راهکارهای توسعه اشتغــال خانگی
در دهه‌های گذشته، مشاغل خانگی به عنوان بستر دارای ظرفیت در راستای توسعه اقتصادی، افزایش فرصت‌های شغلی، ارتقاء بهره‌وری مشاغل، رونق بازارکار و تولید و زمینه‌ساز رفاه اجتماعی و خانوادگی، کمتر در مورد توجه سیاستگذاران قرار گرفته است.
کارشناسان معتقدند در شرایط اقتصادی حاکم بر بازار کار، تورم و چالش‌های مرتبط با تولید و ضرورت ایجاد فرصت‌های شغلی برای ایجاد تعادل در عرضه و تقاضای نیروی کار باید از تمامی ظرفیت‌ها بهره گرفت. همچنین در راستای تحقق رشد و توسعه اقتصادی و رونق تولید، ظرفیت گسترده موجود در حوزه اشتغال خانگی، زمینه‌ساز حل مسائل مرتبط با تولید و بازار کار خواهد بود. بر این اساس در گفت‌وگو با حمید حاجاسماعیلی، فعال اقتصادی و کارشناس حوزه کسب‌و‌کار و اشتغال، شرایط موجود در این حوزه را بررسی و برخی راهکارهای مرتبط با استفاده از ظرفیت و توان اشتغال خانگی و اهمیت حمایت دولت از این بخش را جویا شدیم.
حمید حاجاسماعیلی در خصوص حمایت‌های لازم در حوزه فعالیت مشاغل خانگی گفت: «مسأله مشاغل خانگی در بسیاری از دولت‌های گذشته مطرح شده، اما برنامه‌ریزی و سیاستگذاری متناسب با ظرفیت‌های این بخش از اشتغال در دهه‌های گذشته مورد بی‌توجهی قرار
گرفته است.»
این فعال حوزه بازار کار افزود: «در واقع حمایت از مشاغل خانگی و توسعه این نوع اشتغال در قالب هدفگذاری‌های دولتی در برخی دوره‌های پیشین انجام نشده و بیشتر این موضوع در اظهارات و رسانه‌ها مطرح و کار اساسی و اصولی در این حوزه کمتر انجام شده است.»
وی ادامه داد: «با توجه به نبود آمار دقیق در حوزه مشاغل خانگی، داده‌های مطرح شده در این حوزه بیشتر جنبه حدس و گمان داشته و قابل استناد نبوده و میزان سهم ارائه شده در قالب مشاغل خانگی در بازار کار کشور از دقت بالایی
برخوردار نیست.»
ظرفیت اشتغال خانگی
این کارشناس حوزه بازار کار تصریح کرد: «در شرایطی که بازار کار رسمی تحت تأثیر چالش‌ها و مشکلات اقتصادی قرار گرفته، فعالیت طبیعی بازار کار با چالش مواجه و ما نیز افزایش نرخ تورم و بیکاری را شاهد هستیم، رشد فعالیت مشاغل خانگی اتفاق افتاده است.»
وی گفت: «در این وضعیت به صورت طبیعی، صحنه کار و فعالیت برای توسعه مشاغلی از جنس اشتغال خانگی بیشتر فراهم
خواهد شد.» به گفته حاجاسماعیلی، در صورت هوشمندی بازار کار و نمود آن در برنامه‌های مدیران و دستگاه‌های دولتی از ظرفیت مشاغل خانگی نهایت بهره‌مندی صورت گرفته و با حمایت‌های دولتی، بخشی از مشکلات این بخش حل خواهد شد.
حل چالش‌های اشتغال
این فعال حوزه کسب‌و‌کار گفت: «اکنون نیز به دلیل مشکلات مرتبط با بیکاری، افزایش هزینه‌های حوزه تولید و کاهش قدرت خرید اقشار مختلف، فرصت مناسبی برای حمایت از شاغلان حوزه مشاغل خانگی و اقشار دیگری مانند دستفروشان و توسعه کار آنها فراهم شده است.» وی افزود: «بیشتر میزان فعالیت حوزه مشاغل خانگی مرتبط با شاغلان ساکن شهرها بوده و دلیل آن بازار تولیدات اینگونه مشاغل در محیط‌های شهری است.» وی همچنین اضافه کرد: «به عبارتی به دلیل امکان عرضه گسترده محصولات مشاغل خانگی در شهرها، زمینه توسعه فعالیت‌های مربوط به این بخش در شهرها فراهم آمده است.»
