کارشناس «آتیهنو» به پرسشهای بیمهای خوانندگان پاسخ میدهد
جريمه ديرکرد ارسال ليست کارگران
حوزه کار و تأمیناجتماعی به دلیل تعدد قوانین و مقررات، دارای پیچیدگیها و ظرایفی است که بسیاری از افراد و مشاغل در حوزه کارگری و کارفرمایی را درگیر خود میکند. یکی از ضروریترین امور حمایتی در این بستر، ارائه خدمات مشاوره تخصصی است. از این رو، هفتهنامه آتیهنو با راهاندازی این صفحه، تلاش دارد تا با ارائه خدمات مشاوره، کمک کند تا شرکای اجتماعی سازمان تأمیناجتماعی بتوانند وفق قوانین و مقررات، بخشنامهها و آییننامههای اجرایی از حقوق خود مطلع شده تا هنگام بروز مشکل یا اختلاف به راهکاری درست و دقیق دست یابند.
احمد فاضلی کارشناس سازمان تأمیناجتماعی
مالک یک شرکت خدماتی با شخصیت حقوقی هستم. چهار سال است ضمن ارسال صورت مزد و حقوق پرسنل به سازمان تأمیناجتماعی حق بیمههای مربوطه را نیز به طور مرتب پرداخت میکنم اما در ماههای بهمن و اسفندماه سال 1400 به علت جابهجایی کارگاه موفق به ارسال لیست دو ماه مذکور نشدهام؛ آیا امکان ارسال مجدد لیست دو ماه مربوطه وجود دارد؟
در بخشنامه شماره 1640/1400/1000مورخ 1/3/1400 (موضوع تلخیص دستورالعملهای مربوط به نحوه رسیدگی به ادعای سابقه انفرادی وگروهی بیمهشدگان) به این موضوع پرداخته شده، بدین صورت که اگر کارگاههای صرفاً با شخصیت حقوقی چند ماه از صورت مزد وحقوق کارکنان خود را در موعد مقرر به تأمیناجتماعی ارسال نکرده باشند، چنانچه شرکت دارای دفاتر قانونی معتبر بوده و اسناد و مدارک متقن از جمله اسناد حسابداری مربوط به پرداخت حقوق پرسنل و پرینت بانکی داشته باشد به شرطی که لیستهای ارسال نشده حداکثر مربوط به 12 ماه قبل از ماه جاری مربوطه باشد، با تکمیل فرم ادعای سابقه گروهی بیمهشدگان توسط کارفرما (شرکت) همراه با تسلیم فهرست اسامی افرادی که لیست و حق بیمه آنها در دوره مورد ادعا به تأمیناجتماعی ارسال نشده و با درج نام و نام خانوادگی، شماره ملی، شماره بیمه و میزان دستمزد و شغل افراد، در صورت دایر و فعال بودن کارگاه در ماههایی که لیست داده نشده ضمن مقایسه فهرست ارسالی اسامی مذکور با لیستهای پرداختی حق بیمه قبل و بعد از دوره مورد ادعا توسط کمیته احتساب سوابق شعبه، درخواست کارفرما مورد رسیدگی قرار میگیرد؛ در صورت عدم تأیید کمیته شعبه، چنانچه کارفرما ظرف 20 روز اعتراض کند، ادعای سوابق گروهی بیمهشدگان در کمیته احتساب سوابق استانی مطرح و نهایتاً در صورت تأیید شعبه و یا اداره کل استان مربوطه، حق بیمه مربوطه به ماههای ارسال نشده لیستها، طبق ماده (40) قانون تأمیناجتماعی و بر اساس ضوابط جاری تأمیناجتماعی محاسبه و جهت پرداخت به کارفرما ابلاغ میشود، البته لازم به یادآوری است که اگر نام افراد در لیستهای قبل و بعد فهرست ارسالی کارفرما، موجود نباشد و یا در صورت احراز سوابق، احدی از افراد حائز شرایط حمایتهای بلندمدت باشد، در این صورت لازم است سوابق افراد مورد نظر طبق ضوابط مربوط به (ادعای سوابق انفردی بیمه شده) مورد رسیدگی قرار گیرد.
