مدیر درمان تأمیناجتماعی استان هرمزگان از سال 82 همکاری خود را با سازمان آغاز کرده و از سال 97 در کسوت مدیریت درمان مشغول به فعالیت است، مدیریت منابع انسانی را در مدت شیوع کرونا، آینه تمامنمای توانمندی سازمان در این حوزه توصیف کرد که نهتنها توانست با حداقل امکانات بهترین بهرهمندی از نیروهای انسانی را فراهم کند بلکه در سایه این مدیریت از عهده تأمین وسایل ایمنی کادر درمان و نیز تجهیزات درمانی برآمد.
بازوی کمکرسان وزارت بهداشت
مریم امیری، منابع انسانی را یکی از حوزههای بسیار مهم در همه دستگاههای دولتی، خصوصی و نهادهای عمومی غیردولتی برشمرد که پرداختن به این مبحث میتواند اهمیت نیروی انسانی را شفافسازی کند. وی با بیان اینکه یکی از اقدامات خوب سازمان در سالهای اخیر اصلاح ساختار تشکیلاتی نیروی انسانی بوده است، افزود: «بر این اساس، ایجاد معاونت توسعه مدیریت و منابع انسانی نشاندهنده اهمیت توجه به این مبحث از سوی مدیران ارشد سازمان بوده و امکان رصد مسائل منابع انسانی به ویژه برای برنامهریزی آینده فراهم میشود.» مدیر درمان تأمیناجتماعی هرمزگان اظهار کرد: «در یک سال گذشته بخش درمان تأمیناجتماعی به عنوان بازوی کمکرسان وزارت بهداشت، در زمینه رسیدگی و درمان بیماران کرونا، فعالانه تلاش کرد و حضوری تمامقد داشت. آمار و مستندات این همکاری نیز موجود است و سازمان با کمترین بهرهمندی از اعتبارات دولتی، همدوش این وزارتخانه به کمک بیماران کرونا شتافته است.»
تمهیدات برای جذب نیروی انسانی
امیری یکی از مسائل پیشروی حوزه منابع انسانی سازمان را مربوط به فرارسیدن زمان بازنشستگی بسیاری از کارکنان دانست و گفت: «نیروهای انسانی سازمان به سمت بازنشستگی میروند و نزدیک شدن به پایان دوره خدمات کارکنان میتواند یکی از مهمترین مسائل را تشکیل دهد. در استان هرمزگان نیز در یکی دو سال آینده شاهد بازنشستگی همکاران زیادی هستیم و این مسأله به طور حتم با درایت مسئولان سازمان راهگشا خواهد بود.» وی تصریح کرد: «در حال حاضر به ویژه در شرایط کرونا و مشکلاتی که در حفظ و نگهداشت نیروی انسانی وجود دارد و در فضای رقابتی که با دانشگاه ایجاد شده، نیازمند اتخاذ تمهیدات لازم در جذب نیروی انسانی هستیم؛ هرچند سازمان راهکار مناسبی را فراهم و آزمون استخدام برگزار کرده، اما متأسفانه از شهریور سال گذشته تاکنون نیروهای موفق در آزمون، شروع به کار نکردهاند.» مدیر درمان تأمیناجتماعی هرمزگان ادامه داد: «این در شرایطی است که دانشگاه دولتی استان از طریق فراخوان، نیروهای غیررسمی را دعوت به همکاری کرده و شرایط مناسبی را هم فراهم کرده است. در شرایط فعلی حوزه درمان، خط مقدم خدمات به شمار میرود و ما با توجه به شرایط اقتصادی نیازمند اصلاحات هستیم.» امیری افزود: «در این زمینه نیز با تمهیدات مدیرعامل و اعضای هیأتمدیره اصلاحاتی در زمینه پرداختها انجام و پرداختیهای برخی از بخشهای درمان ترمیم و تفاوتهای موجود در مقایسه با وزارت بهداشت کمتر شده است. در اثر این تمهیدات برای پرستاران اصلاح 50 درصدی دستمزد انجام شده که نقطه قوت خوبی است، اما هرچقدر این اتفاقها بهنگامتر باشد، اثربخشی بیشتری خواهد داشت.»
