رییس بخش پيوند كليه بيمارستان شهید لبافينژاد:
تیم پزشکی هیچ دخالتی در توافقات بین دهنده و گیرنده کلیه ندارد
«کشور ما در پیوند کلیه یکی از پیشرفتهترین کشورهای دنیاست. قبل از انقلاب تنها حدود صد پیوند کلیه انجام شده بود. بعد از انقلاب جهش بزرگی در پیوند کلیه در کشور ایجاد شد، بهطوری که در40 سال گذشته بیش از60 هزار پیوند کلیه در کشور در30 مرکز پیوند کلیه انجام شده است. در حال حاضر ایران در پیوند کلیه از مرگ مغزی مقام اول را در منطقه به خود اختصاص داده است.» این بخشی از صحبتهای دكتر ناصر سيمفروش، رییس بخش پيوند كليه بيمارستان شهید لبافينژاد، استاد ممتاز دانشگاه علوم پزشكي شهيد بهشتي و رییس قطب اورولوژی و پیوند کلیه ایران و نیز رییس انجمن علمی پیوند کلیه ایران است. او در گفتوگو با «آتیهنو» علت کوتاهتر بودن لیست انتظار پیوند کلیه در ایران را ابداع روش ایرانی پیوند کلیه مطرح کرد که براي اولينبار روش پیوند از غريبه مثلاً از زن به شوهر يا برعكس توسط تیم پزشکی بیمارستان شهید لبافینژاد از سال 1978 کلید
خورده است.
مهدیار عبداللهی روزنامه نگار
سیمفروش با تأکید بر اینکه یکی از مشخصات مرکز شهید لبافینژاد در زمینه پیوند کلیه، ابتکار و ایجاد «مدل ایرانی پیوند کلیه است»، گفت: «این مدل پیوند از زنده غیرفامیل است و اولینبار از یک زن به شوهر که از نظر ژنتیکی غیرفامیل بودند در مرکز ما انجام شد. اين روش انقلابی در پیوند کلیه ایجاد کرد.»
او در توضیح بیشتر این روش پیوند کلیه افزود: «در این مدل تنها ایرانی به ایرانی میتواند کلیه اهدا کند و مخصوص ایرانیان است. مثلاً اگر یک آذربایجانی یا یک عراقی بخواهد در ایران پیوند کلیه انجام دهد باید و حتماً دهنده هم تابعیت داشته باشد.»
یک مدل اخلاقی
رییس انجمن علمی پیوند کلیه ایران با اشاره به اقبال جهانی به مدل ایرانی پیوند کلیه گفت: «یک دانشمند اخلاق به نام «سیگرید فرای رور» که رییس گروه اخلاق پزشکی دانشگاه میشیگان بود گفته بود که وقت آن رسیده در آمریکا نیز از تجربیات ایران برای نجات جان بیماران کلیوی استفاده شود.»
رییس قطب اورولوژی و پیوند کلیه ایران در ادامه با اشاره به اینکه در آمریکا در حدود صد هزار نفر در لیست انتظار پیوند هستند، افزود: «هر سال 7 هزار بیمار دیالیزی در لیست انتظار این کشور جان خود را از دست میدهند، قبل از اینکه به کلیه مورد نظر خود دست یابند.»
استاد ممتاز دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در مرور یکی دیگر از ابتکارات بیمارستان شهید لبافینژاد در این زمینه گفت: «از حدود 23 سال پیش برای نخستینبار در خاورمیانه، در مرکز ما اهداي کلیه به روش لاپاراسکوپی در اهداکنندگان زنده آغاز شد. در حال حاضر بیش از 3 هزار اهداي کلیه با لاپاراسکوپی در مرکز ما انجام شده و تنها رقیب ما در این زمینه کشور ترکیه است.» سیمفروش با اشاره به ابتکارات فراوان تیم جراحی پیوند کلیه این بیمارستان افزود: «پیوند کلیه دوم و سوم، پیوند کلیه در اطفال و افراد خیلی چاق با موفقیت در این مرکز انجام شده است.»
او با تأکید بر اینکه ايران در حال حاضر یکی از کوتاهترین لیستهاي انتظار را در دنیا برای پیوند کلیه دارد، اضافه کرد: «کشور ما در پیوند کلیه از زنده، مقام هشتم را در خاورمیانه دارد و در دنیا مقام سيوششم از مجموع پیوند از مرگ مغزی و زنده را به خود اختصاص داده است.» به گفته رییس انجمن علمی پیوند کلیه، بيماران كليوي در ايران در دسته بيماران خاص قرار دارند و انجام پیوند کلیه در بیمارستانهای مجهز دانشگاهی بهصورت رایگان
انجام میشود.
او افزود: «اوایل انقلاب که بیماران برای پیوند به خارج از کشور اعزام میشدند 100 هزار دلار برای پیوند یک بیمار پرداخت میشد و بیماران ایرانی که به انگلیس میرفتند هزینه آنها 50 هزار دلار بود. بنابراین میبینید که با انجام بیش از 60 هزار پیوند کلیه در ایران چه مقدار صرفهجویی ارزی شده که در مصارف بهداشتی دیگر کشور به کار گرفته شده است.»