اجراییات یکی از شعب سازمان تأمیناجتماعی سهام یک شرکت تولیدی نزد یک شرکت دیگر را به علت عدم پرداخت بدهی اجرایی بازداشت کرده است. آیا توقیف این سهام قانونی است؟
چون سهام شرکتها متعلق به سهامداران بوده و به عنوان اموال شرکت مدیون محسوب نمیشود؛ لذا بازداشت سهام بابت دیون همان شرکت موضوعیت ندارد، اما در مواردی که اشخاص حقوقی و یا حقیقی به سازمان تأمیناجتماعی بدهی اجرایی دارند و نسبت به پرداخت بدهی تمکین نمیکنند، بازداشت سهام شرکت مدیون یا سهمالشرکه نزد سایر شرکتها یا مؤسسات بلامانع است و تأمیناجتماعی بعد از بازداشت اینگونه سهام در صورت صلاحدید میتواند از طریق مزایده یا عرضه در بورس به فروش برساند.
یک هفته قبل، یک خودرو را با وکالتنامه رسمی خریداری کردهام. اخیراً از طرف راهنمایی و رانندگی اطلاع داده شده که چون مالک اصلی خودرو به سازمان تأمیناجتماعی بدهی اجرایی دارد، خودرو توسط اجراییات تأمیناجتماعی بازداشت شده است. چه اقدامی باید انجام دهم؟
در صورت عدم پرداخت بدهی اجرایی توسط مدیون، یکی از عملیات اجرایی سازمان تأمیناجتماعی توقیف فیزیکی و سندی وسیله نقلیه کارفرما (مدیون) است، لذا در این ارتباط ضمن مراجعه به قسمت اجراییات به شعبه مربوطه تأمیناجتماعی، اگر وکالتنامه رسمی شما که مؤید اختیار تعویض پلاک و فروش خودرو است، چنانچه تاریخ تنظیم وکالتنامه قبل از تاریخ بازداشت خودرو باشد، پس از استعلام اصالت سند وکالتنامه از دفترخانه مربوطه، توسط سازمان تأمیناجتماعی از خودرو رفع توقیف و در غیر این صورت بعد از پرداخت بدهی توسط مدیون از خودرو توقیف شده رفع بازداشت میشود.
به علت عدم پرداخت بدهی اجرایی، یک قطعه از ملک من توسط اجراییات سازمان تأمیناجتماعی بازداشت شده است. آیا میتوانم با تسلیم چند فقره چک وتقسیط بدهی از ملک توقیف شده رفع بازداشت کنم؟
چنانچه کارفرما (مدیون) بعد از توقیف اموال خود، بخواهد با ارائه چک بدهی جاری خود را تقسیط کند صرفاً حسابهای بانکی مدیون و یا سرمایه توقیف شده شرکت رفع بازداشت میشود و از اموال منقول و یا غیرمنقول توقیفی (مثل ملک شما) رفع بازداشت نمیشود.
راننده کامیون برونشهری و بیمه شده تأمیناجتماعی هستم و به علت بیماری، پزشک معالج ضمن دستور منع رانندگی، 20 روز استراحت پزشکی برای من تجویز کرده است. آیا استراحت پزشکی رانندگان نیز همانند بیمهشدگان اجباری نیاز به تأییدیه مراجع مربوطه دارد؟
استراحت پزشکی رانندگان درونشهری و برونشهری تا سقف 30 روز در سال پس از بررسی و تأیید پزشک معتمد سازمان تأمیناجتماعی مورد ملاک پرداخت غرامت دستمزد قرار میگیرد و بیشتر از 30 روز در سال نیاز به تأیید شورای پزشکی تأمیناجتماعی دارد، اما استراحت پزشکی ایام بیماری بیمهشدگان اجباری اگر در هر نوبت از 3 روز و در مجموع از 10روز (استراحت جدید ارائه شده با استراحت تأیید و ثبت شده در شعبه مربوط) طی یک سال (365 روز) قبل از شروع استراحت پزشکی جدید تجاوز نکند صرفاً با گواهی پزشک معالج، غرامت دستمزد پرداخت میشود و نیاز به تأیید ندارد. در استراحت پزشکی مازاد بر سه روز در هر نوبت و بیش از 10 روز در سال تا 60 روز، نیاز به تأیید پزشک معتمد وجود دارد. ضمناً اگر مجموع استراحت پزشکی جدید ارائه شده با استراحت تأیید و ثبت شده قبلی موجود در پرونده بیمه شده طی یک سال قبل از شروع استراحت پزشکی اخیر بیش از 60 روز باشد، در این صورت گواهی پزشک معالج باید حتماً به تأیید شورای پزشکی سازمان تأمیناجتماعی برسد.
