بررسی آمارها نسبت به سال گذشته نشان داد:
8 برابر شدن تولید آنتی‌بیوتیک در تیپیکو
چندی است آنفولانزا به عنوان یک بیماری فصلی در کشور همه‌گیر شده است. در چنین شرایطی مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها افزایش می‌یابد، اما بررسی‌ها نشان می‌دهد ما با کمبود این دارو در داروخانه‌ها مواجه هستیم. در چنین شرایطی نگاه جامعه معطوف به بزرگترین تولیدکنندگان آنتی‌بیوتیک شده و کم‌کاری آنها را دلیل بروز مشکل می‌داند؛ در حالی که بر اساس آمارها، شرکت‌های زیرمجموعه هلدینگ دارویی تأمین (تیپیکو) نه‌تنها کاهش تولید نداشته‌اند بلکه میزان خروجی آنها، هشت برابر نسبت به سال گذشته افزایش داشته است.
این روزها به پایان بحران کرونا نزدیک می‌شویم. تعداد قربانیان این همه‌گیری قرن 21، در ایران تک‌رقمی است و بین یک یا دو نفر در شبانه روز در نوسان است، اما آنفولانزای به عنوان یک همه‌گیری فصلی، جای خالی کرونا را در منازل پر کرده است. هر روز هزاران نفر درگیر این بیماری شده و نیاز به مصرف داروهایی نظیر آنتی‌بیوتیک و سرم پیدا می‌کنند. این همه‌گیری میزان تقاضا برای دارو را افزایش داده است. بررسی‌های نشان می‌دهد در حال حاضر با کمبود این اقلام در سراسر کشور مواجه هستیم.
کم‌کاری‌ها، عامل بروز مشکل
کمبود آنتی‌بیوتیک در داروخانه‌ها واقعیت موجود این روزهاست، اما چه دلایلی باعث بروز این مشکل شده است. سید حیدر محمدی رییس سازمان غذا و دارو در یک برنامه تلویزیونی دلیل کمبود آنتی‌بیوتیک را عدم تولید محصول توسط برخی تولیدکنندگان اعلام می‌کند. او می‌گوید: «برخی از شرکت‌ها که متأسفانه جزو شرکت‌های بزرگ ما هم بودند از این جو کاملاً حمایتی از صنعت سوءاستفاده کردند. آنها در برخی از ماه‌های تابستان باید تولید را حفظ می‌کردند، ما نمی‌گوییم بالا می‌بردند، حداقل حفظ می‌کردند.» رییس سازمان غذا و دارو اضافه می‌کند: «در شهریور و مهرماه تولید شربت‌های آنتی‌بیوتیک خوراکی بالا می‌رود؛ چراکه طبیعتاً به اقتضای فصل آنفولانزا و فصل سرما این تقاضا افزایش می‌یابد، اما این شرکت‌ها تولید خود را کاهش و این بی‌اخلاقی را انجام دادند.» او می‌گوید: «طبیعتاً سیستم‌های نظارتی در این زمینه ورود کردند و ما همچنان در این مسأله بررسی‌ها را انجام می‌دهیم اما مبنای ما بر اعتماد است که قطعاً برخورد قاطع از سوی مجموعه‌های قضایی و امنیتی خواهد شد.»
انگشت اتهام به سمت زیرمجموعههای تیپیکو
در شرایطی که مسئولان سازمان غذا و دارو به طور شفاف نام شرکت‌های کم‌کار را مطرح نمی‌کنند، انگشت اتهام - به غلط- در جامعه به سمت سازمان تأمین‌اجتماعی و هلدینگ دارویی تأمین وابسته به شستا نشانه می‌رود؛ چراکه افراد جامعه تصور می‌کنند که در ایران فقط چهار شرکت تولیدکننده آنتی‌بیوتیک داریم و این شرکت‌های مشهور هم جزء زیرمجموعههای شستا هستند. شهرت شرکت‌های زیرمجموعه شستا که به دلیل کیفیت داوری تولیدی آنهاست، این بار بلای جانشان شده و آنها را در مظان اتهام کم‌کاری قرار می‌دهد. در حالی که طبق اعلام مسئولان وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در ایران 10 شرکت تولیدکننده آنتی‌بیوتیک داریم که نیازهای بازار را تأمین می‌کنند. اگر هرکدام از این شرکت‌ها درست عمل نکنند، بدون شک در نظام عرضه دارو به بازار اخلال ایجاد خواهد شد؛ زیرا سهم تولید این شرکت‌ها در سبد مصرف جامعه خالی می‌ماند و این کمبودها در شرایط افزایش مصرف به سرعت نمود پیدا می‌کند. از آنجایی که شرکت‌های تیپیکو بار بخش قابل توجهی از تولید را به دوش می‌کشند، نمی‌توان ایجاد اختلال در بازار را حاصل کم‌کاری شرکت‌های وابسته به تیپیکو اعلام کرد؛ زیرا اگر به واقع این شرکت‌ها دست از تولید می‌کشیدند، دچار فاجعه در تأمین نیازهای کشور می‌شدیم، اما در حال حاضر کمبودها مقطعی است و با تزریق محموله‌های جدید به بازار، اندکی از التهاب موجود کم می‌شود.
