پوشش بیمهای همه شاغلان هدفگذاری کلان تأمیناجتماعی
سازمان تأمیناجتماعی در راستای انجام رسالت تعمیم بیمههای اجتماعی و پوشش بیمهای گروههای مختلف، علاوه بر بیمهشدگان اجباری، صاحبان حِرَف و مشاغل آزاد و افراد شاغل در کارگاههای صنفی مختلف را هم در قالب بیمهشدگان خاص تحتپوشش دارد. بافندگان، رانندگان، باربران، خادمان مساجد، کارفرمایان صنفی، زنان سرپرست خانوار، مددجویان، کارکنان مراکز توانبخشی، مربیان مهدکودک، زنبورداران، کارگران ساختمانی، مداحان و صیادان جزو بیمهشدگان خاص تأمیناجتماعی دستهبندی میشوند.
تأمیناجتماعی در دوسالونیم اخیر با تمرکز بر توسعه چتر بیمهای و بهرهمندی از ظرفیت بیش از 6میلیون نفری افراد بدون بیمه، زمینه جذب گسترده آنان را بهعنوان بیمهشده جدید حوزه بیمهشدگان خاص و تأمین منابع تازه برای این سازمان فراهم کرده است.
حمایت از بیمهشدگان خاص بهطور ویژه در سال ۱۴۰۱ اجرایی شد. تحقق رسالت بیمهای، افزایش ضریب پوشش بیمههای اجتماعی، تقویت منابع مالی تأمیناجتماعی و حمایت از افراد بدون کارفرما را میتوان از مزایای توسعه پوشش بیمهشدگان خاص برشمرد.
در بند «ز» تبصره (۱۷) قانون بودجه سال ۱۴۰۱ آمده است: «در اجرای ماده (۲۹) قانون الحاق بخشی از مقررات مالی دولت و بند «ت» ماده (۲) قانون برنامه پنجم توسعه مبنی بر ساماندهی و پایداری صندوقهای بیمهای و کاهش وابستگی آنها به بودجه عمومی، ساماندهی معافیتهای بیمهای کارگران دارای کارفرما و بیمهشدگان بدون کارفرما انجام میشود.»
بنابر آمار سازمان تأمیناجتماعی بیش از چهار میلیون نفر بیمهشده خاص در قالب گروههای دوازدهگانه مشمول، به موجب قانون تحتپوشش تأمیناجتماعی قرار دارند و حقبیمه سهم کارفرمایی آنان توسط دولت پرداخت میشود.
دادههای سال 1401 نشان میدهد از مجموع بیش از ۱۵میلیون و 700هزار بیمهشده اصلی (اجباری) تأمیناجتماعی، ۴میلیون و ۴۶۳هزار نفر بیمهشده خاص تحتپوشش این سازمان بیمهای قرار دارند. این افراد از مزایای طرحهای بیمهای خاص تأمیناجتماعی برای بهرهمندی از مزایای بیمهای، درمانی، بازنشستگی و تعهدات کوتاهمدت استفاده میکنند.
تعداد بیمهشدگان اصلی غیرخاص، در سال 1401 نسبت به سال ۱۴۰۰ با رشد ۳/۱درصدی، از حدود ۱۰میلیون و 447هزار نفر به بیش از ۱۰میلیون و ۷۷۷هزار نفر رسید. در این مدت تعداد بیمهشدگان اجباری خاص نیز یک افزایش ۲/۴درصدی ثبت کرده است.
آمار موجود تا پایان سال گذشته حاکی از این است که در چهارچوب بیمهشدگان خاص، یک میلیون و 738هزار و 674نفر بیمه حِرَف و مشاغل آزاد، 226هزار و 268نفر بیمه بافندگان، 834هزار و 221نفر بیمه رانندگان، 701هزار و 87نفر بیمه اختیاری، 706هزار و 264نفر کارگران ساختمانی، 37هزار و 695نفر باربران، 192هزار و 305نفر در حوزه کارفرمایان صنفی و 2798نفر نیز با استفاده از عنوان زنبورداران از پوشش بیمهای این سازمان استفاده میکنند.
