مسئول فنی داروخانه‌ها در گفت‌وگو با آتیه‌نو مطرح کردند
نسخه پیچیده گرانی دارو و بیمه‌ها
بازار دارویی کشور این روزها با مشکلات زیادی مواجه است و مردم دچار سردرگمی عجیبی شده‌اند. در حال حاضر مسائلی مانند کمبود اقلام دارویی و گرانی دارو، گریبانگیر این کالای حیاتی شده و دسترسی مردم را به داروهای مورد نیاز با چالش مواجه کرده است. مقصر اصلی مسائل دارویی را می‌توان در تحریم‌های اقتصادی جست‌وجو کرد که برای مقابله با آن ضرورت ساماندهی یارانه‌ها به عنوان یک اقدام ضروری محور توجه قرار گرفت و به دنبال آن طرح دارویار به عنوان علاج کار، روی میز حل مشکلات نمایان شد. هرچند اجرای این طرح می‌تواند مزایای بسیاری را به دنبال داشته باشد، اما هرگونه خللی در اجرا، منجر به قطع زنجیره طرح شده و نابسامانی‌ها را فزونی می‌دهد. برخی از داروسازان سطح شهر از حال‌وهوای این روزهای دارو سخن می‌گویند و انتظارات خود را بیان می‌کنند.
سلاله صدرایی روزنامه‌نگار
یک مؤسس و مسئول فنی داروخانه، دارو را از اقلام اساسی زندگی برشمرد؛ آنگونه که با گرانی قیمت نمی‌توان از خرید آن چشم‌پوشی کرد و در نتیجه برخورداری از پوشش بیمه‌ای داروها را ضروری دانست تا بار هزینه آن بر دوش مردم سنگینی نکند.
دکتر فرزانه فتوحی با بیان اینکه در حال حاضر بزرگترین چالش داروخانه‌ها را تأمین دارو تشکیل می‌دهد، افزود: «با توجه به انتقال ارز ترجیحی و تغییر قیمت‌هایی که در ماه‌های اخیر در حوزه دارویی ایجاد شده، برخی از داروها با کسری مواجه شده یا فروش آنها متوقف شده تا تغییر قیمت، تثبیت شود. یکی از این اقلام، سرم است که در حال حاضر پخش نمی‌شود و این کمبود نه‌تنها در شهر تهران بلکه در شهرستان‌ها نیز یافت نمی‌شود.»
وی گفت: «بیشترین آسیب کمبود دارویی، متوجه بیماران است و داروخانه‌ها ممکن است فروش نداشته باشند یا به دلیل نبود یک قلم دارو، نسخه‌پیچی انجام نشود، اما بیمار برای تهیه یک قلم دارو، مجبور است تمام داروخانه‌های سطح شهر را جست‌وجو کند.»
پزشک داروساز با اشاره به مزایای طرح دارویار گفت: «این طرح تغییرات قیمت اقلام دارویی را پوشش می‌دهد تا پرداخت از جیب مردم کاهش یابد؛ اما ادامه طرح، مستلزم تأمین بودجه و پرداخت به موقع مابه‌التفاوت هزینه دارو به صندوق‌های بیمه‌ای است تا آنها نیز از عهده پرداخت مطالبات طرف‌های قرارداد خود برآیند و با انباشت بدهی مواجه نشوند.»
