رویکرد موثر سازمان تأمین اجتماعی
تسریع در پرداخت مطالبات مراکز درمانی
سازمان تأمیناجتماعی در بخش درمان ارائه خدمات به 45 میلیون نفر را به عنوان یکی از تعهدات اصلی خود دارد و اکنون تمام هزینههای درمانی بیمهشدگان و مستمریبگیران در مراکز ملکی سازمان و در بخش مراکز طرف قرارداد نیز بخش عمده هزینههای این افراد را به عهده دارد و ارائه این خدمات درمانی بدون استفاده از منابع دولتی بار مالی زیادی را برای سازمان به همراه دارد ولی این خدمات به بهترین شیوه به افراد تحت پوشش ارائه میشود.
اکنون شبکه گسترده درمانی تأمیناجتماعی با 78 بیمارستان شامل 70 بیمارستان ملکی، هشت بیمارستان تحت پوشش هلدینگ درمان و پنج مرکز جراحی محدود سرپایی، ارائه خدمات درمانی رایگان به نیمی از جمعیت کشور در قالب افراد بیمهشده تحت پوشش این سازمان را عهدهدار است و تمام هزینههای درمانی این افراد را از محل منابع خود تأمین میکند. به همین منظور در این شماره به بخشی از خدمات درمانی ارائه شده به بیمهشدگان در بخش بستری و سرپایی، پرداخت مطالبات مراکز درمانی، تسویه مطالبات داروخانهها و وظایف مهم تأمیناجتماعی در حوزه درمان پرداخته شده است.
مهناز بیرانوند روزنامهنگار
سازمان تأمیناجتماعی در بخش درمان مستقیم از طریق مراکز ملکی خدمات گستردهای به افراد تحت پوشش خود در قالب 45 میلیون نفر ارائه میدهد، در بخش درمان غیرمستقیم نیز از طریق عقد قرارداد با حدود 50 هزار و 685 مرکز درمانی و غیردولتی در سطح کشور در راستای ارتقاء و توسعه خدمات درمانی و تسهیل دسترسی راحت بیمهشدگان و مستمریبگیران خدمات تشخیصی و درمانی مورد نیاز را با پایینترین مشارکت مالی بیمهشدگان فراهم آورده است. حوزه گسترده درمان تأمیناجتماعی که با تصویب قانون الزام و با بهرهگیری از امکانات مراکز درمانی ملکی در قالب خدمات درمان مستقیم و خریداری خدمات از مراکز درمانی طرف قرارداد در قالب خدمات درمان غیرمستقیم از سال 1368 شروع به فعالیت کرده، اکنون به عنوان بزرگترین خریدار و دومین تولیدکننده خدمات درمانی در کشور برای ارائه خدمات درمانی به افراد تحت پوشش خود فعالیت دارد. با توجه به اینکه اکنون از 73 درصد جمعیت تحت پوشش بیمه در کشور 53 درصد آنها از خدمات تأمیناجتماعی بهرهمندند، این آمارها نشان میدهد تأمیناجتماعی در کاهش بار مالی دولت برای ارائه خدمات درمانی به مردم نقش مؤثر و بسیار تعیینکنندهای دارد.
