کارشناس «آتیهنو» به پرسشهای شرکای اجتماعی پاسخ میدهد
شرایط بخشودگی جرائم بدهیهای قطعی شده
سازمان تأمیناجتماعی بهعنوان بزرگترین سازمان بیمهگر کشور با جامعه عظیمی از مخاطبان در ارتباط است که غالباً با قواعد و قوانین این سازمان بزرگ آشنایی کافی ندارند. «آتیهنو» تلاش دارد با بهرهگیری از تجربیات کارشناسان، شرکای اجتماعی را با ظرایف قانونی این حوزه آشنا کند. موضوعاتی که در این شماره به بررسی آنها میپردازیم عبارتاند از:
• ارائه درخواست بازنشستگی بهصورت غیرحضوری
• تغییر صندوقهای بازنشستگی در قانون برنامه ششم
• اعلام غیرحضوری شماره حساب بانکی مستمریبگیران
• مشمول کسر حقبیمه بودن هزینه ایابوذهاب
بر اساس حسابرسی صورت گرفته از دفاتر قانونی شرکت تولید مواد غذایی، بابت اصل حقبیمه و بیمه بیکاری و جرائم متعلقه مبلغی بدهی برآوردی داشتیم. بعد از اعتراض و رسیدگی در هیأتهای تشخیص مطالبات بدوی و تجدیدنظر، کل بدهی همراه با جرائم متعلقه قطعی شده، اما هنوز پرداخت نشده است. اخیراً اطلاع پیدا کردهایم که جرائم بدهیهای قطعی شده با شرایطی بخشوده میشود؛ در این خصوص نیاز به کسب اطلاعات بیشتری داریم.
نظر به اینکه سال 1402 از سوی مقام معظم رهبری سال «مهار تورم و رشد تولید» اعلام شده است، سازمان تأمیناجتماعی در راستای مساعدت با کارفرمایان واحدهای تولیدی، صنعتی، معدنی، خدماتی، اصناف و شرکتهای دانشبنیان اعلام کرده: «کارفرمایان فعالیتهای فوقالذکر اعم از اشخاص حقیقی یا حقوقی، چنانچه حداقل بهمدت یکسال از زمان تقسیط اصل حقبیمه و بیمه بیکاری، نسبت به حفظ و یا افزایش اشتغال نیروی انسانی کارگاه خود بر مبنای لیست اسفندماه سال 1401 اقدام کرده و لیست کارکنان شاغل کارگاه را در طول دوره مذکور ارسال و حقبیمههای مربوطه را پرداخت کنند، میتوانند از تسهیلات بخشودگی جرائم بهرهمند شوند.» لازم به یادآوری است در صورت تقسیط 12ماهه اصل حقبیمه و بیمه بیکاری، میزان بخشودگی جرائم صددرصد خواهد بود و در اقساط 18ماهه، بخشودگی 85 درصد جرائم و 24ماهه بخشودگی 75 درصد جرائم و در36ماهه،50 درصد از جرائم مشمول بخشودگی خواهند بود. البته چنانچه هریک از اقساط در سررسید تعیینشده پرداخت نشود بدهی تبدیل به حال شده و امکان تقسیط مجدد نخواهد داشت. در این رابطه کلیه کارفرمایان مشمول این بخشودگی میتوانند بهمدت 3 ماه از تاریخ 1/3/1402 لغایت 31/5/1402و صرفاً از طریق خدمات غیرحضوری سازمان تأمیناجتماعی نسبت به ثبت درخواست خود در سامانه (es.tamin.ir) اقدام کنند و شعب تأمیناجتماعی مجاز به پذیرش حضوری متقاضیان نیستند.
65 سال سن دارم و از یک هفته پیش سابقهام به 20 سال تمام رسیده است. چون درحال حاضر بهعلت تصادف و شکستن استخوان پایم، قادر به راه رفتن نیستم و نمیتوانم برای تقاضای بازنشستگی به شعبه مربوطه تأمیناجتماعی مراجعه کنم، آیا امکان دارد بهصورت غیرحضوری درخواست بازنشستگی خود رابه تأمیناجتماعی اعلام کنم؟
بله، خدمات غیرحضوری سازمان تأمیناجتماعی تاکنون به 48 خدمت رسیده که یکی از این موارد درخواست غیرحضوری برقراری مستمری بازنشستگی بیمهشدگان است. به این ترتیب که بیمهشده میتواند بدون مراجعه حضوری به شعب تأمیناجتماعی از طریق سامانه خدمات غیرحضوری به نشانی (es.tamin.ir) و یا با اپلیکیشن «تأمین من» از این خدمت بهرهمند شود.
