با آغاز فصل گرما در نیمکره شمالی بخصوص از اواسط خردادماه، جریان‌های آب‌وهوایی بر فراز اقیانوس هند شکل می‌گیرد که محصول آن باران‌های موسمی و سیل‌آسا است که منطقه عظیمی از هند، پاکستان و جنوب شرقی ایران را در‌بر می‌گیرد. این رطوبت ایجاد شده بر روی اقیانوس، به‌وسیله جریان‌های آب‌وهوایی وارد شبه‌قاره هند شده و با برخورد به رشته‌کوه‌های هیمالیا، به باران‌های حیات‌بخش برای کل منطقه تبدیل می‌شوند. باران‌های موسمی که در سیستان و بلوچستان ایران در فصل گرم رخ می‌دهد، درواقع آخرین سویه‌های پدیده مانسون است که به کشور ما می‌رسد. اما برای اقتصاد هندوستان و پاکستان که عمدتاً به اقتصاد کشاورزی وابسته هستند، نه‌تنها امروزه بلکه در سراسر تاریخ‌شان، مانسون یک پدیده بسیار حیاتی بوده و هست.

تأثیر مانسون بر اقتصاد هندوستان
طبق یک برآورد، بیش از 60 درصد زمین‌های قابل کشت در شبه ‌قاره هند به پدیده مانسون وابسته است. زمین‌هایی که اتفاقاً به علت حاصلخیزی، تراکم جمعیتی بسیار بالایی هم دارند. نکته جالب توجه نظم این پدیده آب‌وهوایی است که گونه‌های مختلفی از کشت را در زمان‌های مشخصی در این کشور رقم می‌زند. باران‌های موسمی مانسون، در ابتدا پس از برخورد به ساحل کرالا، حدود یک هفته طول می‌کشد تا به مناطقی در جنوب هند برسد که در آن قهوه و چای کشت می‌شود. سپس در ده روز اول به مناطق کشت برنج در نواحی شرقی سرایت می‌کند. کشاورزان به‌ویژه در مناطق کلیدی شرقی و جنوبی در شروع فصل باران‌های موسمی برنج می‌کارند که کشت این محصول برای آبیاری به‌شدت به باران وابسته است.
مانسون معمولاً در دو هفته اول نیمی از کشور را در‌برمی‌گیرد و در هفته سوم ژوئن (اواخر خرداد و اوایل تیر‌ماه) وارد مناطق تولید دانه‌های روغنی در مرکز هند می‌شود. مناطق پنبه‌کاری هند که در غرب این کشور واقع شده‌اند نیز در هفته اول ژوئیه (اواسط تیر‌ماه) از باران‌های موسمی بهره‌مند می‌شوند. اما مانسون تنها در دوره بارش خود برای ساکنان این سرزمین، حیات به همراه نه‌دارد بلکه بارش‌ها به حدی هستند که هندی‌ها از ذخایر آن برای کشت‌های پاییزی و زمستانی هم استفاده می‌کنند؛ فصولی که هندی‌ها بیشتر گندم و کلزا می‌کارند.
مانسون، هند را به یکی از بزرگ‌ترین تولیدکنندگان موادغذایی، کشاورزی و به‌ویژه غلات تبدیل کرده به طوری که برای سال‌ها هند پس از چین دومین تولیدکننده بزرگ غلات در جهان بوده است. همچنین هند پس از برزیل دومین تولیدکننده شکر در جهان است که این را مدیون مزارع عظیم نیشکری است که از مانسون تغذیه می‌کنند. در تولید پنبه و گندم نیز هندوستان دومین تولیدکننده بزرگ جهان است. اهمیت مانسون تنها برای کشاورزی هند نیست بلکه بخش زیادی از انرژی برق تولیدی در این کشور توسط این پدیده تأمین می‌شود. همین‌طور در دوران‌هایی که این پدیده بارش کمتری به همراه دارد، میزان مصرف انرژی برای استحصال آب در این کشور به‌شدت افزایش می‌یابد.

تغییرات اقلیمی و اقتصاد هند
اقتصادهایی که مبتنی بر کشاورزی است و معیشت بیشتر ساکنان آن از طریق کشت و کار یا فعالیت‌های جنبی آن تأمین می‌شود، بسیار به تغییرات اقلیمی وابسته‌اند. برای نمونه کاهش بارش‌ها در یک سال یا گرفتار شدن یک منطقه به خشکسالی چندساله و بلندمدت می‌تواند تمام محاسبات و برنامه‌ریزی‌های دولت‌ها را تحت‌الشعاع قرار داده و جمعیت‌های وسیعی را به عرصه فقر و فلاکت بکشاند. این مسئله صرفاً به خشکسالی مربوط نمی‌شود بلکه دوره‌های ترسالی - مانند آنچه امسال در پاکستان روی داد- می‌تواند حتی بیش از خشکسالی فاجعه‌آفرین باشد؛ پدیده‌ای که همچون خشکسالی از آبشخور تغییرات اقلیمی آب می‌خورد.
اثر تغییرات اقلیمی به عنوان پدیده‌ای جهانی زمانی تشدید می‌شود که با اقدامات ضد محیط‌زیستی دولت‌های توسعه‌گرا همراه شود. در مورد هند این قضیه اکنون مشهود است و هم‌زمانی این دو پدیده، منجر به کمبود حاد آب برای حداقل یک ماه در سال شده که بر یک میلیارد نفر در هند تأثیر می‌گذارد، در حالی که حدود 180 میلیون نفر در طول سال از کمبود شدید آب رنج می برند. این کمبود آب به‌ویژه در مناطق روستایی که اقتصاد آنها تماماً به کشاورزی و آب وابسته است، بسیار مشهودتر و اثرات آن بسیار شدیدتر است. بحران‌هایی که اثرات خود را هم‌اکنون و در آینده بر اقتصاد هند خواهد داشت؛ به طوری که طبق پیش‌بینی‌ها تا سال 2050، هند سالانه سه درصد از تولید ناخالص داخلی خود را تنها به‌دلیل اثرات تغییرات اقلیمی از دست خواهد داد.