ضرورت آینده‌پژوهی در حوزه رفاه و تأمین‌اجتماعی
آینده‌پژوهی در سازمان تأمین‌اجتماعی به‌عنوان بزرگ‌ترین نهاد بیمه‌ای کشور و خریدار خدمت درمان با بیش از 45 میلیون نفر جمعیت تحت‌پوشش که سهمی بی‌بدیل در ایجاد رفاه و امنیت اقتصادی و اجتماعی جامعه تحت‌پوشش خود داشته است، از اهمیت فراوانی برخوردار است. به‌طوری که ایجاد هرگونه خلل در این حوزه نقضی فاحش و ویرانگر در خدمت‌رسانی به افراد تحت‌پوشش خواهد داشت.
این سازمان پیش از بروز هرگونه بحران، باید با مطالعات جامع و پیش‌بینی تحولات آینده، با ایفای نقشی راهبرگونه از بروز بحران‌ها جلوگیری کند و افراد تحت‌پوشش را به سرمنزل آسایش و امنیت اقتصادی و اجتماعی رهنمون سازد.
در این مورد عناصر مهمی چون افزایش تعداد سالمندان در کشور در سال‌های آتی، بحران ناشی از رشد ناکافی تولید ناخالص داخلی، همچنین بحران‌های ناشی از تحریم و عوامل طبیعی همچون سیل و بیماری‌های همگانی، از موضوعاتی است که باید با برنامه‌ریزی‌های بسیار دقیق، منسجم و متمرکز و با تدوین الگویی مناسب مهار شود. بدیهی است در این عرصه، پیش‌بینی آینده و رصد تمامی نیازها و امکانات امری اجتناب‌ناپذیر است. به‌عنوان مثال افزایش جمعیت سالمند و احتیاجات روزافزون آنها در دوران بازنشستگی از جمله هزینه‌های درمانی و ایجاد زیرساخت‌های لازم، بار فزاینده‌ای بر دوش نسل جوان آینده و تولیدکنندگان بالفعل خواهد گذاشت. آنچه حائز اهمیت است آن است که تولیدکنندگان در آینده چگونه می‌توانند علاوه بر تأمین هزینه‌های بازنشستگان و تأمین نیازهای افراد سالمند و ازکارافتاده که توان تولید و کسب‌و‌کار ندارند، سهمی را نیز به هزینه‌های ناشی از بازنشستگی خود در سال‌های بعد اختصاص دهند. این موضوع چالش عظیمی در نحوه کسر هزینه‌ها و چالشی عظیم‌تر در چگونگی افزایش و توسعه تولید، ایجاد زیرساخت‌ها و هم‌گامی با تحولات اجتناب‌ناپذیر در عرصه جهانی در پی خواهد داشت.
به‌نظر می‌رسد نقص مطالعات در گذشته و کم‌توجهی دست‌اندرکاران سابق به حوزه آینده‌پژوهی و نداشتن اقبال به تصمیم‌سازی با به‌کارگیری روش‌های آینده‌پژوهی، مشکلات فعلی را به وجود آورده است. با این وضع ادامه روند پیش‌رو میسر نیست و موجد بحران‌های عظیم اجتماعی در سال‌های نه‌چندان دور خواهد بود. همچنین افزایش غیرمترقبه رقابت در عرصه بین‌المللی، گسترش سطح انتظارات بیمه‌شدگان، تغییرات سریع فناوری و آگاهی عامه مردم درباره نحوه بهره‌مندی سایر جوامع از تأمین‌اجتماعی استاندارد، از موارد غیرقابل اجتناب در این حوزه است. ادامه روند فعلی در مواجهه با این عناصر از ضروریات است که رفع آن در حال حاضر و در آینده از کارکردهای اساسی مورد توقع در حوزه آینده‌پژوهی است. در این راه تهدیدات روزافزون اقتصادی، اجتماعی و امنیت ملی، ناکارایی طرح‌های شتاب‌زده و اعمال سلیقه‌های غیرعلمی به‌عنوان بخشی از چالش‌های حوزه آینده‌پژوهی متصور است. درحقیقت آینده‌پژوهی متولی حوزه‌ای است که تاکنون به آن توجه کافی نشده و غیرعلمی بودن اقدامات و تدابیر گذشته، راه را برای بروز بحران‌های دامنگیر در حوزه اثر تأمین‌اجتماعی هموار کرده است.
حوزه آینده‌پژوهی با کارشناسی وضعیت فعلی جامعه و سازمان، همچنین مطالعه تخصصی در حوزه بین‌الملل و در هماهنگی کامل با تمامی حوزه‌های سیاسی، امنیتی و اجتماعی، راهکار برون‌رفت از بحران‌های فعلی و آتی و برآوردن توقعات روزافزون جامعه را فراهم می‌کند. آنچه تاکنون به‌صورت شایسته به آن پرداخته نشده و چالش‌های عظیم فعلی را به وجود آورده است.