افزایش 8 برابری تولید آنتی‌بیوتیک در تیپیکو
طبق اعلام مسئولان تیپیکو، نه‌تنها تولید آنتی‌بیوتیک در این مجموعه بدون وقفه ادامه دارد بلکه در هفت ماه ابتدای سال تولید این اقلام با رشد هشت برابری نسبت به مدت مشابه سال قبل روبه‌رو بوده است. بر اساس آمار اعلام شده از سوی مسئولان این مجموعه، دو شرکت از زیرمجموعههای هلدینگ سرمایه‌گذاری دارویی تأمین و از آنتی‌بیوتیک‌سازان بزرگ کشور، در هفت ماهه نخست سال جاری حدود ۸ میلیون و ۶۲۰ هزار عدد سوسپانسیون آنتی‌بیوتیک، تولید و جهت توزیع در میان داروخانه‌ها به شرکت‌های پخش دارویی تحویل داده‌اند. این در حالی است که سوسپانسیون تحویلی این شرکت‌ها به شرکت‌های پخش در مدت مشابه سال گذشته حدود یک میلیون و ۶۰۰ هزار عدد بوده است. بنابراین میزان تولید در سال جاری نسبت به مدت مشابه سال قبل، رشدی حدود ۸ برابری را نشان می‌دهد. بررسی‌ها نشان می‌دهد شرکت کارخانجات داروپخش که از شرکت‌های بزرگ دارویی کشور و متعلق به شرکت سرمایه‌گذاری سازمان تأمین‌اجتماعی است، نسبت به سال گذشته ۷۰ درصد رشد در تولید دارو داشته و با برنامه‌ریزی‌های انجام شده و افتتاح یک خط تولید جدید و پیشرفته سرم در این شرکت، ظرفیت تولید سرم آن از تولید ماهانه ۳ میلیون واحد سرُم به ۶ میلیون سرم در هر ماه رسیده است. شرکت کارخانجات داروپخش در حال حاضر هفت قلم از انواع سرم‌ها را تولید می‌کند و خط جدید سرُم این شرکت از فناوری بسیار پیشرفته و کیفیت مطلوبی برخوردار است.
تدابیر لازم برای مدیریت بازار
آن‌طور که مسئولان تیپیکو در جریان بازدید وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی مطرح کرده‌اند، در شرکت‌های دارویی زیرمجموعه هلدینگ دارویی تأمین‌اجتماعی، تدابیر لازم برای تأمین مواد اولیه و تولید انواع داروهای مورد نیاز کشور به‌ویژه آنتی‌بیوتیک‌ها و سرم اتخاذ شده و این هلدینگ، همگام با نظام سلامت کشور در حوزه دارویی تلاشی مضاعف برای مدیریت بازار و پیشگیری از کمبودهای احتمالی داشته و دارد. همچنین علی همایونی، مدیرعامل شرکت داروسازی فارابی به عنوان یکی از شرکت‌های زیرمجموعه تیپیکو درباره تولید آنتی‌بیوتیک می‌گوید: «پیرو پیگیری‌های انجام شده از سازمان غذا و دارو و با توجه به شرایط کمبود محصولات آنتی‌بیوتیک، قیمت‌گذاری جدید برخی آنتی‌بیوتیک‌ها در دسته‌های دارویی قرص و کپسول مشکلات تا حد زیادی رفع شده است.» او ادامه می‌دهد: «شرکت داروسازی فارابی در برهه کمبود این محصولات در بازار به عنوان بزرگترین تأمین‌کننده محصولات آنتی‌بیوتیک در کشور به تولید محصولات سوسپانسیون ادامه داده اما همچنان مشکلات در حوزه قیمت‌گذاری سوسپانسیون خوراکی وجود دارد و لازم است با نظر مثبت سازمان غذا و دارو جهت رفع مشکل تأمین محصولاتی همچون قرص و کپسول، قیمت این محصولات نیز اصلاح شود.» شرکت‌های زیرمجموعه هلدینگ دارویی تأمین اگرچه تقاضا برای صادرات هم دارند، اما طبق ضوابط و مقررات وزارت بهداشت و سازمان غذا و دارو، با اولویت قرار دادن تأمین نیاز داخل، علاوه بر تلاش مضاعف برای افزایش تولید، میزان صادرات خود را کاهش داده‌اند تا مشکلات مرتبط با کمبود دارو در داروخانه‌های کشور رفع شود.
