نخستین تیمارستان در ایران
دارالمجانین تهران از اوایل دهه ۱۳۰۰ خورشیدی سروسامانی یافت. در گزارش هیأت بهداشتی اعزامی جامعه اتفاق ملل در سال ۱۹۲۴ میلادی (۱۳۰۳شمسی) آمده است که دیوانه‌خانه تهران (دارالمجانین) به وسیله دایره «صحیه» بلدیه (شهرداری) تهران اداره می‌شود. در آن زمان بهداشت و درمان در ایران آن‌قدر ناشناخته بود که تنها دایره‌ای به نام صحیه زیر نظر بلدیه تأسیس شده بود که امور بهداشت شهری را زیر نظر داشت.
تشکیلات صحیه که بعدها اداره کل صحیه شد در سال‌های بعد تأسیس شد و بخشی از وزارت داخله (کشور) بود.
دیوانه‌خانه یا دارالمجانین تهران که در دهه‌های بعد نام آن به تیمارستان (پس از تصویب لغات جدید فارسی در سال‌های 1320-1314 خورشیدی) تغییر یافت و در دهه‌های 40 و 50 آنجا را بیمارستان روانی خواندند و نام «رازی» هم بر آن گذاشتند، در ابتدا فقط صد نفر ظرفیت داشت.
اما در سال ۱۳۰۳ که پزشکان هیأت صحیه جامعه اتفاق ملل از آن دیدن کردند ۱۱۲ مریض در آنجا بستری بودند؛ شامل ۶۹ نفر مرد، ۴۱ نفر زن و دو کودک. تقریباً نیمی از بیماران در اتاق‌های کوچکی به‌اندازه تقریبی 5/2 در 5/2 متر (8 پا در 8 پا) تحت‌نظر بودند که مانند سلول زندان بود.
این اتاق‌ها کاملاً لخت بود و هیچ‌گونه وسیله‌ای در آن‌ها دیده نمی‌شد. اما از نظر نور در شرایط خوبی بود. درب آن‌ها آهنین و کف آن‌ها کاشی بود. در میان هر اتاق یک جوی فاضلاب قرار داشت که به‌منظور شست‌وشوی اتاق به کار برده می‌شد. حصیری کف هر اتاق پهن شده بود که به منزله رختخواب بود. در این تیمارستان افراد مریض در شرایط ابتدایی نگهداری می‌شدند اما اتاق‌ها پاکیزه بود و پزشکان خارجی بازدیدکننده هیچ علامت آلودگی، ادرار، مدفوع و بوهای نامطبوع استشمام نکردند. این دیوانگان افراد خطرناکی بودند که در چنین سلول‌هایی نگهداری می‌شدند.
مابقی که آرام‌تر بودند در بخش‌‌های عمومی که در هر کدام شش تا هشت تخت چوبی قرار داشت به سر می‌بردند. بعضی از دیوانگان که از طبقات مرفه بودند در اتاق‌های اختصاصی زندگی می‌کردند. دیوانه‌های زن نیز در بخشی جداگانه نگهداری می‌شدند. موهای سر تمام دیوانه‌ها اعم از زن و مرد را تراشیده بودند. در سال 1302 هجری شمسی 79 مریض از دارالمجانین مرخص شده بودند.
این افراد یا معالجه شده یا می‌توانستند با کمک دوستان خود زندگی کنند. بودجه دارالمجانین در آن زمان بسیار کم بود. در سال‌های بعد تعداد دیوانگان بسیار زیاد شد.
بیشتر دیوانگی‌ها در ماه‌های گرم تابستان آغاز می‌شد. بعضی از سرمایه‌داران و تجار وقتی ورشکست می‌شدند خود را به دیوانگی می‌زدند و به تیمارستان انتقال می‌یافتند تا طلبکاران سراغ‌شان نروند. هنگامی که قانون نظام اجباری وضع شد نیز بعضی از مشمولان دست به اعمال جنون‌آمیز می‌زدند تا بگویند دیوانه‌اند و از اعزام به سربازی معاف شوند. چون دیوانگان درباره جنایت و جرائم فاقد مسئولیت هستند. عده‌ای از کسانی که مرتکب قتل می‌شدند نیز خود را به دیوانگی می‌زدند اما اطباء حقه‌‌های همه این مدعیان جنون را کشف کرده و نمی‌گذاشتند آنان به حال خود گذاشته شوند.
معروف‌ترین کسی که او را در سال آخر حیاتش به تیمارستان بردند مرحوم سیداشرف‌الدین گیلانی مدیر روزنامه فکاهی و طنزنامه «نسیم شمال» بود که عمرش در تیمارستان به پایان رسید. در همین زمینه جعفر شهری در کتاب طهران قدیم می‌نویسد: «اشرف‌الدین حسینی مدیر روزنامه نسیم شمال از جمله دیوانگان بی‌آزار به‌شمار می‌آمد که کاملاً فرسوده، لاغر و ناتوان شده بود. نگاهی به من و دوستم انداخت و گفت: «حیف، شما هم دیوانه شده‌اید؟»گفتم: «خیر قربان. ما به عیادت آمده‌ایم.»