تعهدات درمانی تأمیناجتماعی
مهمترین تعهدات درمانی سازمان تأمیناجتماعی شامل انجام خدمات کلینیکی، پاراکلینیکی و بیمارستانی، انجام کمک و معاینات طبی و معاینات قبل، حین و بعد از زایمان، توانبخشی و تجدید فعالیت بیمهشدگان آسیبدیده بدون توانایی قدرت کار، تحویل وسایل کمکپزشکی (پروتز و اروتز) است. به همین منظور سازمان تأمیناجتماعی در بخش خدمات درمان مستقیم با استفاده از مراکز ملکی و استیجاری و در بخش خدمات درمانی غیرمستقیم با استفاده از توان پزشکان و مرکز درمانی و تشخیص طرف قرارداد خصوصی، دولتی و دانشگاهی به افراد تحت پوشش خود خدماترسانی میکند و برای ارائه این خدمات میبایست مطالبات مراکز درمانی، مراکز دانشگاهی و داروخانهها را بپردازد. تمامی بیمهشدگان اجباری سازمان تأمیناجتماعی، خدمات درمانی در قالب درمان مستقیم را به صورت رایگان دریافت میکنند. در روش درمان غیرمستقیم نیز در حوزه خدمات سرپایی و خدمات درمانی بستری به ترتیب 70 و 90 درصد صورتحساب بر مبنای تعرفه مصوب بخش دولتی توسط تأمیناجتماعی پرداخت میشود. این سازمان نیز بخش اعظمی از هزینههایی که مردم برای درمان خود؛ بهویژه به مراکز خصوصی طرف قرارداد پرداخت نمیکنند، در قالب مطالبات به این مراکز پرداخت میکند. با توجه به اینکه سازمان تأمیناجتماعی برای ارائه مطلوب خدمات خود به بیمهشدگان و مستمریبگیران با این حجم از افراد تحت پوشش با استفاده از وصول حق بیمه و بخشی دیگر از سرمایهگذاریهای صورت گرفته نسبت به تأمین منابع اقدام میکند، اما برای مطلوبتر شدن خدمات دنبال توسعه مراکز درمانی ملکی؛ حتی افزایش مراکز طرف قرارداد است تا بیمهشدگان و بازنشستگان برای دریافت خدمات درمانی با مشکل مواجه نشوند. همچنین در بخش پرداخت مطالبات به مراکز درمانی، داروخانهها و بیمارستانهای طرف قرارداد در بخش خصوصی به تعهدات خود در قبال بیمهشدگان عمل کرده و این همه خدمات به نیمی از جمعیت کشور در واقع ستودنی است.
هزینههای درمان در سال 1400
بر اساس آمار موجود سازمان تأمیناجتماعی در سال 1400 بیش از 32 هزار میلیارد تومان در بخش درمان مستقیم و غیرمستقیم تأمیناجتماعی هزینه شد که نسبت به سال 1399 حدود 101 درصد افزایش داشته است. این در حالی است که در سال گذشته بیش از 4.4 هزار میلیارد تومان صرف پروژههای درمانی و خرید زمین و ساختمان شد که نسبت به سال قبل از آن رشد 48 درصدی داشته است. تأمیناجتماعی همچنین سال گذشته در حوزه درمان مستقیم با بهرهمندی از 390 مرکز ملکی ارائهدهنده خدمات درمانی بود. در بخش درمان غیرمستقیم نیز با بیش از 50 هزار ارائهدهنده خدمات درمانی قرارداد داشت. توسعه هتلینگ 70 مرکز درمانی مستقیم در سطح کشور نیز در چارچوب اقدامات بخش درمان تأمیناجتماعی باید مورد اشاره قرار گیرد. بر اساس آمار حوزه درمان تعداد 120 میلیون ویزیت سرپایی در سال 1400 در مراکز درمانی سازمان تأمیناجتماعی به ثبت رسیده که نسبت به زمان مشابه در سال قبل از آن رشد 25.6 درصدی را تجربه کرده است. همچنین در سال گذشته تعداد بیش از 4 میلیون پرونده بستری و 312 میلیون نسخه سرپایی توسط مراکز طرف قرارداد در درمان غیرمستقیم به ثبت رسیده است. در مراکز ملکی درمانی تأمیناجتماعی نیز تعداد 41 میلیون ویزیت توسط پزشکان عمومی، 11 میلیون توسط پزشکان متخصص و بیش از 3 میلیون ویزیت نیز توسط دندانپزشکان صورت گرفته است. در مجموع نزدیک به 437 میلیون ویزیت سرپایی و پرونده بستری در مراکز درمان مستقیم و غیرمستقیم انجام شده که 72 درصد آن در مراکز درمان غیرمستقیم بوده است. همچنین در سال گذشته تعداد بیش از 768 هزار بیمار در بخشهای بستری مراکز درمانی ملکی تأمیناجتماعی تحت درمان قرار گرفتهاند که نسبت به سال قبل از آن افزایش 22 درصدی داشته است. این خدمات گسترده که سازمان تأمیناجتماعی به بیمهشدگان و مستمریبگیران در حوزه درمان به 45 میلیون نفر ارائه میدهد نیازمند برنامهریزی دقیق برای پرداخت مطالبات سازمان در بخش مراکز طرف قرارداد است؛ چون سازمان در بخش مراکز ملکی خود هیچ هزینهای از بیمار دریافت نمیکند و تمام خدمات به صورت رایگان است.
