بهبود
مشکل همیشگی دست‌به‌قلم‌ها
دکتر فتانه اکبری - متخصص طب فیزیکی و توان‌بخشی
اگر شغلتان با قلم یا رایانه سروکار دارد، درد مچ ممکن است همراه همیشگی‌تان باشد. اما مچ‌درد تنها سراغ منشی‌ها و نویسنده‌ها نمی‌رود. با توجه به اینکه درد در کدام ناحیه از دستتان احساس شود، دلایل مختلفی را برای ایجاد آن می‌توان فهرست کرد و البته با توجه به علت‌های ایجاد درد، درمان‌های متفاوتی را هم می‌توان برای آن توصیه کرد. اگر مچ‌درد هرروز شما را آزار می‌دهد، نشانه‌هایی که در ادامه آورده‌ایم را با دقت بخوانید تا دلیل ایجاد دردتان را بشناسید.
معلوم نیست درد به کجا می‌زند؟
اگر درد مبهم و گنگی دارید و دقیقا نمی‌دانید از کجا شروع می‌شود و به کجای مچ دستتان ختم می‌شود، ممکن است دچار «کانال کارپ» شده باشید. چنین دردی با انجام مداوم و تکراری کارها سراغتان می‌آید و معمولا هنگام انجام کارهایی خاص شدت می‌گیرد. البته این بیماری در همه افراد با علائم یکسانی بروز نمی‌کند و ممکن است برخی از بیماران علامت گزگز مچ دست را نیز داشته باشند.
شما کدام درد را دارید؟
اگر درد و ناراحتی را در قسمت خارجی مچ دست، درست کنار انگشت شصتتان، احساس کردید و البته دردتان با حرکت دادن انگشت شصت تشدید می‌شد، ممکن است به علت بیماری «دکرون» باشد. یکی دیگر از علل شایع درد در ناحیه مچ دست، آرتروز در مفصل ناحیه مچ دست یا انگشت شصت است که اغلب افراد در سنین بالا به آن مبتلا می‌شوند. علاوه بر این عوامل اتفاقات ساده مثل زمین خوردن با کف دست که منجر به جابه‌جایی یکی از استخوان‌های مرکزی مچ دست شود هم می‌تواند باعث این درد شود. ممکن است به علت التهاب تاندوم‌های ناحیه مچ دست به درد دچار شوید، گاهی نیز منشا این دردها مشکلات مفاصل یا مهره‌های گردنی است که درد آن به مچ دست می‌زند.
چرا مچ‌درد می‌گیریم؟
اگر مدت‌زمان زیادی کار می‌کنید و حواستان به حالت نشستن و موقعیت دستتان نیست، باید انتظار این دردها را داشته باشید. برای پیشگیری، حتما موقعیت مناسب بدنی داشته باشید و بعد از مدتی کار، با حرکات کششی ساده کمی به مفاصلتان استراحت دهید. اگر ورزش نمی‌کنید و عضلاتی قوی ندارید، به‌یک‌باره کار سنگین انجام ندهید و دستتان را با آسیب همراه نکنید. افرادی که کارهای ظریف تکراری انجام می‌دهند یا دستشان به دلایل کاری در معرض ارتشاعات است، در معرض مشکلات مفصلی و دردهای ناشی از آن قرار می‌گیرند. اگر با کامپیوتر کار می‌کنید، کیبورد و موس را در موقعیت مناسب قرار دهید. در کل حواستان باشد مدت‌زمان طولانی مچ دستتان را در حالت نامناسب قرار ندهید، مثلا مچ دست را در طولانی‌مدت به عقب یا پایین خم نکنید، ممکن است باعث التهابات و درد در ناحیه مچ دستتان شود.
دردها تمام می‌شوند؟
هریک از دردها درمان خاص خودشان را دارند، اما دردهایی که منشا آن‌ها خود مچ دست است، معمولا با استراحت درمان می‌شوند. برای حفظ سلامتی‌تان مدتی به خودتان استراحت دهید؛ اگر هم لازم بود با نظر پزشک، مچ‌بند متناسب با ناحیه درد را تهیه کنید تا مچ دستتان بدون حرکت بماند، اما خودسرانه و بدون شناخت درد از چنین مچ‌بندهایی استفاده نکنید.
گاهی باید دارو بخورید
استراحت تنها راه خلاص شدن از مچ‌درد نیست و در برخی مواقع چاره‌ای جز استفاده از دارو وجود ندارد. اگر درد زیادی دارید، با نظر پزشک از مسکن‌ها استفاده کنید تا التهاب دست رفع شود و بعد سراغ درمان‌های غیردارویی بروید. استفاده از گرما هم از درمان‌های موثر است؛ گرمای سطحی را می‌توانید در خانه به مفاصلتان بدهید، اما گرمای عمقی توسط فیزیوتراپ انجام می‌شود.
چه دردهایی خطرناک‌اند؟
اگر تنها دردی موقتی در ناحیه مچتان احساس می‌کنید نگران نباشید و با کمی گرما و ماساژ درد را تسکین دهید. هرکسی ممکن است گاهی به این دردهای گذرا مبتلا شود اما اگر مچتان درد زیادی داشت یا مدت‌زمانی طولانی درد داشتید به پزشک مراجعه کنید تا درمانتان به‌موقع آغاز شود. درست است که در ابتدای ایجاد مشکل گرما حال شما را بهتر می‌کند اما در التهاب‌های شدید و حاد، پزشک گاه درمان با سرما را تجویز می‌کند؛ پس اگر مدت‌هاست مچ‌درد دارید و هیچ راهی درد شما را آرام نمی‌کند، به جای استفاده از کیسه آب گرم فورا به متخصص مراجعه کنید و درمان مناسب را انتخاب کنید.