تشکیلات صحیه که بعدها اداره کل صحیه شد در سال‌های بعد تأسیس شد و بخشی از وزارت داخله (کشور) بود.
دیوانه‌خانه یا دارالمجانین تهران که در دهه‌های بعد نام آن به تیمارستان (پس از تصویب لغات جدید فارسی در سال‌های 1320-1314 خورشیدی) تغییر یافت و در دهه‌های 40 و 50 آنجا را بیمارستان روانی خواندند و نام «رازی» هم بر آن گذاشتند، در ابتدا فقط صد نفر ظرفیت داشت.
اما در سال ۱۳۰۳ که پزشکان هیأت صحیه جامعه اتفاق ملل از آن دیدن کردند ۱۱۲ مریض در آنجا بستری بودند؛ شامل ۶۹ نفر مرد، ۴۱ نفر زن و دو کودک. تقریباً نیمی از بیماران در اتاق‌های کوچکی به‌اندازه تقریبی 5/2 در 5/2 متر (8 پا در 8 پا) تحت‌نظر بودند که مانند سلول زندان بود.
این اتاق‌ها کاملاً لخت بود و هیچ‌گونه وسیله‌ای در آن‌ها دیده نمی‌شد. اما از نظر نور در شرایط خوبی بود. درب آن‌ها آهنین و کف آن‌ها کاشی بود. در میان هر اتاق یک جوی فاضلاب قرار داشت که به‌منظور شست‌وشوی اتاق به کار برده می‌شد. حصیری کف هر اتاق پهن شده بود که به منزله رختخواب بود. در این تیمارستان افراد مریض در شرایط ابتدایی نگهداری می‌شدند اما اتاق‌ها پاکیزه بود و پزشکان خارجی بازدیدکننده هیچ علامت آلودگی، ادرار، مدفوع و بوهای نامطبوع استشمام نکردند. این دیوانگان افراد خطرناکی بودند که در چنین سلول‌هایی نگهداری می‌شدند.
مابقی که آرام‌تر بودند در بخش‌‌های عمومی که در هر کدام شش تا هشت تخت چوبی قرار داشت به سر می‌بردند. بعضی از دیوانگان که از طبقات مرفه بودند در اتاق‌های اختصاصی زندگی می‌کردند. دیوانه‌های زن نیز در بخشی جداگانه نگهداری می‌شدند. موهای سر تمام دیوانه‌ها اعم از زن و مرد را تراشیده بودند. در سال 1302 هجری شمسی 79 مریض از دارالمجانین مرخص شده بودند.
این افراد یا معالجه شده یا می‌توانستند با کمک دوستان خود زندگی کنند. بودجه دارالمجانین در آن زمان بسیار کم بود. در سال‌های بعد تعداد دیوانگان بسیار زیاد شد.
بیشتر دیوانگی‌ها در ماه‌های گرم تابستان آغاز می‌شد. بعضی از سرمایه‌داران و تجار وقتی ورشکست می‌شدند خود را به دیوانگی می‌زدند و به تیمارستان انتقال می‌یافتند تا طلبکاران سراغ‌شان نروند. هنگامی که قانون نظام اجباری وضع شد نیز بعضی از مشمولان دست به اعمال جنون‌آمیز می‌زدند تا بگویند دیوانه‌اند و از اعزام به سربازی معاف شوند. چون دیوانگان درباره جنایت و جرائم فاقد مسئولیت هستند. عده‌ای از کسانی که مرتکب قتل می‌شدند نیز خود را به دیوانگی می‌زدند اما اطباء حقه‌‌های همه این مدعیان جنون را کشف کرده و نمی‌گذاشتند آنان به حال خود گذاشته شوند.
معروف‌ترین کسی که او را در سال آخر حیاتش به تیمارستان بردند مرحوم سیداشرف‌الدین گیلانی مدیر روزنامه فکاهی و طنزنامه «نسیم شمال» بود که عمرش در تیمارستان به پایان رسید. در همین زمینه جعفر شهری در کتاب طهران قدیم می‌نویسد: «اشرف‌الدین حسینی مدیر روزنامه نسیم شمال از جمله دیوانگان بی‌آزار به‌شمار می‌آمد که کاملاً فرسوده، لاغر و ناتوان شده بود. نگاهی به من و دوستم انداخت و گفت: «حیف، شما هم دیوانه شده‌اید؟»گفتم: «خیر قربان. ما به عیادت آمده‌ایم.»