پرداخت مطالبات مراکز طرف قرارداد
جمیل حقپرست معاون برنامهریزی، مالی و پشتیبانی سازمان تأمیناجتماعی درباره پرداخت مطالبات سازمان به مراکز درمانی طرف قرارداد گفت: «بیش از ۲۲۰۰ میلیارد تومان از مطالبات مراکز طرف قرارداد سازمان تأمیناجتماعی شامل داروخانههای غیردانشگاهی، مراکز غیردانشگاهی و نسخ الکترونیک پزشکان، دندانپزشکان، درمانگاهها، داروخانهها و آزمایشگاهها در سوم مرداد ماه 1401 پرداخت و تسویه شده است».
وی تصریح کرد: «مطالبات داروخانههای غیردانشگاهی بابت عملکرد آبان تا اسفند ماه سال 1400 به مبلغ 820 میلیارد تومان و مطالبات آبان و آذر سال 1400 مراکز غیردانشگاهی طرف قرارداد به مبلغ 595 میلیارد تومان پرداخت و تسویه شد.» حقپرست افزود: «مطالبات مربوط به نسخ الکترونیک خردادماه سال 1401 پزشکان، دندانپزشکان، درمانگاهها، داروخانهها و آزمایشگاههای طرف قرارداد سازمان تأمیناجتماعی نیز به مبلغ 883 میلیارد تومان پرداخت شد.» معاون برنامهریزی، مالی و پشتیبانی سازمان تأمیناجتماعی همچنین به موضوع بهروز شدن پرداخت مطالبات مربوط به نسخ الکترونیک پزشکان و دندانپزشکان طرف قرارداد این سازمان اشاره کرد و گفت: «در اجرای تعهدات سازمان تأمیناجتماعی در قبال پزشکان و مراکز درمانی طرف قرارداد و به منظور تشویق پزشکان به استفاده از نسخه الکترونیک، مطالبات مربوط به نسخ الکترونیک پزشکان و دندانپزشکان طرف قرارداد تأمیناجتماعی تا فروردینماه امسال پرداخت و طبق قرارداد فیمابین بهروز شد.»
وی با بیان اینکه پرداخت منظم مطالبات مراکز درمانی طرف قرارداد (دانشگاهی و غیردانشگاهی) یکی از دغدغههای همیشگی سازمان تأمیناجتماعی است، اظهار داشت: «پرداخت منظم مطالبات برای برنامهریزی و بهبود خدمترسانی مراکز درمانی اهمیت زیادی دارد و این موضوع در دستور کار سازمان تأمیناجتماعی قرار داشته و ادامه خواهد یافت تا شاهد ارتقای ارائه خدمات درمانی بهینه و مناسب به بیمهشدگان و مستمریبگیران عزیز باشیم.»
وی افزود: «بخشی از مطالبات مراکز دیالیز و مراکز طرف قرارداد متعلق به دانشگاههای علوم پزشکی سراسر کشور و همچنین مراکز غیردانشگاهی طرف قرارداد این سازمان نیز پرداخت شد و تلاش داریم با تأمین منابع مورد نیاز، پرداخت مطالبات در این بخش را نیز بهروز کنیم.»
حقپرست همچنین گفت: «با تأکید مدیرعامل سازمان در سال جاری برنامهای کامل و هدفمند برای پرداخت به موقع مطالبات مراکز درمانی دولتی و دانشگاهی طرفقرارداد یا تهاتر این مطالبات با بدهی دولت به تأمیناجتماعی و استفاده از همه ظرفیتهای موجود برای پرداخت به روز مطالبات همه مراکز طرف قرارداد داریم.»