فتوحی همچنین در خصوص نسخه الکترونیک تصریح کرد: «استفاده بهینه از نسخه الکترونیک، نیازمند افزایش سرعت اینترنت و کاهش قطعی سامانه‌ها است. در حال حاضر انجام عملیات نسخه الکترونیک بسیار زمان‌گیر است و با وجود اینکه در این داروخانه دو نیروی انسانی برای ثبت دارو فعالیت می‌کنند، در برخی از روزها با شلوغی داروخانه مواجه می‌شویم. اگر نسخه آنلاین دریافت کنیم، شرایط بهتر است؛ به‌ویژه اگر با قطعی اینترنت مواجه نشویم، مشکلی به وجود نمی‌آید. در برخی موارد بارگذاری‌ها به اختلال مواجه می‌شود و وقتی کد ملی بیمار را وارد می‌کنیم، نمی‌توانیم در سامانه نسخه او را مشاهده کنیم و مجبور می‌شویم تا وارد سایت تأمین‌اجتماعی شویم تا نسخه را مشاهده کنیم، در نتیجه ثبت اطلاعات در سامانه داروخانه نیاز به مراجعه مکرر دارد؛ به‌ویژه اینکه اختلاف قیمت داروها در سامانه ما قرار دارد و در سامانه تأمین‌اجتماعی اختلاف قیمت‌ها موجود نیست.»
وی ادامه داد: «به تازگی عملیات ثبت نسخ نیروهای مسلح هم برکارها افزوده شده که برای اجرا لازم است اطلاعات یک‌بار در سامانه داروخانه و بار دوم در نرم‌افزار نیروهای مسلح برای تأیید، ثبت شود که زمان‌بر است. یک نسخه ممکن است بین چهار یا پنج قلم دارو داشته باشد و هر یک از داروها باید جداگانه ثبت و کد تأیید دریافت شود. احتمال دارد نیروهای مسلح هم به زودی مانند تأمین‌اجتماعی به سامانه داروخانه‌ها متصل شوند تا از دوباره‌کاری جلوگیری شود.»
مؤسس و مسئول فنی داروخانه با بیان اینکه دارو یکی از اقلام اساسی زندگی است، افزود: «در مواجهه با گرانی مواد غذایی می‌توان از خرید برخی مواد خودداری کرد اما نمی‌توان از خرید داروهایی مانند قرص فشارخون چشم‌پوشی کرد. اگر داروها از پوشش بیمه برخوردار نباشد، هزینه سنگینی را بر دوش مردم می‌گذارد.»
فتوحی یکی از روش‌های صرفه‌جویی در هزینه‌های درمانی و دارویی را استقرار نظام ارجاع و پزشک خانواده برشمرد و گفت: «برای کاهش بار مالی هزینه‌های درمان بهتر است نسخه‌ها از سوی پزشک خانواده صادر شود؛ زیرا بسیاری از بیماران مزمن، داروهای منظمی دارند که در قالب پزشک خانواده و تشکیل پرونده برای هر بیمار، امکان تجویز داروها به مدت دو یا سه ماه میسر می‌شود. به این ترتیب، نیازی به مراجعه مکرر بیمار به متخصص و پرداخت ویزیت بیش از 100 هزار تومان نخواهد بود. این صرفه‌جویی در ویزیت می‌تواند برای پوشش هزینه‌های دارویی استفاده شود.»
وی با اشاره به پرداخت مطالبات داروخانه‌ها از سوی تأمین‌اجتماعی، اظهار کرد: «نکته مثبت این است که مطالبات پس از تغییر قیمت‌های دارویی انجام شد. تقریباً می‌توان گفت، تأمین‌اجتماعی بخش زیادی از مطالبات داروخانه‌ها را پرداخت کرده و اگر این روند ادامه یابد شرایط همکاری داروخانه‌ها با سازمان‌های بیمه‌گر گسترده‌تر می‌شود؛ در حال حاضر برخی داروخانه‌ها تمایلی به این همکاری ندارند و اگر وقفه‌ای در پرداخت مطالبات پیش نیاید، ترجیح این است فروش داروها بر مبنای پوشش بیمه انجام شود.»