ذکر معضلات فعلی و آتی، سازمان تأمین‌اجتماعی را بر آن می‌دارد که بدون نومیدی از آتیه و با تمرکز و رویکردی علمی و با تمسک به اندیشمندان دلسوز و کارآمد در این حوزه، اقدامات و مطالعاتی واجد اثر برای رفع معضلات فعلی و آتی و اتخاذ تصمیمات علمی و واقعی داشته باشد.
این سازمان پیش از بروز هرگونه بحران، باید با مطالعات جامع و پیش‌بینی تحولات آینده، با ایفای نقشی راهبرگونه از بروز بحران‌ها جلوگیری کند و افراد تحت‌پوشش را به سرمنزل آسایش و امنیت اقتصادی و اجتماعی رهنمون سازد.
در این مورد عناصر مهمی چون افزایش تعداد سالمندان در کشور در سال‌های آتی، بحران ناشی از رشد ناکافی تولید ناخالص داخلی، همچنین بحران‌های ناشی از تحریم و عوامل طبیعی همچون سیل و بیماری‌های همگانی، از موضوعاتی است که باید با برنامه‌ریزی‌های بسیار دقیق، منسجم و متمرکز و با تدوین الگویی مناسب مهار شود. بدیهی است در این عرصه، پیش‌بینی آینده و رصد تمامی نیازها و امکانات امری اجتناب‌ناپذیر است. به‌عنوان مثال افزایش جمعیت سالمند و احتیاجات روزافزون آنها در دوران بازنشستگی از جمله هزینه‌های درمانی و ایجاد زیرساخت‌های لازم، بار فزاینده‌ای بر دوش نسل جوان آینده و تولیدکنندگان بالفعل خواهد گذاشت. آنچه حائز اهمیت است آن است که تولیدکنندگان در آینده چگونه می‌توانند علاوه بر تأمین هزینه‌های بازنشستگان و تأمین نیازهای افراد سالمند و ازکارافتاده که توان تولید و کسب‌و‌کار ندارند، سهمی را نیز به هزینه‌های ناشی از بازنشستگی خود در سال‌های بعد اختصاص دهند. این موضوع چالش عظیمی در نحوه کسر هزینه‌ها و چالشی عظیم‌تر در چگونگی افزایش و توسعه تولید، ایجاد زیرساخت‌ها و هم‌گامی با تحولات اجتناب‌ناپذیر در عرصه جهانی در پی خواهد داشت.
به‌نظر می‌رسد نقص مطالعات در گذشته و کم‌توجهی دست‌اندرکاران سابق به حوزه آینده‌پژوهی و نداشتن اقبال به تصمیم‌سازی با به‌کارگیری روش‌های آینده‌پژوهی، مشکلات فعلی را به وجود آورده است. با این وضع ادامه روند پیش‌رو میسر نیست و موجد بحران‌های عظیم اجتماعی در سال‌های نه‌چندان دور خواهد بود. همچنین افزایش غیرمترقبه رقابت در عرصه بین‌المللی، گسترش سطح انتظارات بیمه‌شدگان، تغییرات سریع فناوری و آگاهی عامه مردم درباره نحوه بهره‌مندی سایر جوامع از تأمین‌اجتماعی استاندارد، از موارد غیرقابل اجتناب در این حوزه است. ادامه روند فعلی در مواجهه با این عناصر از ضروریات است که رفع آن در حال حاضر و در آینده از کارکردهای اساسی مورد توقع در حوزه آینده‌پژوهی است. در این راه تهدیدات روزافزون اقتصادی، اجتماعی و امنیت ملی، ناکارایی طرح‌های شتاب‌زده و اعمال سلیقه‌های غیرعلمی به‌عنوان بخشی از چالش‌های حوزه آینده‌پژوهی متصور است. درحقیقت آینده‌پژوهی متولی حوزه‌ای است که تاکنون به آن توجه کافی نشده و غیرعلمی بودن اقدامات و تدابیر گذشته، راه را برای بروز بحران‌های دامنگیر در حوزه اثر تأمین‌اجتماعی هموار کرده است.
حوزه آینده‌پژوهی با کارشناسی وضعیت فعلی جامعه و سازمان، همچنین مطالعه تخصصی در حوزه بین‌الملل و در هماهنگی کامل با تمامی حوزه‌های سیاسی، امنیتی و اجتماعی، راهکار برون‌رفت از بحران‌های فعلی و آتی و برآوردن توقعات روزافزون جامعه را فراهم می‌کند. آنچه تاکنون به‌صورت شایسته به آن پرداخته نشده و چالش‌های عظیم فعلی را به وجود آورده است.
ذکر معضلات فعلی و آتی، سازمان تأمین‌اجتماعی را بر آن می‌دارد که بدون نومیدی از آتیه و با تمرکز و رویکردی علمی و با تمسک به اندیشمندان دلسوز و کارآمد در این حوزه، اقدامات و مطالعاتی واجد اثر برای رفع معضلات فعلی و آتی و اتخاذ تصمیمات علمی و واقعی داشته باشد.