کم‌کاری‌ها، عامل بروز مشکل
کمبود آنتی‌بیوتیک در داروخانه‌ها واقعیت موجود این روزهاست، اما چه دلایلی باعث بروز این مشکل شده است. سید حیدر محمدی رییس سازمان غذا و دارو در یک برنامه تلویزیونی دلیل کمبود آنتی‌بیوتیک را عدم تولید محصول توسط برخی تولیدکنندگان اعلام می‌کند. او می‌گوید: «برخی از شرکت‌ها که متأسفانه جزو شرکت‌های بزرگ ما هم بودند از این جو کاملاً حمایتی از صنعت سوءاستفاده کردند. آنها در برخی از ماه‌های تابستان باید تولید را حفظ می‌کردند، ما نمی‌گوییم بالا می‌بردند، حداقل حفظ می‌کردند.» رییس سازمان غذا و دارو اضافه می‌کند: «در شهریور و مهرماه تولید شربت‌های آنتی‌بیوتیک خوراکی بالا می‌رود؛ چراکه طبیعتاً به اقتضای فصل آنفولانزا و فصل سرما این تقاضا افزایش می‌یابد، اما این شرکت‌ها تولید خود را کاهش و این بی‌اخلاقی را انجام دادند.» او می‌گوید: «طبیعتاً سیستم‌های نظارتی در این زمینه ورود کردند و ما همچنان در این مسأله بررسی‌ها را انجام می‌دهیم اما مبنای ما بر اعتماد است که قطعاً برخورد قاطع از سوی مجموعه‌های قضایی و امنیتی خواهد شد.»
انگشت اتهام به سمت زیرمجموعههای تیپیکو
در شرایطی که مسئولان سازمان غذا و دارو به طور شفاف نام شرکت‌های کم‌کار را مطرح نمی‌کنند، انگشت اتهام - به غلط- در جامعه به سمت سازمان تأمین‌اجتماعی و هلدینگ دارویی تأمین وابسته به شستا نشانه می‌رود؛ چراکه افراد جامعه تصور می‌کنند که در ایران فقط چهار شرکت تولیدکننده آنتی‌بیوتیک داریم و این شرکت‌های مشهور هم جزء زیرمجموعههای شستا هستند. شهرت شرکت‌های زیرمجموعه شستا که به دلیل کیفیت داوری تولیدی آنهاست، این بار بلای جانشان شده و آنها را در مظان اتهام کم‌کاری قرار می‌دهد. در حالی که طبق اعلام مسئولان وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در ایران 10 شرکت تولیدکننده آنتی‌بیوتیک داریم که نیازهای بازار را تأمین می‌کنند. اگر هرکدام از این شرکت‌ها درست عمل نکنند، بدون شک در نظام عرضه دارو به بازار اخلال ایجاد خواهد شد؛ زیرا سهم تولید این شرکت‌ها در سبد مصرف جامعه خالی می‌ماند و این کمبودها در شرایط افزایش مصرف به سرعت نمود پیدا می‌کند. از آنجایی که شرکت‌های تیپیکو بار بخش قابل توجهی از تولید را به دوش می‌کشند، نمی‌توان ایجاد اختلال در بازار را حاصل کم‌کاری شرکت‌های وابسته به تیپیکو اعلام کرد؛ زیرا اگر به واقع این شرکت‌ها دست از تولید می‌کشیدند، دچار فاجعه در تأمین نیازهای کشور می‌شدیم، اما در حال حاضر کمبودها مقطعی است و با تزریق محموله‌های جدید به بازار، اندکی از التهاب موجود کم می‌شود.
