فناوری هایی که جهان را تغییر داد
داستـــــان رمز ارزهــــا
اکنون ما در زمانه‌ای زندگی می‌کنیم که همه چیز به سرعت در حال تغییر است. از جمله این تغییرات، تحول نحوه پرداخت هزینه‌ها در یک بازه زمانی کوتاه است. در سال‌های اخیر به دلیل سهولت، شفافیت و دقت روش پرداخت الکترونیکی، شاهد تغییر ناگهانی در این زمینه بوده‌ایم؛ از کیف‌پول‌های الکترونیکی گرفته تا برنامه‌های موبایلی پرداخت اینترنتی. این در حالی است که روش‌های پرداخت پول در بازه کوتاهی چند برابر شده، اما برای مبادله کالا تعداد نوآوری‌ها به تعداد انگشتان دست نمی‌رسد. یکی از روش‌های پرداخت جدیدی که در سال‌های اخیر توسعه بسیار یافته و در برخی موارد جایگزین ارزهای رسمی کشورها شده، رمزارزها هستند. رمزارزها دقیقاً چه نوع ارزی هستند و ارزش خود را از کجا کسب می کنند؟
حمیدرضا علی‌نیا روزنامه‌نگار
در پس بیت‌کوین یا هر دارایی رمزنگاری شده دیگری موارد متعددی وجود دارد که اغلب توسط طیف وسیعی درک نشده باقی مانده است. داراییهای رمزنگاری شده به معنای داراییهای دیجیتال از جمله ارزهای دیجیتال، سکه‌ها یا توکن‌ها است. آنها به صورت دیجیتالی مالکیت شما بر ارزش یا حقوق چیزی را نشان می‌دهند. ممکن است دارایی رمزنگاری شده توسط داراییهای فیزیکی پشتیبانی شود یا نشود. اکنون با افزایش محبوبیت ارزهای دیجیتال و بالا و پایین شدن مداوم قیمت آنها، بسیاری با این سؤال مواجه‌اند که ارزش داراییهای رمزنگاری شده از کجا می‌آید؟
رمزارز چیست؟
رمزارز با نام دیگر کریپتو یا همان ارز دیجیتال به هر شکل ارزی گفته می‌شود که به صورت دیجیتال یا مجازی وجود داشته باشد و از رمزنگاری برای ایمن‌سازی تراکنش‌ها استفاده کند. در تعریف ساده «رمزارز» یک روش پرداخت الکترونیکی است برای استفاده کمتر از ارز سنتی و تبادل مستقیم ارزش بین دو طرف از طریق یک رسانه دیجیتال. این ارزهای دیجیتال برخلاف ارز کاغذی مرجع صادرکننده یا تنظیم‌کننده مرکزی ندارند، در عوض از یک سیستم غیرمتمرکز برای ثبت تراکنش‌ها و صدور واحدهای جدید استفاده می‌کنند. نام «کریپتوکارنسی» به این دلیل به ارزهای دیجیتال داده شد که برای تأیید تراکنش‌ها از رمزگذاری استفاده می‌کنند؛ روشی برای ایجاد امنیت و ایمنی رمزارزها. این موضوع بدان معناست که کدنویسی پیشرفته در ذخیره و انتقال داده‌های ارز دیجیتال نقش مهمی دارد. اولین ارز رمزنگاری شده بیت‌کوین بود که در سال ۲۰۰۹ تأسیس شد و تا به امروز به عنوان شناخته‌شده‌ترین آنها باقی مانده است. رمزارز یک سیستم پرداخت دیجیتال است که برای تأیید تراکنش‌ها به بانک‌ها متکی نیست. ارز دیجیتال به صورت یک سیستم همتا‌به‌همتا عمل می‌کند که می‌تواند هر کسی را در هر جایی قادر به ارسال و دریافت ارز دیجیتال کند. در واقع پرداخت‌های رمزنگاری یا کریپتو به جای اینکه مثل پول فیزیکی در دنیای واقعی رد‌و‌بدل شوند، صرفاً به عنوان اطلاعات دیجیتالی وجود دارند. اطلاعاتی که در یک پایگاه داده آنلاین به ثبت می‌رسند و تراکنش‌های خاص را توصیف می‌کنند. هنگامی که وجوه ارز دیجیتال را انتقال می‌دهید، تراکنش‌ها در یک دفتر کل ثبت و ارزهای دیجیتال در کیف پول‌های دیجیتال ذخیره می‌شوند. یکی از بزرگترین پایگاه داده‌ها بلاکچین نام دارد. سیستمی که در آن ذخیره‌ای از تراکنش‌های انجام شده با بیت‌کوین یا ارزهای دیجیتال دیگر در چندین رایانه که در یک شبکه همتا‌به‌همتا پیوند خورده‌اند نگهداری می‌شود.