سه سال است در استخدام رسمی یکی از وزارتخانهها هستم؛ طبق بررسیهایی که انجام دادهام تعهدات بلندمدت سازمان تأمیناجتماعی از تعهدات صندوق بازنشستگی کشوری مطلوبتر است. آیا میتوانم صندوق بازنشستگی خود را از کشوری به صندوق تأمیناجتماعی تغییر دهم؟
در قانون برنامه پنجم توسعه تغییر صندوقهای بازنشستگی پیشبینی شده بود، اما چون در قانون برنامه ششم توسعه که این قانون تاکنون تمدید شده، به این موضوع اشاره نشده، لذا درخواست تغییر صندوق بازنشستگی شما در حال حاضر امکانپذیر نیست، مگر اینکه در قانون برنامه هفتم توسعه که در آینده مورد تصویب قرار خواهد گرفت و یا قوانین دیگر، تغییر صندوق بازنشستگی مورد بازنگری مجدد قرار گیرد.
پس از ابلاغ بدهی به شرکت، آن را ظرف مهلت قانونی مورد اعتراض قرار دادیم. درخواست ما در هیأت تشخیص مطالبات بدوی، مورد تأیید قرارگرفته است. پس از ابلاغ رأی هیأت بدوی مجدداً ظرف مهلت قانونی 20روزه به رأی هیأت بدوی نیز اعتراض و جلسه تجدیدنظر برگزار شده، اما هنوز رأی تجدیدنظر به شرکت ابلاغ نشده است. اخیراً نامهای از شعبه تأمیناجتماعی مربوطه مبنی بر تکمیل فرم اطلاعات اولیه مورد نیاز حسابرسی از دفاتر قانونی شرکت و اعاده آن به شعبه مذکور جهت بازرسی از دفاتر قانونی برای دوره دو سال مالی قبل دریافت کردهایم؛ مگر طبق مقررات، بازرسی از دفاتر قانونی اشخاص حقوقی صرفاً برای آخرین سال دوره مالی شرکتها صورت نمیگیرد؟
بازرسی از دفاتر قانونی شرکتها غیر از آخرین سال دوره مالی در موارد زیر برای سنوات قبل نیز مورد رسیدگی قرار میگیرد: کارگاههای حائز شرایط صدور مفاصاحساب قراردادهای پیمانکاری، اشخاص حقوقی در حال تصفیه و یا ورشکستگی شرکتها، نقلوانتقال عین یا منافع شرکتها (موضوع ماده (37) قانون تأمیناجتماعی) و قرارهای صادره توسط هیأتهای تشخیص مطالبات سازمان تأمیناجتماعی. لذا چون بدهی شما بهعلت اعتراض به رأی هیأت بدوی در هیأت تجدیدنظر در دست رسیدگی قرار دارد، این درخواست حسابرسی حتماً در رابطه با قرار صادره توسط هیأت تجدیدنظر است.
دانشجوی دختر ترم دوم دانشگاه هستم و چون مجرد و فاقد شغل هستم،تحتپوشش بیمه پدرم که بازنشسته تأمیناجتماعی است هستم. اگر بخواهم بیمه دانشجویی و یا بیمه زنان خانهدار شوم این دو نوع بیمه چه تفاوتی با بیمه تحتپوشش پدرم دارد؟
دخترانی که بعد از 18سالگی بهعلت عدم ازدواج و فاقد شغل بودن تحتتکفل پدر بیمهشده یا مستمریبگیر خود قرار میگیرند، صرفاً مشمول خدمات درمانی سازمان تأمیناجتماعی هستند، اما ثبتنام و بیمهپردازی در قالب بیمه زنان خانهدار و یا بیمه دانشجویی موقعیت آنها را از بیمهشده تبعی به بیمهشده اصلی تغییر داده و با این کار میتوانند با توجه به نرخهای انتخابی 12، 14 و 18 درصد حسبمورد از سایر خدمات سازمان تأمیناجتماعی از قبیل بازنشستگی و ازکارافتادگی و فوت (مستمری بازماندگان) بهرهمند شوند. همچنین امکان تداوم استفاده همزمان از خدمات درمانی بهتبع بیمه پدر خود را دارا بوده و نیازی به پرداخت حق سرانه درمان برای خدمات درمان تأمیناجتماعی نخواهند داشت.