مالک یک شرکت حملونقل بار به شهرستانها هستم و حق بیمه پرسنل را مرتب پرداخت میکنم. تصمیم دارم از وجود یک راننده کامیون برونشهری که بیمه رانندگان است برای حمل بار استفاده کنم، چون او حق بیمه خود طبق قانون بیمه رانندگان را پرداخت میکند. آیا شرکت مجاز است به جهت اشتغال این فرد، حق بیمه اجباری برای او پرداخت نکند؟
با توجه به اینکه صدور کارت هوشمند رانندگی از سوی سازمان حملونقل و پایانههای کشور برای رانندگان حملونقل بار و مسافر بین شهری صرفاً مجوز فعالیت در امر حملونقل جادهای بوده و به استناد ماده (8) آییننامه اجرایی قانون بیمه رانندگان، این قبیل رانندگان در دوره اعتبار کارت هوشمند خود میتوانند در مشاغل دیگری نیز فعالیت کنند، لذا اگر رانندگان برونشهری به عنوان بیمه شده اجباری در یکی از کارگاههای مشمول قانون تأمیناجتماعی شاغل شوند کارفرما موظف است همراه با سایر بیمهشدگان خود، لیست و حق بیمه او را نیز پرداخت کند. در صورت احراز اشتغال به کار و صحت لیستهای ارسالی وی، وصول حق بیمه در اجرای قانون بیمه اجتماعی رانندگان بین شهری و درونشهری در ماههایی که لیست و حق بیمه راننده به صورت بیمه شده اجباری پرداخت شود موضوعیت نخواهد داشت؛ با این توضیحات مادامی که او در شرکت شاغل باشد لازم است ضمن ارسال صورت مزد و حقوق ماهیانه نسبت به پرداخت حق بیمههای مربوطه از طرف شرکت اقدام شود.
ما چهار نفر در یکی از حوزههای سازمان بسیج شهری به عنوان بسیجی فعال مشغول خدمت هستیم. آیا بسیجیان نیز میتوانند از خدمات سازمان تأمیناجتماعی استفاده کنند؟
یکی از گروههای امر بیمههای توافقی، موضوع بیمه رزمندگان و بسیجیان فعال است. در این ارتباط اگر بسیجی فعال متقاضی بیمه شدن، حد اکثر 50 سال سن داشته (اگر دارای سابقه پرداخت حق بیمه قابل قبول نزد سازمان تأمیناجتماعی باشد معادل مدت سابقه پرداخت حق بیمه قبلی جهت ورود به دایره شمول به سقف سنی مجاز 50 سال اضافه میشود) و فاقد پوشش بیمهای دیگری بوده و رابطه مزدبگیری نداشته باشد با معرفی مؤسسه تأمین درمان بسیجیان، میتواند تحت پوشش بیمه سازمان تأمیناجتماعی قرار گیرد و مؤسسه مذکور مسئول ارسال لیست و پرداخت حق بیمههای مربوطه است. ضمناً چون نرخ این حق بیمه 27 درصد (بدون سه درصد بیمه بیکاری) است، این قبیل بیمهشدگان مشمول دریافت مقرری بیمه بیکاری نیستند. تعهدات سازمان تأمیناجتماعی در قبال دریافت حق بیمه عبارت است از: تعهدات بلندمدت شامل مستمریهای بازنشستگی، کارافتادگی کلی، بازماندگان و قسمتی از تعهدات کوتاهمدت از قبیل کمکهزینه ازدواج، کمکهزینه وسایل کمکپزشکی (پروتز و اروتز)، کمکهزینه کفنودفن، کمکهزینه سفر بیمه شده بیمار و همراه او، همچنین ارائه خدمات درمانی.