تسویه مطالبات داروخانهها
شهرام غفاری مدیرکل درمان غیرمستقیم سازمان تأمیناجتماعی نیز در پاسخ به این سؤال که سازمان در پرداخت مطالبات خود به مراکز طرف قرارداد چه اقداماتی انجام داده است، در گفتوگو با آتیهنو اظهار داشت: «در بخش درمان غیرمستقیم به موجب قانون تمام آنچه که در شورایعالی بیمه تصویب میشود، این خدمات در سازمان تأمیناجتماعی نیز به بیمهشدگان ارائه میشود. در این اداره کل این خدمات از طریق خرید خدمت از طرف مراکز طرف قرارداد است که در بخش بستری عمدتاً خرید خدمات از مراکز دانشگاهی و در بخش سرپایی بیشتر مراجعات بیمهشدگان به بخش خصوصی در مطبها است. در واقع خرید به این شکل انجام میشود.» وی تصریح کرد: «در بحث مطالبات طرفهای قرارداد، در واقع 50 درصد مطالبات مربوط به دانشگاههای علوم پزشکی و 50 درصد مربوط به بخش خصوصی است و بخشی دیگر هم مربوط به داروخانههای طرف قرارداد است که با توجه به اجرای طرح دارویار در کشور که از 23 تیرماه سال 1401 به اجرا گذاشته شد بیمهها مکلف بودند با کمک دولت مطالبات داروخانهها را به موقع پرداخت کنند.»
غفاری ادامه داد: «در همین راستا سازمان تأمیناجتماعی همه مطالبات داروخانهها را در سال 1400 تسویه کرده است. در بخش داروخانههای سرپایی و مستقل این اقدام انجام شده و در امسال نیز چهار ماه از مطالبات به صورت اسناد الکترونیکی پرداخت شده است.»
وی تصریح کرد: «برای سایر مراکز طرف قرارداد اسناد الکترونیک پزشکان و آزمایشگاهها مانند داروخانهها در سه ماهه اول سال 1401 نیز پرداخت شده، اما در بخش دانشگاهی پرداختیهای سازمان تأمیناجتماعی تا حدودی تأخیر دارد که تا آبانماه سال 1400 است. از آن زمان تاکنون، مطالبات بخش دانشگاهی باقیمانده مبلغی حدود 5 هزار میلیارد تومان؛ آن هم بابت سال گذشته است.»
پرداخت اسناد الکترونیک داروخانهها
غفاری با بیان اینکه هزینههای دارویی به دو شکل بخشی داروخانههای سطح شهر و بخشی هزینههای داروخانهها در قالب پروندههای بستری است، ادامه داد: «در واقع مطالبات داروخانههای مستقل سال گذشته به طور متوسط ماهانه 500 میلیارد تومان بود و اسناد الکترونیک آنها در ماههای فروردین، اردیبهشت و خردادماه امسال پرداخت شد.»
وی خاطرنشان کرد: «اکنون اسناد الکترونیک داروخانهها در تیرماه 1401 را باید پرداخت کنیم. امسال عملکرد داروخانههای سرپایی تا حدودی افزایش پیدا کرده است. اوایل سال، هزینهها تا حدودی روند افزایشی داشت اما با اجرای طرح دارویار که هنوز یک ماه آن هم کامل نشده به این مفهوم که هنوز اسناد یک ماهه اجرای این طرح را به طور کامل بررسی نکردیم، باید دید چقدر این طرح هزینههایی دارویی سازمان تأمیناجتماعی را افزایش داده است. البته باید گفت این هزینه برای بیمهشدگان است و قرار بر این است که از محل بودجه عمومی توسط دولت برای بیمهها تأمین شود.»
وظیفه مهم درمان در تأمیناجتماعی
مدیرکل درمان غیرمستقیم سازمان تأمیناجتماعی تصریح کرد: «تأمین درمان یکی از وظایف اصلی سازمان تأمیناجتماعی است. در کنار پرداخت مستمری بازنشستگان و مستمریبگیران که موضوع بسیار مهمی است و بخش عمدهای از منابع سازمان را به خود اختصاص میدهد، تأمین درمان بیمهشدگان و مستمریبگیران دیگر وظیفه سازمان است که به دو شکل در سازمان اتفاق میافتد؛ یا با مراجعه به مراکز متعلق و ملکی سازمان که خدمات در این مراکز رایگان است و یا به صورت مراجعه به مراکز طرف قرارداد.»...