با 60 سال سن و 15 سال سابقه پرداخت حقبیمه درخواست برقراری بازنشستگی کردهام که مورد موافقت تأمیناجتماعی قرارگرفته است. شعبه مربوطه اعلام کرده که برای واریز مستمری ماهانه، در بانک رفاه کارگران افتتاح حساب و شماره آن را به شعبه اعلام کنم، اما بعد از افتتاح حساب در بستر بیماری افتادهام. آیا امکان دارد بهصورت غیرحضوری شماره حسابم را به شعبه اعلام کنم؟
بله، یکی دیگر از 48 خدمت غیرحضوری سازمان تأمیناجتماعی اعلام غیرحضوری شماره حساب بانکی مستمریبگیران به شعب تأمیناجتماعی است که در راستای کاهش مراجعات حضوری و افزایش رضایتمندی مخاطبان سازمان تأمیناجتماعی، این خدمت نیز از طریق سامانه (ES.tamim.ir) امکانپذیر است.
اخیراً یک جانباز 30 درصد را جهت اشتغال در کارگاه استخدام کردهام، آیا سهم حقبیمه او مثل چهار نفر دیگر بیمهشدگان کارگاه، هفت درصد است؟
خیر، کارفرمایانی که از نیروی کار جانباز استفاده میکنند، میتوانند اصل تأییدیه جانبازی توسط بنیاد شهید و امور ایثارگران را به شعبه مربوطه تأمیناجتماعی ارائه کنند تا پس از ثبت و ذخیره در سیستم تأمیناجتماعی لیستهای ماهانه حقبیمه جانباز یا جانبازان را بدون هفت درصد سهم بیمهشده جانباز ارسال کنند. به عبارت دیگر جانبازان شاغل در کارگاههای مشمول قانون تأمیناجتماعی با تأیید بنیاد شهید و امور ایثارگران از هفت درصد سهم بیمهشده معاف هستند.
به چند نفر از بیمهشدگان شرکت حق ایابوذهاب پرداخت میکنیم و در دفاتر قانونی شرکت بهعنوان هزینه اعمال میشود؛ آیا هزینه ایابوذهاب مشمول کسر حقبیمه است؟
بله، پرداختیها به بیمهشدگان بابت حق ایابوذهاب و یا اضافهکاری مشمول کسر حقبیمه و لازم است میزان آنها در لیستهای ماهانه ارسالی به تأمیناجتماعی درج شده و حقبیمه کسر شود.
در شماره 381 نشریه خبری درج شده بود مبنی بر اینکه در روز جهانی هلالاحمر، رئیسجمهور از دستاندرکاران طرح بیمه تأمیناجتماعی امدادگران هلالاحمر قدردانی کرده است. با توجه به اینکه یکی از داوطلبان امدادگر جمعیت هلالاحمر جمهوری اسلامی ایران هستم و 40 سال سن دارم، خواستم از جزئیات بیشتر این خبر اطلاع داشته باشم.
در این خصوص در شماره 360 سال گذشته، در پاسخ به سؤال یکی از داوطلبان جمعیت هلالاحمر توضیحات لازم داده شده است و اکنون مجدداً جهت اطلاع شما اعلام میشود؛ با توجه به تفاهمنامهای که سال قبل بین سازمان تأمیناجتماعی و جمعیت هلالاحمر جمهوری اسلامی ایران منعقد شده و متعاقب آن بر اساس بخشنامه صادره توسط سازمان تأمیناجتماعی، داوطلبان جمعیت هلالاحمر که حداکثر سن آنان 50 سال است (مثل شما که 40 سال دارید) میتوانند در قالب بیمه صاحبان حِرَف و مشاغل آزاد و صرفاً با نرخ 18 درصد و بر اساس حداقل دستمزد، بیمه تأمیناجتماعی شوند. در این ارتباط جمعیت هلالاحمر صورت اسامی واجدین شرایط را (طبق ضوابط بیمه مشاغل آزاد) از طریق ارتباط وبسرویسی به سیستم تأمیناجتماعی ارسال میکند و کلیه امور از طریق خدمات غیرحضوری سازمان تأمیناجتماعی صورت میگیرد. لازم به یادآوری است که این نوع بیمه همراه با حمایت درمان بوده و پرداخت حقبیمههای ماهانه مربوطه به عهده جمعیت هلالاحمر است و مبلغی توسط بیمهشده پرداخت نمیشود. البته طبق ضوابط مربوط به بیمه مشاغل آزاد، اگر سن متقاضی بیش از 50 سال باشد، لازم است معادل سن اضافی سابقه قبلی پرداخت حقبیمه داشته باشد.