داروخانه‌ها؛ زنجیره واسط دارویار
یک پزشک داروساز، داروخانه‌ها را زنجیره واسط طرح دارویار توصیف کرد که تکلیف آنها در این طرح، منوط به پرداخت به موقع مطالبات صندوق‌های بیمه‌ای قرار دارد و نیز جایگاه داروخانه‌ها را در اجرای طرح نسخه الکترونیک بسیار برجسته دانست؛ زیرا بار ثبت نسخ دستی دارویی بر دوش داروخانه‌ها قرار دارد. دکتر بهرام غفوری با بیان اینکه پیش از این کمبود دارویی از مهمترین مسائل بود، افزود: «اما در حال حاضر میزان دسترسی مردم به داروها بهتر شده است. مدتی بود که داروها به دلیل کمبود مواد اولیه با کاهش مواجه بود؛ زیرا با برداشته شدن ارز ترجیحی وارد‌کننده‌ها نمی‌توانستند با ارز آزاد داروها را وارد و به قیمت دستوری قدیم به فروش رسانند و در نتیجه تا روشن شدن تکلیف دست نگه داشته بودند؛ اما با اجرای طرح دارویار و آزادسازی قیمت داروها، کمبود دارویی تا حدودی برطرف شده است.»
وی در خصوص اجرای طرح دارویار ادامه داد: «در این طرح تکلیف اولین زنجیره دارویی که وارد‌کننده‌ها و تولید‌کننده‌ها هستند، مشخص شده است. همچنین تکلیف آخرین زنجیره یعنی مصرف‌کننده نیز معلوم است و با زیر پوشش قرار گرفتن مابه‌التفاوت
افزایش قیمت دارو، اقلامی که برای مثال 200 هزار تومان قی مت دارد را با پرداخت 20 هزار تومان تهیه می‌کند اما تکلیف داروخانه‌ها که حلقه واسط تأمین دارویی است، منوط به پرداخت به موقع مطالبات است.» این مسئول فنی داروخانه گفت: «مردم تصور می‌کنند مابه‌التفاوت هزینه دارو در همان لحظه به حساب داروخانه واریز می‌شود، در صورتی که این مبلغ برای انجام محاسبات مالی با تأخیر واریز می‌شود. این در حالی است که داروخانه‌ها سرمایه خود را وارد چرخه دارویی کرده‌اند تا در وهله اول نیازهای دارویی مردم را تأمین کنند و در مرحله بعدی نیز بحث اقتصادی مطرح است. البته رویکرد سازمان تأمین‌اجتماعی در این اواخر بسیار مورد توجه بوده است.» غفوری با بیان اینکه امیدواریم بیمه‌ها بتوانند این تأخیر را به حداقل زمان ممکن برسانند، تصریح کرد: «با الکترونیک شدن خدمات، امکان محاسبات مالی میسر شده و در طرح دارویار که 95 درصد هزینه برخی اقلام زیر پوشش بیمه تأمین‌اجتماعی قرار گرفته، انتظار می‌رود در پرداخت مطالبات نیز تسریع شود. همچنین اگر برخی‌ها اعتراض دارند که چرا تعدادی از داروخانه‌ها با مراکز بیمه‌ای طرف قرارداد نیستند، علت این عدم همکاری ناشی از تأخیر در پرداخت‌ها است و نباید تصور شود داروخانه‌ها دنبال کاسبی هستند.»
غفوری جایگاه داروخانه‌ها را در اجرای طرح نسخه الکترونیک بسیار برجسته عنوان کرد و افزود: «در این طرح، داروخانه‌ها بار کاستی ثبت عملیات الکترونیک را بر دوش داشتند و نسخ پزشکانی که با این طرح همکاری نداشتند، توسط داروخانه‌ها انجام می‌شد. هرچند اکنون نیز حدود 20 درصد نسخ چنین وضعیتی دارد اما با فراگیر شدن طرح، اهرم فشار داروخانه‌ها نیز کم شده است.»