بعد از 20 سال پرداخت بیمه صاحبان حرف و مشاغل آزاد، دو ماه است بازنشسته شده و مستمری بازنشستگی دریافت میکنم و از مستمری من مبلغی نیز بابت حق سرانه درمان کسر میشود. هفته گذشته جهت انجام خدمات درمانی به یکی از درمانگاههای ملکی سازمان تأمیناجتماعی مراجعه کردم، مبلغی به عنوان فرانشیز از من دریافت کردند، مگر سازمان تأمیناجتماعی اعلام نکرده درمان بیمهشدگان و بازنشستگان در مراکز ملکی رایگان است؟
در مراکز درمانی ملکی و استیجاری سازمان تأمیناجتماعی، درمان بیمهشدگان اجباری و اختیاری و مقرریبگیران بیمه بیکاری و بیمه قالیبافان و رانندگان و بیمهشدگان توافقی و به عبارت دیگر بیمهشدگانی که نرخ کلی حق بیمه آنها 27 درصد است همچنین مستمریبگیرانی که از مستمری آنها دو درصد درمان کسر میشود بدون اخذ فرانشیز و به صورت رایگان انجام میگیرد، اما بیمهشدگان صاحبان حرف و مشاغل آزاد و نیز مستمریبگیرانی که از مستمری آنها به جای دو درصد، حق سرانه درمان کسر میشود با دریافت فرانشیز مطابق تعرفه مربوطه خدمات درمانی ارائه میشود.
متأهل و بیمه شده اجباری هستم. چهار ماه است در یک کارگاه شاغل شدهام. یک هفته در بیمارستان بستری بودم و بعد از ترخیص پزشک معالج پنج روز استراحت پزشکی تجویز کرده است، چون در این 12 روز بستری در بیمارستان همرا با استراحت پزشکی بعدی، از کارفرما حقوق دریافت نخواهم کرد، آیا سازمان تأمیناجتماعی حقوق کامل این ایام را برای من پرداخت میکند؟
به صورت کلی چنانچه بیمه شده اجباری که متأهل و یا متکفل است و یا مجرد است، غرامت دستمزد استراحت پزشکی سرپایی و بدون بستری آنان، از روز چهارم پرداخت میشود، اما در صورتی که بیمه شده اجباری متأهل یا متکفل به علت بیماری در بیمارستان بستری شود پرداخت غرامت دستمزد ایام بستری و استراحت بعدی آن از روز اول بوده و در هر حالت بستری یا سرپایی محاسبه آن بر اساس فرمول (سهچهارم میانگین دستمزد ضربدر مدت زمان بستری و یا استراحت سرپایی) قابل پرداخت است. لازم به یادآوری است اگر بیمه شده مجرد و غیر متکفل باشد، در صورت استراحت سرپایی طبق فرمول (دوسوم میانگین دستمزد ضربدر مدت استراحت پزشکی) و در صورت بستری در بیمارستان بر اساس فرمول (یکدوم میانگین دستمزد ضربدر مدت بستری) محاسبه و پرداخت میشود؛ همچنین اگر تجویز استراحت پزشکی برای بیمه شده متأهل یا مجرد در ادامه بیماری قبلی باشد باز هم پرداخت غرامت دستمزد از روز اول است، چون به میانگین دستمزد اشاره شده، نحوه محاسبه آن نیز عبارت است از (مجموع حقوق و مزایای مشمول کسر حق بیمه ظرف 90 روز قبل از شروع بیماری و یا استراحت پزشکی تقسیم بر روزهای کارکرد بیمه شده).