بیمهشده زن تأمیناجتماعی هستم و 19 سال و 6 ماه سابقه پرداخت حقبیمه دارم. طبق شناسنامه تاریخ تولد من در بدو بیمه شدن، متولد سال 1348 در سیستم تأمیناجتماعی ثبت شده است. چند سال قبل و قبل از ازدواج بنا به عللی تاریخ تولد خودم را به سال 1347 تغییر دادهام. سؤالم این است با توجه به اینکه طبق تاریخ تولد اصلاحشده در حال حاضر 55 سال سن دارم، آیا بعد از ششماه که سابقهام به 20 سال میرسد، میتوانم از قانون حداقل 55 سال سن و حداقل 20 سال سابقه استفاده کنم؟
خیر، طبق قانون الحاق یک تبصره به ماده (3) قانون تأمیناجتماعی و رأی وحدت رویه شماره 81 مورخ 5/3/1381 هیأت عمومی دیوان عدالت اداری، ملاک برخورداری از تعهدات بلندمدت سازمان تأمیناجتماعی (مثل بازنشستگی شما) تاریخ تولد مندرج در شناسنامه بدو بیمه شدن بیمهشده است، لذا چون تاریخ تولد شما در زمان بیمه شدن سال 1348 بوده و در حال حاضر 54 سال سن دارید، بعد از یک سال که سن شما بر اساس شناسنامه بدو بیمهشده به 55 سال برسد میتوانید با حداقل 20 سال سابقه درخواست بازنشستگی کنید.
کارمند رسمی وزارت امور اقتصادی و دارایی هستم. در حال حاضر عضو صندوق بازنشستگی کشوری بوده و تقاضای بازنشستگی کردهام. قبلاً سه سال بیمهشده تأمیناجتماعی بودم و در آن مدت حقبیمه 24 ماه خدمت سربازی را نیز خریداری کرده و جزء سابقه بیمه من در تأمیناجتماعی منظور شده است؛ آیا سوابق خرید خدمت سربازی را میتوانم به صندوق بازنشستگی کشوری انتقال دهم؟
اگر انتقال و پذیرش سوابق حقبیمه خدمت سربازی مورد درخواست و موافقت صندوق کشوری باشد، در این حالت فقط حقبیمه موردنظر صرفاً به میزان هفت درصد سهم بیمهشده عیناً به صندوق جدید قابل انتقال است.
برادرم تا آخر فروردینماه سال 1402 بهمدت 18 ماه، مقرری بیمه بیکاری دریافت کرده که پس از اتمام دریافت مقرری، اخیراً فوت کرده است. آیا همسر او میتواند از سازمان تأمیناجتماعی کمک هزینه کفنودفن دریافت کند؟
خیر، اگر مقرریبگیر بیمه بیکاری بعد از پایان دوره دریافت مقرری بیکاری فوت کند، هزینه کفنودفن به بازماندگان تعلق نمیگیرد.
قبلاً کارفرمای یک کارگاه تولیدی بودم و هفت نفر پرسنل داشتم که بهعلت ورشکستگی کارگاه را تعطیل کرده و سپس در یک مؤسسه دولتی شاغل شدهام. چون در یکی از شعب تأمیناجتماعی بدهی اجرایی دارم و بهخاطر مشکلات مالی قادر به پرداخت آن نبودم، اخیراً از اجراییات شعبه تأمیناجتماعی بابت بدهی اجرایی، حکم بازداشت حقوقم به محل کار فعلی من ابلاغ شده است؛ آیا این اقدام سازمان تأمیناجتماعی وفق مقررات است؟
بله، طبق آییننامه اجرایی ماده (50) قانون تأمیناجتماعی، کارفرمایی که بدهی اجرایی دارد اگر نسبت به ترتیب پرداخت آن تمکین نکند، اجراییات سازمان تأمیناجتماعی بعد از مالیابی و شناسایی اموال مدیون نزد اشخاص ثالث، میتواند معادل بدهی اجرایی، از اموال مدیون نزد شخص ثالت را توقیف کند که یکی از این موارد ماده (43) آییننامه مذکور است. در این رابطه بازداشت مزد و حقوق مدیون به اداره یا مؤسسه محل کار مدیون (شخص ثالث) ابلاغ میشود و اداره یا مؤسسه محل کار بدهکار مکلف است تا استهلاک بدهی مدیون نسبت به کسر مبلغ بازداشت شده از حقوق یا مستمری مدیون و واریز آن به حساب سازمان تأمیناجتماعی اقدام کند. در غیر اینصورت مؤسسه متبوعه مسئول خواهد بود و اجراییات سازمان تأمیناجتماعی میتواند به استناد ماده (39) آییننامه مذکور با صدور برگ لازمالاجرا نسبت به توقیف اموال شخص ثالث اقدام کند، البته طبق تبصره ماده (43) آییننامه فوقالذکر بازداشت بیش از 1.4حقوق یا مستمری بازنشستگی و یا ازکارافتادگی و بیش از 1.4حقوق یا دستمزد شاغلان معیل و بیش از 1.3حقوق و یا دستمزد شاغلان مجرد ممنوع است.