وی ادامه داد: «با الکترونیک شدن نسخ، جلوی بسیاری از سوءاستفاده‌های دارویی گرفته شد؛ حتی می‌توان گفت کار داروخانه‌ها نیز آسان شده است؛ زیرا داروخانه‌ها به جای صرف وقت برای کشف دستخط پزشکان، می‌توانند این مدت زمانی را برای مشاوره با بیمار اختصاص دهند.»
داروخانه‌ها؛ میرزا بنویس
یک مسئول فنی داروخانه، مشکلات این روزهای دارو و داروخانه‌ها را شامل کمبود و گرانی برخی از اقلام دارویی عنوان کرد. وی افزایش قیمت‌ها را سبب منصرف شدن مراجعه‌کننده‌ها از خرید دارو دانست. علاوه بر آن با توجه به صدور نسخ کاغذی از سوی برخی پزشکان، داروخانه‌ها را «میرزا بنویس» بیمه‌ها توصیف کرد. دکتر حمیده شریف‌زاده با بیان اینکه گرانی و کمبود دارویی مهمترین مسئله داروخانه‌ها را تشکیل می‌دهد، افزود: «قیمت دارو روزانه رو به افزایش است. بعضاً نرخ برخی داروها 200 تا 300 درصد گران شده و این مسأله گاهی بیمار و داروخانه را در تقابل هم قرار می‌دهد. بعضاً بیمار می‌گوید هفته قبل این دارو را با قیمت کمتری خریداری کرده‌ام؛ حال باید گران‌تر بخرم، اما داروخانه‌ها در این زمینه نقشی ندارند و دلیل گرانی برخی اقلام دارویی مانند گرانی سایر کالاها اتفاق افتاده که به تحریم‌ها بازمی‌گردد. گفته می‌شود دارو تحریم نیست اما اثرات تحریم، داروها را نیز تحت تأثیر خود قرار داده و مواد اولیه دارویی به سختی وارد کشور می‌شود. علاوه بر گرانی، کمبود دارویی نیز رخ داده و برخی داروهای متداول، اکنون نایاب شده است.»
وی اظهار کرد: «همچنین استفاده از سامانه‌های الکترونیک برای ثبت داروها بسیار زمان‌بر است. از طرفی با توجه به متفاوت بودن درصد پوشش بیمه‌ای داروها، پس از انجام عملیات ثبت، این درصد پوشش مشخص می‌شود که در برخی از موارد به دلیل کم بودن پوشش و قیمت بالای دارو، مراجعه‌کننده از خرید دارو منصرف می‌شود.» پزشک داروساز با اشاره به خدمات ثبت نسخه‌های کاغذی از سوی داروخانه‌ها، گفت: «داروخانه‌ها میرزا بنویس بیمه‌ها شده‌اند؛ زیرا برخی پزشکان هنوز نسخه الکترونیک ندارند و نسخه دستی صادر می‌کنند و خدمات ثبت نسخ در داروخانه انجام می‌شود.» شریف‌زاده تصریح کرد: «در این مرکز سه نیروی انسانی برای ثبت داروها مشغول به کارند اما بیشترین مسأله مربوط به کندی اینترنت است. ما حتی در مواقعی با قطعی سیستم‌ها نیز مواجه می‌شویم.»
افزایش پرداخت از جیب بیماران
یک پزشک داروساز افزایش قیمت برخی از اقلام دارویی را بسیار بالا عنوان کرد تا حدی که درصد پوشش بیمه‌ای پاسخگوی این افزایش نیست و در نتیجه پرداخت از جیب بیماران زیاد شده است.
