمارستان حکیم جرجانی در دستور کار قرار گرفت که مجموع هزینه هر تخت حدود ۳میلیارد تومان بود. احداث ساختمان مستقل درمانگاه برای بیمارستان خاتم‌الانبیاء(ص) گنبد کاووس نیز از دیگر خروجی‌های دومین سفر استانی میرهاشم موسوی بوده است.
در ادامه بازدید از سایر استان‌های کشور معمولاً مصوبات مشابهی به همراه داشت و منجر به توسعه دسترسی به خدمات درمانی در آن منطقه شد.
توسعه مراکز خدماتی
در مناطق مرزی
اگرچه به‌طور کلی تجهیز مراکز درمانی، پرداخت تسهیلات به بازنشستگان و طراحی و ایجاد مراکز درمانی جدید ازجمله رویکردهای مورد توجه در سفرهای استانی بوده، اما بحث توسعه مراکز خدماتی در مناطق محروم و مرزی مورد تأکید ویژه قرار گرفته و به‌عنوان یکی از اولویت‌ها زیر ذره‌بین رفته است. بر این اساس در سفر به این مناطق، مانند پانزدهمین سفر استانی به مقصد اردبیل، در بازدید از شهرستان گرمی بر اهمیت مناطق مرزی تأکید شد. نتیجه این اهمیت دادن چنین بود که درمانگاه جدید گرمی با تأمین زمین از سوی فرمانداری این شهرستان احداث شود؛ چراکه بر اساس سیاست‌های دولت در توسعه مراکز ارائه خدمت، مناطق مرزی و کمتر برخوردار مانند شهرستان گرمی، اولویت دارند. همچنین در جریان بازدید از شعبه تأمیناجتماعی بیله‌سوار عنوان شد که با تأمین زمین توسط فرمانداری بیله‌سوار، ساخت درمانگاه تأمیناجتماعی در این شهرستان مرزی در دستور کار سازمان قرار می‌گیرد.
اما نکته مهمی که در این زمینه باید مورد توجه قرار گیرد آنکه معمولاً در این مناطق شاهد محدودیت در جذب کادر تخصصی درمان هستیم. به همین خاطر سازمان تأمیناجتماعی تصمیم گرفته به‌محض جذب پزشک متخصص در هر رشته‌ای، تجهیزات مورد نیاز آن حوزه را در اسرع وقت تأمین کند. سازمان بر این باور است که اگر نگاه به مسائل و ظرفیت‌های مناطق مختلف درست باشد و در مدیریت و تصمیم‌گیری‌ها با عملکرد صحیح، امکانات متناسب با ظرفیت‌ها و عادلانه توزیع شوند، نباید هیچ منطقه محرومی در کشور داشته باشیم.
احداث وگشایش مراکز جدید
تحول، عدالت و ارتقای اعتماد جامعه و مخاطبان در این دوره از اولویت‌های اصلی سازمان تأمیناجتماعی محسوب می‌شود. یکی از راهبردهای تحقق این اولویت‌ها مرکزیت‌زدایی، حضور میدانی و پایش خدمات در استان‌ها به‌ویژه مناطق کمتر توسعه‌یافته است. بر این مبنا در قالب سفرهای استانی بالغ بر 180 پروژه در دست ساخت، توسعه، ایجاد و بهسازی قرار گرفته که بخش عمده این پروژه‌ها، مراکز درمانی با اولویت مناطق کمتر برخوردار هستند.
در میان این پروژه‌ها می‌توان به مواردی چون افتتاح پلی‌کلینیک تأمیناجتماعی رفسنجان، بهره‌برداری از طرح توسعه بیمارستان دکتر غرضی سیرجان و اورژانس بهسازی شده و ارتقای بخش زایمان این بیمارستان، بهسازی بخش زنان و زایمان بیمارستان امام علی(ع) زرند طبق استانداردهای هتلینگ بیمارستانی، بهره‌برداری از طرح ال، دی، آر (زایشگاه مدرن) بیمارستان حضرت معصومه(س) کرمانشاه، بهره‌برداری از طرح ارتقای هتلینگ بخش زنان و زایمان بیمارستان شبیه‌خوانی کاشان، افتتاح درمانگاه تأمیناجتماعی شهرستان دولت‌آباد، افتتاح شعبه سوم تأمیناجتماعی اردبیل، احداث سه مرکز درمانی در شهرستان‌های عجب‌شیر، ملکان و هشترود، افتتاح درمانگاه تأمیناجتماعی بهار در استان همدان، آغاز عملیات احداث ساختمان جدید درمانگاه تأمیناجتماعی بناب، افتتاح بخش‌های مراقبت‌های ویژه (ICU) و (CCU) بیمارستان حضرت نبی‌اکرم(ص) عسلویه، افتتاح درمانگاه جدیدالاحداث تأمیناجتماعی خورموج، افتتاح درمانگاه تأمیناجتماعی امام جواد(ع) جم، بهره‌برداری از درمانگاه تأمیناجتماعی شهید نادر مهدوی خورموج، بهره‌برداری از طرح توسعه بیمارستان تأمیناجتماعی شوشتر، پیشرفت 85درصدی فاز اول پروژه بیمارستان 150تختخوابی تخصصی سرطان یزد، کلنگ‌زنی دو طرح توسعه ظرفیت‌های درمانی استان مازندران، بهره‌برداری از ساختمان‌های جدید اداری حوزه بیمه و درمان این سازمان در استان البرز، کلنگ‌زنی پروژه بیمارستان 197تختخوابی هشتگرد، افتتاح ساختمان جدید ادارات کل و مدیریت‌های درمان استان البرز و بهره‌برداری از پلی‌کلینیک دکتر شهید مجید مجیدیان راد کرج، افتتاح ساختمان جدید درمانگاه تخصصی تأمیناجتماعی چناران، کلنگ‌زنی درمانگاه تأمیناجتماعی با نام مبارک محمد رسول‌الله (ص) در شهرستان بردسکن، کلنگ‌زنی درمانگاه تأمیناجتماعی آق‌قلا، آغاز عملیات احداث بزرگ‌ترین مرکز درمانی سرپایی تأمیناجتماعی در استان گلستان، بهره‌برداری از طرح ارتقای هتلینگ 50 تخت بیمارستان خاتم‌الانبیاء گنبدکاووس و کلنگ‌زنی آغاز عملیات احداث پلی‌کلینیک تخصصی تأمیناجتماعی این شهر به دستور ویژه موسوی مبنی بر آغاز فرایند اجرایی پروژه شمس تبریز اشاره کرد.
همچنین تبدیل وضعیت 35 نفر از کارکنان کارخانه سیمان قاین و راه‌اندازی میز ارائه خدمت سازمان تأمیناجتماعی در استان کرمان از دیگر اقدامات صورت گرفته در این سفرها بوده است.