گامی در راستای ثبات اقتصادی
امیر سیدی کارشناس بازار سرمایه
در خصوص تغییر نرخ تسعیر قیمت خوراک و قیمت‌های پایه بورس کالا می‌توان گفت که بعد از برگشت تحریم‌ها در سال ۱۳۹۶، ارز چند نرخی شد. هرچند معتقدم در همان ابتدای امر می‌توانستیم عملکرد بهتری در حوزه ارز داشته باشیم، اما به هر حال در آن زمان واکنش‌های هیجانی منجر به چند نرخی شدن ارز و توزیع دلار ٤٢٠٠ تومانی و... شد. این ماجرا ادامه پیدا کرد و با سخت‌تر شدن فروش نفت ایران، تصمیم بر آن شد تا ارز حاصل از صادرات صنایع در سامانه نیما و بعد از آن مرکز مبادله و... عرضه شود و در نهایت به نقطه امروز رسیدیم. در این میان بحث‌هایی در مورد تأثیر نرخ ارز بر تورم هم مطرح بود. اکنون به نظر می‌رسد در موقعیت متفاوتی قرار داریم و در شرایطی که فروش نفت کمی تسهیل شده و نشانه‌هایی از بهبود روابط بین‌المللی مشاهده می‌شود و بانک مرکزی هم اوضاع ارزی بهتری دارد، اتفاق مبارکی رخ داده و این بار سیاست‌گذار بر خلاف دفعات قبل، اقدام به اصلاح قیمت کرده و به سمت تک‌نرخی شدن ارز حرکت کرده است. با وجود برخی حواشی، هیاهوها و مقاومت‌ها، اقدام مثبتی صورت گرفته است. نکته اینجاست که دفعات قبل، سیاست‌گذاران از سر ناچاری اقدام به اصلاح نرخ می‌کردند و این بار، اقدام بانک مرکزی ناشی از آینده‌نگری بوده است. اگر بانک مرکزی توان کنترل نرخ ارز در بازار آزاد را داشته باشد، بهترین سیاست این است که این دو نرخ به هم نزدیک شده و در نهایت به ارز تک‌نرخی برسیم. منظور از تثبیت نرخ ارز، تعیین نرخی دور از دسترس و پشت درهای بسته توسط بانک مرکزی نیست و اتفاقاً منظور از تثبیت نرخ ارز این است که ارز واردات، صادرات و... با یک نرخ در دسترس همگان باشد. ابلاغیه تغییر نرخ تسعیر قیمت خوراک و قیمت‌های پایه بورس کالا، گام مثبتی در راستای تک‌نرخی شدن ارز بوده است. انتظار می‌رود صنایع صادرات‌محور به دلیل برخورداری از نقطه قوت امکان صادرات حتی در شرایط تحریم، تنبیه نشوند. ضمن اینکه انتظار می‌رود تفکیکی بین سیاست‌های پولی و مالی انجام شود، حمایت از معیشت مردم نیازمند سیاست‌های مالی است و قیمت‌گذاری دستوری و استفاده از سیاست‌های پولی برای حمایت از مردم راهکار مناسبی نیست. طبیعی است که اگر صنایع صادرات‌محور ما بتواند ارز حاصل از صادرات خود را با نرخ منطقی و واقعی عرضه کند، انگیزه بیشتری برای افزایش صادرات خواهد داشت و این موضوع خود‌به‌خود به افزایش تولید، افزایش سودآوری صنایع، افزایش شفافیت و برچیدن زمینه رانت و فساد منجر خواهد شد. ضمن اینکه در چنین شرایطی امنیت سرمایه‌گذاری هم افزایش یافته و طرح‌های توسعه‌ای و پروژه‌های عمرانی اجرا خواهد شد. قطعاً بازار سرمایه هم از چنین شرایطی تأثیر می‌پذیرد.
نکته دیگر اینجاست که تقویت انگیزه برای رشد تولید و سرمایه‌گذاری‌های جدید و اجرای طرح‌های توسعه‌ای و پروژه‌های عمرانی، نیازمند تثبیت نرخ ارز است. تثبیت نرخ ارز در کنترل تورم و کاهش نرخ بهره هم تأثیرگذار خواهد بود. اقدامات اخیر بانک مرکزی نشان می‌دهد سیاست‌گذاران این بار به درستی هدف‌گذاری کرده و گام‌های صحیحی برداشته‌اند. بی‌تردید، بازار سرمایه بیشترین منفعت را از ثبات اقتصادی خواهد برد و اتفاقاً بازارهای سوداگرانه در پی ایجاد ثبات در اقتصاد کشور، از رونق خواهند افتاد. البته که دلیلی برای رونق بازارهای سوداگرانه همچون بازار خودرو وجود ندارد و رونق این بازارها فقط در اقتصادهای تورمی و بی‌ثبات مشاهده می‌شود. در ادامه باید دید که با این مصوبه‌ای که بانک مرکزی ابلاغ کرده، سمت‌و‌سوی بازار سهام چگونه خواهد شد. به نظر می‌رسد بازار سرمایه از این مصوبه استقبال کرده و در فصل پاییز می‌توان معاملات خوبی را در بورس مشاهده کرد.
نکته دیگر اینجاست که تقویت انگیزه برای رشد تولید و سرمایه‌گذاری‌های جدید و اجرای طرح‌های توسعه‌ای و پروژه‌های عمرانی، نیازمند تثبیت نرخ ارز است. تثبیت نرخ ارز در کنترل تورم و کاهش نرخ بهره هم تأثیرگذار خواهد بود. اقدامات اخیر بانک مرکزی نشان می‌دهد سیاست‌گذاران این بار به درستی هدف‌گذاری کرده و گام‌های صحیحی برداشته‌اند. بی‌تردید، بازار سرمایه بیشترین منفعت را از ثبات اقتصادی خواهد برد و اتفاقاً بازارهای سوداگرانه در پی ایجاد ثبات در اقتصاد کشور، از رونق خواهند افتاد. البته که دلیلی برای رونق بازارهای سوداگرانه همچون بازار خودرو وجود ندارد و رونق این بازارها فقط در اقتصادهای تورمی و بی‌ثبات مشاهده می‌شود. در ادامه باید دید که با این مصوبه‌ای که بانک مرکزی ابلاغ کرده، سمت‌و‌سوی بازار سهام چگونه خواهد شد. به نظر می‌رسد بازار سرمایه از این مصوبه استقبال کرده و در فصل پاییز می‌توان معاملات خوبی را در بورس مشاهده کرد.