دکتر محمد صالحی با بیان اینکه مهمترین مسأله کنونی حوزه دارویی را مسأله گرانی تشکیل می‌دهد، افزود: «کمبودهای دارویی نیز وجود داشت که به تازگی کم شده است. اما درست است که طرح دارویار راه‌اندازی شده و مابه‌التفاوت پرداخت افزایش قیمت داروها برعهده بیمه‌ها قرار گرفته اما قیمت برخی از داروها به قدری افزایش یافته که بازهم پرداختی از جیب بیمار بیشتر است و بعضاً نرخ داروها تا سه برابر افزایش یافته است؛ به‌ویژه اینکه درصد پوشش بیمه‌ای داروها متفاوت بوده و هر قلم دارو از درصد مشخصی از پوشش برخوردار است.» وی اظهار کرد: «همچنین گاهی اشکالاتی در سامانه‌های نسخ الکترونیک دیده می‌شود. برای مثال به تازگی با قطعی سامانه‌های الکترونیک یکی از صندوق‌های بیمه‌ای مواجه بودیم که باز نمی‌شد و بیمار دو بار مجبور به رفت و برگشت به داروخانه شد. به هر حال، هر کاری در آغاز مشکلاتی را به همراه دارد و امیدواریم این نواقص هرچه زودتر رفع و به آینده موکول نشود.»
دکتر فرزانه فتوحی با بیان اینکه در حال حاضر بزرگترین چالش داروخانه‌ها را تأمین دارو تشکیل می‌دهد، افزود: «با توجه به انتقال ارز ترجیحی و تغییر قیمت‌هایی که در ماه‌های اخیر در حوزه دارویی ایجاد شده، برخی از داروها با کسری مواجه شده یا فروش آنها متوقف شده تا تغییر قیمت، تثبیت شود. یکی از این اقلام، سرم است که در حال حاضر پخش نمی‌شود و این کمبود نه‌تنها در شهر تهران بلکه در شهرستان‌ها نیز یافت نمی‌شود.»
وی گفت: «بیشترین آسیب کمبود دارویی، متوجه بیماران است و داروخانه‌ها ممکن است فروش نداشته باشند یا به دلیل نبود یک قلم دارو، نسخه‌پیچی انجام نشود، اما بیمار برای تهیه یک قلم دارو، مجبور است تمام داروخانه‌های سطح شهر را جست‌وجو کند.»
پزشک داروساز با اشاره به مزایای طرح دارویار گفت: «این طرح تغییرات قیمت اقلام دارویی را پوشش می‌دهد تا پرداخت از جیب مردم کاهش یابد؛ اما ادامه طرح، مستلزم تأمین بودجه و پرداخت به موقع مابه‌التفاوت هزینه دارو به صندوق‌های بیمه‌ای است تا آنها نیز از عهده پرداخت مطالبات طرف‌های قرارداد خود برآیند و با انباشت بدهی مواجه نشوند.»
فتوحی همچنین در خصوص نسخه الکترونیک تصریح کرد: «استفاده بهینه از نسخه الکترونیک، نیازمند افزایش سرعت اینترنت و کاهش قطعی سامانه‌ها است. در حال حاضر انجام عملیات نسخه الکترونیک بسیار زمان‌گیر است و با وجود اینکه در این داروخانه دو نیروی انسانی برای ثبت دارو فعالیت می‌کنند، در برخی از روزها با شلوغی داروخانه مواجه می‌شویم. اگر نسخه آنلاین دریافت کنیم، شرایط بهتر است؛ به‌ویژه اگر با قطعی اینترنت مواجه نشویم، مشکلی به وجود نمی‌آید. در برخی موارد بارگذاری‌ها به اختلال مواجه می‌شود و وقتی کد ملی بیمار را وارد می‌کنیم، نمی‌توانیم در سامانه نسخه او را مشاهده کنیم و مجبور می‌شویم تا وارد سایت تأمین‌اجتماعی شویم تا نسخه را مشاهده کنیم، در نتیجه ثبت اطلاعات در سامانه داروخانه نیاز به مراجعه مکرر دارد؛ به‌ویژه اینکه اختلاف قیمت داروها در سامانه ما قرار دارد و در سامانه تأمین‌اجتماعی اختلاف قیمت‌ها موجود نیست.»