توسعه بسترهای گردشگری
حاجاسماعیلی تصریح کرد: «در مشاغل خانگی عمدتاً به حوزه فعالیت‌های هنری و صنایع دستی پرداخته شده که به شرط بسترهای مهیا در حوزه گردشگری و مسافرت‌های داخلی، امکان رشد این مشاغل و عرضه محولات ناشی از این فعالیت‌ها وجود داشته و در غیر این صورت زمینه فعالیت آنها با مخاطره مواجه می‌شود.» وی ادامه داد: «به عبارتی، یکی از عوامل اساسی در رشد و توسعه مشاغل خانگی، توسعه پذیرش گردشگر و افزایش مسافرت‌های مردمی در داخل کشور است که در صورت ارتقاء قدرت خرید و جنب و جوش اجتماعی این امر نیز ممکن می‌شود.» این کارشناس بازار کار با اشاره به اینکه دولت‌ها باید زمینه توسعه بازاریابی و ایجاد بسترهای عرضه محصولات تولیدی فعالیت‌ها و اشتغال خانگی را فراهم کنند، افزود: «در این شرایط زمینه ارتقاء و توسعه اشتغال در این حوزه نیز مهیا
خواهد شد.»...
گرفته است.»
این فعال حوزه بازار کار افزود: «در واقع حمایت از مشاغل خانگی و توسعه این نوع اشتغال در قالب هدفگذاری‌های دولتی در برخی دوره‌های پیشین انجام نشده و بیشتر این موضوع در اظهارات و رسانه‌ها مطرح و کار اساسی و اصولی در این حوزه کمتر انجام شده است.»
وی ادامه داد: «با توجه به نبود آمار دقیق در حوزه مشاغل خانگی، داده‌های مطرح شده در این حوزه بیشتر جنبه حدس و گمان داشته و قابل استناد نبوده و میزان سهم ارائه شده در قالب مشاغل خانگی در بازار کار کشور از دقت بالایی
برخوردار نیست.»
ظرفیت اشتغال خانگی
این کارشناس حوزه بازار کار تصریح کرد: «در شرایطی که بازار کار رسمی تحت تأثیر چالش‌ها و مشکلات اقتصادی قرار گرفته، فعالیت طبیعی بازار کار با چالش مواجه و ما نیز افزایش نرخ تورم و بیکاری را شاهد هستیم، رشد فعالیت مشاغل خانگی اتفاق افتاده است.»
وی گفت: «در این وضعیت به صورت طبیعی، صحنه کار و فعالیت برای توسعه مشاغلی از جنس اشتغال خانگی بیشتر فراهم
خواهد شد.» به گفته حاجاسماعیلی، در صورت هوشمندی بازار کار و نمود آن در برنامه‌های مدیران و دستگاه‌های دولتی از ظرفیت مشاغل خانگی نهایت بهره‌مندی صورت گرفته و با حمایت‌های دولتی، بخشی از مشکلات این بخش حل خواهد شد.
حل چالش‌های اشتغال
این فعال حوزه کسب‌و‌کار گفت: «اکنون نیز به دلیل مشکلات مرتبط با بیکاری، افزایش هزینه‌های حوزه تولید و کاهش قدرت خرید اقشار مختلف، فرصت مناسبی برای حمایت از شاغلان حوزه مشاغل خانگی و اقشار دیگری مانند دستفروشان و توسعه کار آنها فراهم شده است.» وی افزود: «بیشتر میزان فعالیت حوزه مشاغل خانگی مرتبط با شاغلان ساکن شهرها بوده و دلیل آن بازار تولیدات اینگونه مشاغل در محیط‌های شهری است.» وی همچنین اضافه کرد: «به عبارتی به دلیل امکان عرضه گسترده محصولات مشاغل خانگی در شهرها، زمینه توسعه فعالیت‌های مربوط به این بخش در شهرها فراهم آمده است.»
توسعه بسترهای گردشگری
حاجاسماعیلی تصریح کرد: «در مشاغل خانگی عمدتاً به حوزه فعالیت‌های هنری و صنایع دستی پرداخته شده که به شرط بسترهای مهیا در حوزه گردشگری و مسافرت‌های داخلی، امکان رشد این مشاغل و عرضه محولات ناشی از این فعالیت‌ها وجود داشته و در غیر این صورت زمینه فعالیت آنها با مخاطره مواجه می‌شود.» وی ادامه داد: «به عبارتی، یکی از عوامل اساسی در رشد و توسعه مشاغل خانگی، توسعه پذیرش گردشگر و افزایش مسافرت‌های مردمی در داخل کشور است که در صورت ارتقاء قدرت خرید و جنب و جوش اجتماعی این امر نیز ممکن می‌شود.» این کارشناس بازار کار با اشاره به اینکه دولت‌ها باید زمینه توسعه بازاریابی و ایجاد بسترهای عرضه محصولات تولیدی فعالیت‌ها و اشتغال خانگی را فراهم کنند، افزود: «در این شرایط زمینه ارتقاء و توسعه اشتغال در این حوزه نیز مهیا
خواهد شد.»...