ارزش ذاتی رمزارزها
بسیاری از مردم در سراسر جهان امروزه از رمزارزها استفاده می‌کنند؛ چرا‌که رمزارزها در برابر کالاهای واقعی مبادله شده و رمزارز مبادله شده توان استفاده در مبادله‌های بعدی را هم دارد. به این صورت هر ارز دیجیتال را در ازای کالا یا خدمات می‌پذیریم؛ زیرا می‌دانیم که به نوبه خود، رمزارز می‌تواند دوباره برای به دست آوردن کالاها یا خدمات دیگر معامله شود. ارزهای خاصی که توسط فلزات گرانبها مانند طلا و نقره پشتیبانی می‌شوند، ارزش ذاتی دارند، اما امروزه بیشتر ارزهای جهانی ارزهای دیجیتال هستند. پول دیجیتالی که دولت‌ها صادر ارائه می‌کنند توسط دولتی که صادرکننده آن است پشتیبانی می‌شود و نه به وسیله یک کالای فیزیکی مانند طلا یا نقره. ارزش پول دیجیتال از رابطه بین عرضه و تقاضا و ثبات دولت صادرکننده به دست می‌آید. درک این نکته مهم است که این عرضه و تقاضا توسط شرکت‌کنندگان در شبکه‌ای تعیین می‌شود که پول دیجیتال را به کار می‌برند. یک مبادله دیجیتال را در نظر بگیرید؛ در یک شبکه، شخصی یک ۱۰۰ دلاری را با یک تلفن همراه مبادله می‌کند. مغازه‌دار، اسکناس ۱۰۰ دلاری را برمی‌دارد و با همان اسکناس کالاها و خدمات مورد نیازش را می‌خرد یا آن را برای ایجاد ارزش بیشتر سرمایه‌گذاری می‌کند. به این شکل ارز فیات
(fiat currency) یا پول دیجیتال با کمک و حمایت دولت مبادله ارزش را ایجاد می‌کند. مانند پول دیجیتال مورد حمایت دولت، بیت‌کوین (یا بیشتر ارزهای دیجیتال) نیز توسط هیچ طلا یا نقره‌ای پشتیبانی نمی‌شود، بنابراین ارزش ذاتی ندارد. در مثال پول دیجیتال مورد حمایت دولت، ارزش هر ارز ناشی از حمایت دولت و اعتمادی است که مردم به دولت‌ها دارند. از این رو، هر شکل از پول مثل شکلی از ارزش در یک شبکه ایجاد می‌شود و شبکه بدون توجه به اینکه چه کسی (یا چه چیزی) از آن حمایت می‌کند، مورد اعتماد قرار می‌گیرد. این نقطه دقیقاً همان جایی است که بیت‌کوین یا هر ارز دیجیتال دیگر ارزش خود را به دست می‌آورد؛ اعتمادی که میلیون‌ها نفر به یک ارز دیجیتال در یک محیط کاملاً غیرقابل اعتماد نشان می‌دهند، ارزش آن را تعیین می‌کند. در حال حاضر میلیون‌ها ماینر و معامله‌گر در مجموع مشارکت‌کنندگان شبکه بیت‌کوین هستند که به بزرگترین ارز دیجیتال جهان اعتماد دارند و قیمت آن را تنها بر اساس اصل تقاضا و عرضه آن تعیین می‌کنند.