وی ادامه داد: «به تازگی عملیات ثبت نسخ نیروهای مسلح هم برکارها افزوده شده که برای اجرا لازم است اطلاعات یک‌بار در سامانه داروخانه و بار دوم در نرم‌افزار نیروهای مسلح برای تأیید، ثبت شود که زمان‌بر است. یک نسخه ممکن است بین چهار یا پنج قلم دارو داشته باشد و هر یک از داروها باید جداگانه ثبت و کد تأیید دریافت شود. احتمال دارد نیروهای مسلح هم به زودی مانند تأمین‌اجتماعی به سامانه داروخانه‌ها متصل شوند تا از دوباره‌کاری جلوگیری شود.»
مؤسس و مسئول فنی داروخانه با بیان اینکه دارو یکی از اقلام اساسی زندگی است، افزود: «در مواجهه با گرانی مواد غذایی می‌توان از خرید برخی مواد خودداری کرد اما نمی‌توان از خرید داروهایی مانند قرص فشارخون چشم‌پوشی کرد. اگر داروها از پوشش بیمه برخوردار نباشد، هزینه سنگینی را بر دوش مردم می‌گذارد.»
فتوحی یکی از روش‌های صرفه‌جویی در هزینه‌های درمانی و دارویی را استقرار نظام ارجاع و پزشک خانواده برشمرد و گفت: «برای کاهش بار مالی هزینه‌های درمان بهتر است نسخه‌ها از سوی پزشک خانواده صادر شود؛ زیرا بسیاری از بیماران مزمن، داروهای منظمی دارند که در قالب پزشک خانواده و تشکیل پرونده برای هر بیمار، امکان تجویز داروها به مدت دو یا سه ماه میسر می‌شود. به این ترتیب، نیازی به مراجعه مکرر بیمار به متخصص و پرداخت ویزیت بیش از 100 هزار تومان نخواهد بود. این صرفه‌جویی در ویزیت می‌تواند برای پوشش هزینه‌های دارویی استفاده شود.»
وی با اشاره به پرداخت مطالبات داروخانه‌ها از سوی تأمین‌اجتماعی، اظهار کرد: «نکته مثبت این است که مطالبات پس از تغییر قیمت‌های دارویی انجام شد. تقریباً می‌توان گفت، تأمین‌اجتماعی بخش زیادی از مطالبات داروخانه‌ها را پرداخت کرده و اگر این روند ادامه یابد شرایط همکاری داروخانه‌ها با سازمان‌های بیمه‌گر گسترده‌تر می‌شود؛ در حال حاضر برخی داروخانه‌ها تمایلی به این همکاری ندارند و اگر وقفه‌ای در پرداخت مطالبات پیش نیاید، ترجیح این است فروش داروها بر مبنای پوشش بیمه انجام شود.»
داروخانه‌ها؛ زنجیره واسط دارویار
یک پزشک داروساز، داروخانه‌ها را زنجیره واسط طرح دارویار توصیف کرد که تکلیف آنها در این طرح، منوط به پرداخت به موقع مطالبات صندوق‌های بیمه‌ای قرار دارد و نیز جایگاه داروخانه‌ها را در اجرای طرح نسخه الکترونیک بسیار برجسته دانست؛ زیرا بار ثبت نسخ دستی دارویی بر دوش داروخانه‌ها قرار دارد. دکتر بهرام غفوری با بیان اینکه پیش از این کمبود دارویی از مهمترین مسائل بود، افزود: «اما در حال حاضر میزان دسترسی مردم به داروها بهتر شده است. مدتی بود که داروها به دلیل کمبود مواد اولیه با کاهش مواجه بود؛ زیرا با برداشته شدن ارز ترجیحی وارد‌کننده‌ها نمی‌توانستند با ارز آزاد داروها را وارد و به قیمت دستوری قدیم به فروش رسانند و در نتیجه تا روشن شدن تکلیف دست نگه داشته بودند؛ اما با اجرای طرح دارویار و آزادسازی قیمت داروها، کمبود دارویی تا حدودی برطرف شده است.»