افزایش 8 برابری تولید آنتی‌بیوتیک در تیپیکو
طبق اعلام مسئولان تیپیکو، نه‌تنها تولید آنتی‌بیوتیک در این مجموعه بدون وقفه ادامه دارد بلکه در هفت ماه ابتدای سال تولید این اقلام با رشد هشت برابری نسبت به مدت مشابه سال قبل روبه‌رو بوده است. بر اساس آمار اعلام شده از سوی مسئولان این مجموعه، دو شرکت از زیرمجموعههای هلدینگ سرمایه‌گذاری دارویی تأمین و از آنتی‌بیوتیک‌سازان بزرگ کشور، در هفت ماهه نخست سال جاری حدود ۸ میلیون و ۶۲۰ هزار عدد سوسپانسیون آنتی‌بیوتیک، تولید و جهت توزیع در میان داروخانه‌ها به شرکت‌های پخش دارویی تحویل داده‌اند. این در حالی است که سوسپانسیون تحویلی این شرکت‌ها به شرکت‌های پخش در مدت مشابه سال گذشته حدود یک میلیون و ۶۰۰ هزار عدد بوده است. بنابراین میزان تولید در سال جاری نسبت به مدت مشابه سال قبل، رشدی حدود ۸ برابری را نشان می‌دهد. بررسی‌ها نشان می‌دهد شرکت کارخانجات داروپخش که از شرکت‌های بزرگ دارویی کشور و متعلق به شرکت سرمایه‌گذاری سازمان تأمین‌اجتماعی است، نسبت به سال گذشته ۷۰ درصد رشد در تولید دارو داشته و با برنامه‌ریزی‌های انجام شده و افتتاح یک خط تولید جدید و پیشرفته سرم در این شرکت، ظرفیت تولید سرم آن از تولید ماهانه ۳ میلیون واحد سرُم به ۶ میلیون سرم در هر ماه رسیده است. شرکت کارخانجات داروپخش در حال حاضر هفت قلم از انواع سرم‌ها را تولید می‌کند و خط جدید سرُم این شرکت از فناوری بسیار پیشرفته و کیفیت مطلوبی برخوردار است.
تدابیر لازم برای مدیریت بازار
آن‌طور که مسئولان تیپیکو در جریان بازدید وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی مطرح کرده‌اند، در شرکت‌های دارویی زیرمجموعه هلدینگ دارویی تأمین‌اجتماعی، تدابیر لازم برای تأمین مواد اولیه و تولید انواع داروهای مورد نیاز کشور به‌ویژه آنتی‌بیوتیک‌ها و سرم اتخاذ شده و این هلدینگ، همگام با نظام سلامت کشور در حوزه دارویی تلاشی مضاعف برای مدیریت بازار و پیشگیری از کمبودهای احتمالی داشته و دارد. همچنین علی همایونی، مدیرعامل شرکت داروسازی فارابی به عنوان یکی از شرکت‌های زیرمجموعه تیپیکو درباره تولید آنتی‌بیوتیک می‌گوید: «پیرو پیگیری‌های انجام شده از سازمان غذا و دارو و با توجه به شرایط کمبود محصولات آنتی‌بیوتیک، قیمت‌گذاری جدید برخی آنتی‌بیوتیک‌ها در دسته‌های دارویی قرص و کپسول مشکلات تا حد زیادی رفع شده است.» او ادامه می‌دهد: «شرکت داروسازی فارابی در برهه کمبود این محصولات در بازار به عنوان بزرگترین تأمین‌کننده محصولات آنتی‌بیوتیک در کشور به تولید محصولات سوسپانسیون ادامه داده اما همچنان مشکلات در حوزه قیمت‌گذاری سوسپانسیون خوراکی وجود دارد و لازم است با نظر مثبت سازمان غذا و دارو جهت رفع مشکل تأمین محصولاتی همچون قرص و کپسول، قیمت این محصولات نیز اصلاح شود.» شرکت‌های زیرمجموعه هلدینگ دارویی تأمین اگرچه تقاضا برای صادرات هم دارند، اما طبق ضوابط و مقررات وزارت بهداشت و سازمان غذا و دارو، با اولویت قرار دادن تأمین نیاز داخل، علاوه بر تلاش مضاعف برای افزایش تولید، میزان صادرات خود را کاهش داده‌اند تا مشکلات مرتبط با کمبود دارو در داروخانه‌های کشور رفع شود.