رمزارز چیست؟
رمزارز با نام دیگر کریپتو یا همان ارز دیجیتال به هر شکل ارزی گفته می‌شود که به صورت دیجیتال یا مجازی وجود داشته باشد و از رمزنگاری برای ایمن‌سازی تراکنش‌ها استفاده کند. در تعریف ساده «رمزارز» یک روش پرداخت الکترونیکی است برای استفاده کمتر از ارز سنتی و تبادل مستقیم ارزش بین دو طرف از طریق یک رسانه دیجیتال. این ارزهای دیجیتال برخلاف ارز کاغذی مرجع صادرکننده یا تنظیم‌کننده مرکزی ندارند، در عوض از یک سیستم غیرمتمرکز برای ثبت تراکنش‌ها و صدور واحدهای جدید استفاده می‌کنند. نام «کریپتوکارنسی» به این دلیل به ارزهای دیجیتال داده شد که برای تأیید تراکنش‌ها از رمزگذاری استفاده می‌کنند؛ روشی برای ایجاد امنیت و ایمنی رمزارزها. این موضوع بدان معناست که کدنویسی پیشرفته در ذخیره و انتقال داده‌های ارز دیجیتال نقش مهمی دارد. اولین ارز رمزنگاری شده بیت‌کوین بود که در سال ۲۰۰۹ تأسیس شد و تا به امروز به عنوان شناخته‌شده‌ترین آنها باقی مانده است. رمزارز یک سیستم پرداخت دیجیتال است که برای تأیید تراکنش‌ها به بانک‌ها متکی نیست. ارز دیجیتال به صورت یک سیستم همتا‌به‌همتا عمل می‌کند که می‌تواند هر کسی را در هر جایی قادر به ارسال و دریافت ارز دیجیتال کند. در واقع پرداخت‌های رمزنگاری یا کریپتو به جای اینکه مثل پول فیزیکی در دنیای واقعی رد‌و‌بدل شوند، صرفاً به عنوان اطلاعات دیجیتالی وجود دارند. اطلاعاتی که در یک پایگاه داده آنلاین به ثبت می‌رسند و تراکنش‌های خاص را توصیف می‌کنند. هنگامی که وجوه ارز دیجیتال را انتقال می‌دهید، تراکنش‌ها در یک دفتر کل ثبت و ارزهای دیجیتال در کیف پول‌های دیجیتال ذخیره می‌شوند. یکی از بزرگترین پایگاه داده‌ها بلاکچین نام دارد. سیستمی که در آن ذخیره‌ای از تراکنش‌های انجام شده با بیت‌کوین یا ارزهای دیجیتال دیگر در چندین رایانه که در یک شبکه همتا‌به‌همتا پیوند خورده‌اند نگهداری می‌شود.
ارزش ذاتی رمزارزها
بسیاری از مردم در سراسر جهان امروزه از رمزارزها استفاده می‌کنند؛ چرا‌که رمزارزها در برابر کالاهای واقعی مبادله شده و رمزارز مبادله شده توان استفاده در مبادله‌های بعدی را هم دارد. به این صورت هر ارز دیجیتال را در ازای کالا یا خدمات می‌پذیریم؛ زیرا می‌دانیم که به نوبه خود، رمزارز می‌تواند دوباره برای به دست آوردن کالاها یا خدمات دیگر معامله شود. ارزهای خاصی که توسط فلزات گرانبها مانند طلا و نقره پشتیبانی می‌شوند، ارزش ذاتی دارند، اما امروزه بیشتر ارزهای جهانی ارزهای دیجیتال هستند. پول دیجیتالی که دولت‌ها صادر ارائه می‌کنند توسط دولتی که صادرکننده آن است پشتیبانی می‌شود و نه به وسیله یک کالای فیزیکی مانند طلا یا نقره. ارزش پول دیجیتال از رابطه بین عرضه و تقاضا و ثبات دولت صادرکننده به دست می‌آید. درک این نکته مهم است که این عرضه و تقاضا توسط شرکت‌کنندگان در شبکه‌ای تعیین می‌شود که پول دیجیتال را به کار می‌برند. یک مبادله دیجیتال را در نظر بگیرید؛ در یک شبکه، شخصی یک ۱۰۰ دلاری را با یک تلفن همراه مبادله می‌کند. مغازه‌دار، اسکناس ۱۰۰ دلاری را برمی‌دارد و با همان اسکناس کالاها و خدمات مورد نیازش را می‌خرد یا آن را برای ایجاد ارزش بیشتر سرمایه‌گذاری می‌کند. به این شکل ارز فیات
(fiat currency) یا پول دیجیتال با کمک و حمایت دولت مبادله ارزش را ایجاد می‌کند. مانند پول دیجیتال مورد حمایت دولت، بیت‌کوین (یا بیشتر ارزهای دیجیتال) نیز توسط هیچ طلا یا نقره‌ای پشتیبانی نمی‌شود، بنابراین ارزش ذاتی ندارد. در مثال پول دیجیتال مورد حمایت دولت، ارزش هر ارز ناشی از حمایت دولت و اعتمادی است که مردم به دولت‌ها دارند. از این رو، هر شکل از پول مثل شکلی از ارزش در یک شبکه ایجاد می‌شود و شبکه بدون توجه به اینکه چه کسی (یا چه چیزی) از آن حمایت می‌کند، مورد اعتماد قرار می‌گیرد. این نقطه دقیقاً همان جایی است که بیت‌کوین یا هر ارز دیجیتال دیگر ارزش خود را به دست می‌آورد؛ اعتمادی که میلیون‌ها نفر به یک ارز دیجیتال در یک محیط کاملاً غیرقابل اعتماد نشان می‌دهند، ارزش آن را تعیین می‌کند. در حال حاضر میلیون‌ها ماینر و معامله‌گر در مجموع مشارکت‌کنندگان شبکه بیت‌کوین هستند که به بزرگترین ارز دیجیتال جهان اعتماد دارند و قیمت آن را تنها بر اساس اصل تقاضا و عرضه آن تعیین می‌کنند.