وی در خصوص اجرای طرح دارویار ادامه داد: «در این طرح تکلیف اولین زنجیره دارویی که وارد‌کننده‌ها و تولید‌کننده‌ها هستند، مشخص شده است. همچنین تکلیف آخرین زنجیره یعنی مصرف‌کننده نیز معلوم است و با زیر پوشش قرار گرفتن مابه‌التفاوت
افزایش قیمت دارو، اقلامی که برای مثال 200 هزار تومان قی مت دارد را با پرداخت 20 هزار تومان تهیه می‌کند اما تکلیف داروخانه‌ها که حلقه واسط تأمین دارویی است، منوط به پرداخت به موقع مطالبات است.» این مسئول فنی داروخانه گفت: «مردم تصور می‌کنند مابه‌التفاوت هزینه دارو در همان لحظه به حساب داروخانه واریز می‌شود، در صورتی که این مبلغ برای انجام محاسبات مالی با تأخیر واریز می‌شود. این در حالی است که داروخانه‌ها سرمایه خود را وارد چرخه دارویی کرده‌اند تا در وهله اول نیازهای دارویی مردم را تأمین کنند و در مرحله بعدی نیز بحث اقتصادی مطرح است. البته رویکرد سازمان تأمین‌اجتماعی در این اواخر بسیار مورد توجه بوده است.» غفوری با بیان اینکه امیدواریم بیمه‌ها بتوانند این تأخیر را به حداقل زمان ممکن برسانند، تصریح کرد: «با الکترونیک شدن خدمات، امکان محاسبات مالی میسر شده و در طرح دارویار که 95 درصد هزینه برخی اقلام زیر پوشش بیمه تأمین‌اجتماعی قرار گرفته، انتظار می‌رود در پرداخت مطالبات نیز تسریع شود. همچنین اگر برخی‌ها اعتراض دارند که چرا تعدادی از داروخانه‌ها با مراکز بیمه‌ای طرف قرارداد نیستند، علت این عدم همکاری ناشی از تأخیر در پرداخت‌ها است و نباید تصور شود داروخانه‌ها دنبال کاسبی هستند.»
غفوری جایگاه داروخانه‌ها را در اجرای طرح نسخه الکترونیک بسیار برجسته عنوان کرد و افزود: «در این طرح، داروخانه‌ها بار کاستی ثبت عملیات الکترونیک را بر دوش داشتند و نسخ پزشکانی که با این طرح همکاری نداشتند، توسط داروخانه‌ها انجام می‌شد. هرچند اکنون نیز حدود 20 درصد نسخ چنین وضعیتی دارد اما با فراگیر شدن طرح، اهرم فشار داروخانه‌ها نیز کم شده است.»
وی ادامه داد: «با الکترونیک شدن نسخ، جلوی بسیاری از سوءاستفاده‌های دارویی گرفته شد؛ حتی می‌توان گفت کار داروخانه‌ها نیز آسان شده است؛ زیرا داروخانه‌ها به جای صرف وقت برای کشف دستخط پزشکان، می‌توانند این مدت زمانی را برای مشاوره با بیمار اختصاص دهند.»