استاد ممتاز دانشگاه علوم پزشكي شهيد بهشتي با اشاره به اینکه قبلاً عقيده بر اين بود كه بيمار بايد ۶ تا ۷ ماه دياليز شود و بعد پيوند كليه انجام شود، گفت: «امروزه مشخص شده هرچه تعداد دياليزها افزونتر باشد رگهاي بیمار سفتتر و حال عمومي او بدتر و ضعيفتر ميشود. بنابراین با توجه به اينكه ما ليست انتظار پيوند را حذف كردهايم، به محض بروز نارسايي مزمن كليه بيمار، سريعاً عمل پيوند انجام ميشود.»
700 پیوند کلیه اطفال
سیمفروش سابقه پيوند كليه اطفال در کشور را حدود 23 سال اعلام کرد و گفت: «تاکنون بيش از 700 پيوند كليه اطفال در اين بخش بیمارستان لبافینژاد انجام شده است. يك بچه 3.5 ساله كوچكترين كودكي بوده که در این مركز عمل پيوند كليه شده است.» او در پاسخ به ارزیابی عملكرد انجمنهاي حمايت از بيماران كليوي و بيماريهاي خاص در ايران گفت: «این مراکز با همكاري مركز بيماريهاي خاص وزارت بهداشت بر اساس چهارچوب خاصی بيماران كليوي در کشور را پشتيباني ميكنند.» سیمفروش در تشریح شیوه عملکرد این مراکز اضافه کرد: «انجمن حمايت از بيماران كليوي، اهداكنندگان و گيرندگان را شناسايي كرده و كار مددكاري انجام ميدهد. در مواردي آزمايشات لازم نیز رايگان انجام میشوند.» سیمفروش در پاسخ به اینکه اهداكنندگان كليه برای ادامه زندگی خود با يك كليه به مشکل برنمیخورند، گفت: «خوشبختانه در 6 هزار پيوندي كه تا به حال در اين مركز انجام دادهايم، اهداكنندگان در قبل و بعد از جراحي هيچ مشكلي نداشتهاند. اگرچه در هر حال پيوند كليه يك عمل جراحي و با عوارض خاص احتمالی است.
او ادامه داد: «تمام نتایج پیوند ما در مرکز پیوند آلمان در هایدلبرگ ثبت شده است. کلیههای پیوندی مرکز پزشکی شهید لبافینژاد 92 درصد کارکرد در یکسال بوده که جزو بهترین نتایج دنیا به برکت مدل ایرانی پیوند است.» رییس بخش پيوند كليه بيمارستان شهید لبافينژاد سازمان تأمیناجتماعی اضافه کرد که اهداکننده مانند كسي كه بهطور مادرزادي يك كليه نداشته، يا بر اثر سنگ كليه، كليهاش خارج شده، زندگي طبيعي با طول عمر طبيعي خواهد داشت.
عدم دخالت تیم پزشکی
سیمفروش در پایان در پاسخ به پرسشی در خصوص خرید و فروش کلیه در کشور گفت: «طبق فتوای حضرت امام(ره) در پاسخ به حکم فروشکلیه و اینکه آیا جایز است، ایشان فرمودند که اگر برای نجات جان انسان باشد نهتنها جایز، بلکه امر پسندیدهای است.» او گفت: «اگرچه خرید و فروش کلیه از نظر مسائل عقلانی موضوع بسیار بحثبرانگیزی در دنیاست، اما در کشور ما تمام علما در خصوص پیوند از زنده و دریافت هدیه و یا حتی فروش برای نجات انسان بر جایز بودن آن تأکید دارند و در مدل ایرانی نیز این موضوع پذیرفته شده است.» سیمفروش با تأکید بر عدم دخالت تیم جراحی و پزشکی در توافقات صورت گرفته بین دهندگان و گیرندگان کلیه ادامه داد: «بین طرفین هر توافقی صورت گیرد وظیفه ما نیست که دخالت کنیم و به همین سبب دولت و تیم پزشکی نیز در این مسائل ورود نمیکنند.» رییس بخش پيوند كليه بيمارستان لبافينژاد سازمان تأمیناجتماعی گفت: «اگر فردی برای نجات دیگری ترغیب به اهدا شود و در قبال این حرکت خود هدیهای دریافت کند که بتواند آن را به زخم زندگیاش بزند، این اقدام او بهتر از قاچاقچیگری و بالا رفتن از دیوار مردم است.» استاد ممتاز دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی اضافه کرد: «حتی در هلند سه ماه مرخصی با حقوق، به اهداکننده کلیه برای تشویق داده میشود. در آمریکا نیز اخیراً تمام هزینههای اهداي کلیه را بیمهها تقبل میکنند. پرداخت 50 میلیون تومان هدیه ایثار بهصورت کاملاً قانونی و معافیت سربازی از حمایتهای دولت به اهداکنندگان است که سیمفروش ضمن اشاره به آنها، ادامه داد: «از افتخارات کشور ماست که با حمایت دولت و خیّرين و همچنین تنها با دریافت 4 میلیون تومان از سوی جراحان پیوند کلیه، در حال حاضر در این مرکز بهصورت رایگان با دفترچه بیمه درمانی پیوند کلیه انجام میشود. در حالی در حال حاضر با این رقم حتی یک جراحی فتق انجام نمیشود.»