رویکرد توسعه بیمهای
پس از استقرار تیم جدید مدیریت در سازمان تأمیناجتماعی رویکرد مدیریت منابع و رشد درآمدهای بیمهای مورد توجه قرار گرفت. طرحهای اجرایی و دادههای آماری بیانگر این است که در دو سال اخیر بستر پوشش بیمهای بسیاری از گروهها نظیر پزشکان بدون بیمه، زنان خانهدار، دانشجویان، امدادگران، دامپزشکان، شاغلان پلتفرمی، گروههای مشمول بیمههای خاص و دیگر شاغلان اصناف در تأمیناجتماعی فراهم شده است. این سازمان در راستای توسعه چتر بیمهای، پوشش حدود 30درصد افراد بدون بیمه را با استفاده از طرحهای مختلف، برنامهریزی کرده است.
بیمه هنرمندان
در اسفندماه سال 1400 استمرار و توسعه پوشش بیمه هنرمندان، نویسندگان و خبرنگاران توسط تأمیناجتماعی مطرح شد. با اعلام این سازمان آمار پوشش بیمهای این افراد طی ششماهه دوم سال 1400 روند افزایشی داشته و در اینباره تعامل لازم بین تأمیناجتماعی و صندوق اعتباری هنر برقرار است.
تیرماه سال جاری نیز بهرهمندی هنرمندان از پوشش بیمهای و بهبود و تکمیل شرایط بیمهای این قشر مورد توجه قرار گرفت. در نشست مدیرعامل سازمان تأمیناجتماعی و مدیرعامل سازمان سینمایی، اعلام آمادگی برای پوشش بیمهای جامعه هنری از سوی تأمیناجتماعی مطرح شد. همچنین در این تاریخ پیشنهاد تشکیل کارگروه مشترک تأمیناجتماعی و سازمان سینمایی برای بیمه هنرمندان، ارائه شد. براساس آمارهای موجود اکنون حدود 47هزار و 752نفر از هنرمندان، نویسندگان و روزنامهنگاران دارای قرارداد بیمه فعال، تحتپوشش خدمات سازمان تأمیناجتماعی قرار دارند.
بیمه ورزشکاران
از دیگر اقدامات سازمان تأمیناجتماعی جهت توسعه چتر بیمههای اجتماعی، گسترش بیمه ورزشکاران است. آذرماه سال جاری با اعلام این سازمان در قالب بیمهشده اجباری یا خویشفرما و با پرداخت حقبیمه مقرر، امکان استفاده از پوشش و خدمات بیمهای برای ورزشکاران، اعضای تیمهای ورزشی، مربیان و سایر فعالان حوزههای ورزشی فراهم شد.
به موجب بخشنامه مربوطه، بیمه فعالان حوزههای ورزشی اعم از ورزشکاران، اعضای تیمهای ورزشی، قهرمانان ملی، مربیان و کمکمربیان، داوران، مشاوران ورزشی، سرپرستان تیمهای ورزشی، باشگاهداران، امور خدمات، حملونقل و اشخاص مرتبط با باشگاههای ورزشی و بدون پوشش بیمهای نزد سایر صندوقهای بیمهای، برقرار میشود. همینطور در این حوزه پذیرش و بیمهپردازی سایر فعالان حوزه ورزش بدون رابطه کاری و مزدبگیری با کارفرمایی مشخص، در قالب بیمههای اختیاری و بهصورت گروهی (توافقی) یا انفرادی (صاحبان حِرف و مشاغل آزاد و ادامه بیمه بهطور اختیاری) ممکن است.
بیمه مشاغل اینترنتی
در کشور ما مشاغل اینترنتی به دو گروه کلی باواسطه و بیواسطه دستهبندی میشوند. شاغلان باواسطه افراد شاغل از طریق پلتفرمهای اینترنتی محسوب میشوند. شاغلان بیواسطه نیز بدون عضویت در هیچ پلتفرمی فعالیت میکنند که فعالان حوزه رسانههای اجتماعی و سایتهای فروش محصولات متعدد ازجمله آنها بهحساب میآیند.
به این واسطه سازمان تأمیناجتماعی آمادگی و برنامه لازم جهت پیگیری و برقراری پوشش بیمهای شاغلان کسبوکارهای حوزه فضای مجازی را در بخشهای مختلف حملونقل و سایر خدمات اینترنتی اعلام کرده است.