داروخانه‌ها؛ میرزا بنویس
یک مسئول فنی داروخانه، مشکلات این روزهای دارو و داروخانه‌ها را شامل کمبود و گرانی برخی از اقلام دارویی عنوان کرد. وی افزایش قیمت‌ها را سبب منصرف شدن مراجعه‌کننده‌ها از خرید دارو دانست. علاوه بر آن با توجه به صدور نسخ کاغذی از سوی برخی پزشکان، داروخانه‌ها را «میرزا بنویس» بیمه‌ها توصیف کرد. دکتر حمیده شریف‌زاده با بیان اینکه گرانی و کمبود دارویی مهمترین مسئله داروخانه‌ها را تشکیل می‌دهد، افزود: «قیمت دارو روزانه رو به افزایش است. بعضاً نرخ برخی داروها 200 تا 300 درصد گران شده و این مسأله گاهی بیمار و داروخانه را در تقابل هم قرار می‌دهد. بعضاً بیمار می‌گوید هفته قبل این دارو را با قیمت کمتری خریداری کرده‌ام؛ حال باید گران‌تر بخرم، اما داروخانه‌ها در این زمینه نقشی ندارند و دلیل گرانی برخی اقلام دارویی مانند گرانی سایر کالاها اتفاق افتاده که به تحریم‌ها بازمی‌گردد. گفته می‌شود دارو تحریم نیست اما اثرات تحریم، داروها را نیز تحت تأثیر خود قرار داده و مواد اولیه دارویی به سختی وارد کشور می‌شود. علاوه بر گرانی، کمبود دارویی نیز رخ داده و برخی داروهای متداول، اکنون نایاب شده است.»
وی اظهار کرد: «همچنین استفاده از سامانه‌های الکترونیک برای ثبت داروها بسیار زمان‌بر است. از طرفی با توجه به متفاوت بودن درصد پوشش بیمه‌ای داروها، پس از انجام عملیات ثبت، این درصد پوشش مشخص می‌شود که در برخی از موارد به دلیل کم بودن پوشش و قیمت بالای دارو، مراجعه‌کننده از خرید دارو منصرف می‌شود.» پزشک داروساز با اشاره به خدمات ثبت نسخه‌های کاغذی از سوی داروخانه‌ها، گفت: «داروخانه‌ها میرزا بنویس بیمه‌ها شده‌اند؛ زیرا برخی پزشکان هنوز نسخه الکترونیک ندارند و نسخه دستی صادر می‌کنند و خدمات ثبت نسخ در داروخانه انجام می‌شود.» شریف‌زاده تصریح کرد: «در این مرکز سه نیروی انسانی برای ثبت داروها مشغول به کارند اما بیشترین مسأله مربوط به کندی اینترنت است. ما حتی در مواقعی با قطعی سیستم‌ها نیز مواجه می‌شویم.»
افزایش پرداخت از جیب بیماران
یک پزشک داروساز افزایش قیمت برخی از اقلام دارویی را بسیار بالا عنوان کرد تا حدی که درصد پوشش بیمه‌ای پاسخگوی این افزایش نیست و در نتیجه پرداخت از جیب بیماران زیاد شده است.
دکتر محمد صالحی با بیان اینکه مهمترین مسأله کنونی حوزه دارویی را مسأله گرانی تشکیل می‌دهد، افزود: «کمبودهای دارویی نیز وجود داشت که به تازگی کم شده است. اما درست است که طرح دارویار راه‌اندازی شده و مابه‌التفاوت پرداخت افزایش قیمت داروها برعهده بیمه‌ها قرار گرفته اما قیمت برخی از داروها به قدری افزایش یافته که بازهم پرداختی از جیب بیمار بیشتر است و بعضاً نرخ داروها تا سه برابر افزایش یافته است؛ به‌ویژه اینکه درصد پوشش بیمه‌ای داروها متفاوت بوده و هر قلم دارو از درصد مشخصی از پوشش برخوردار است.» وی اظهار کرد: «همچنین گاهی اشکالاتی در سامانه‌های نسخ الکترونیک دیده می‌شود. برای مثال به تازگی با قطعی سامانه‌های الکترونیک یکی از صندوق‌های بیمه‌ای مواجه بودیم که باز نمی‌شد و بیمار دو بار مجبور به رفت و برگشت به داروخانه شد. به هر حال، هر کاری در آغاز مشکلاتی را به همراه دارد و امیدواریم این نواقص هرچه زودتر رفع و به آینده موکول نشود.»