بازنگری در تشکیلات سازمان
وی با اشاره به یکی دیگر از اقدامات سازمان در حوزه نیروی انسانی به بازنگری در تشکیلات سازمان اشاره کرد و گفت: «این اقدام نیز مبین توجه سازمان به جایگاه نیروی انسانی است که درخور تقدیر است. در اثر این اقدامات، برخی گروهها حذف یا تلفیق شدهاند، اما برخی زمینهها نیازمند چکشکاری است؛ از جمله تشکیلات دفتر فنی و مهندسی که همکاران این حوزه نقش کلیدی در پیشبرد برنامههای تعمیراتی نظارتی و کنترل هزینهها داشتند و چنانچه این گروه حرفهای به نقطه قوت خویش بازگردند، نتایج بهتری عاید خواهد شد.» مدیر درمان تأمیناجتماعی هرمزگان اظهار کرد: «همچنین با توجه به اینکه بسیاری از نیروهای کار جوان که بلافاصله پس از فارغالتحصیلی، همکاری خود را با سازمان آغاز میکنند، فاقد تجربه کاری هستند و پیشنهاد میشود برای این افراد که موفق به طی کردن آزمون استخدام شدهاند، دورههای آموزشی مناسبی تشکیل شود تا توانمندیهای علمی خود را با تجارب حرفهای تطبیق دهند.»
شایستهسالاری و ایجاد انگیزه
امیری مسأله شایستهسالاری را نیز به عنوان یکی دیگر از تمهیدات مدیریتی نیروی انسانی در انتخاب مدیران آینده برشمرد و افزود: «برگزاری انتخاب مدیران آینده که به دستور مدیرعامل محترم انجام میشود، مکانیزم مناسبی برای سنجش و انتخاب افراد شایسته به شمار میرود. معتقدیم در کنار این اقدامات، امکان ایجاد انگیزه نیز فراهم میشود.» وی با بیان اینکه ایجاد انگیزش میتواند به دو شیوه مالی و معنوی باشد، اظهار کرد: «انگیزه مالی میتواند تأثیرگذار باشد؛ اما به عقیده من، تأثیری که پشتوانه معنوی میتواند ایجاد کند، به مراتب قویتر است و اهدای یک تقدیرنامه یا هدیه کوچک تأثیر بسزایی در اذهان همکاران باقی میگذارد.» مدیر درمان تأمیناجتماعی هرمزگان ادامه داد: «همچنین در مقوله شایستهسالاری باید به این نکته توجه شود که احراز مقام همکاران و سنجش توانمندیها باید منطبق با جایگاه تصدیگری باشد؛ از اینرو به صرف دریافت صحیحترین پاسخ در آزمون و در کفه ترازو قرار دادن نتایج پاسخ به تنهایی کافی نیست، بلکه محک توانمندیهای مدیریتی و انگیزه بسیار ضروری است.»
تفاوت سنوات بازنشستگی
امیری همچنین تفاوت سنوات بازنشستگی حوزه درمان تأمیناجتماعی با وزارت بهداشت را از دیگر مسائل مرتبط با منابع انسانی برشمرد و گفت: «در زمینه بازنشستگی، قوانین و بخشنامههایی که در حال حاضر از طرف دولت صادر میشود، با قوانین ما متفاوت است و در نتیجه در بحث اجرا سبب ایجاد دوگانگی میشود.» وی افزود: «برای مثال در وزارت بهداشت، بازنشستگی با ارفاق 20 سال برای کارمندان درمانی وجود دارد؛ حال آنکه این سنوات برای همکاران تأمیناجتماعی 25 سال است و فرایند این مقایسه نهتنها برای همکاران ما پرسش ایجاد میکند، بلکه جذب نیرو را نیز در تأمیناجتماعی با چالشهایی مواجه میسازد.» مدیر درمان تأمیناجتماعی هرمزگان اظهار کرد: «صرفنظر از وضعیت دوگانگی موجود، شخصاً با بازنشستگی 25 سال موافق هستم؛ زیرا فردی که 40 یا 45 سال دارد، هنوز توانمند است و میتواند به عنوان نیروی مولد به فعالیت خود ادامه دهد؛ اما این مغایرت در بخش دولتی و تأمیناجتماعی منجر به چالش در میان جمعهای مختلف اعم از پرستار و بحث بهکارگیری نیروهای ایثارگر با شرایط خاص میشود که نیازمند بازنگری و مدیریت است.»
تشکیل گروههای کلان مدیریتی
امیری یکی دیگر از نشانه توجه به منابع انسانی در سازمان تأمیناجتماعی را تشکیل گروههای کلان مدیریتی بیان کرد و ادامه داد: «برای مدیریت بهتر مسائل حوزه درمان تأمیناجتماعی، استانهای کشور در مجموعه مناطق ششگانه، تقسیمبندی شده و هر یک از این مناطق با محوریت یک استان در تعامل با یکدیگر هستند.» وی تصریح کرد: «برگزاری این جلسات فرصت مناسبی است تا مسائل استانها مطرح و از خردجمعی برای حلوفصل آنها استفاده شود. ما به نوبه خود در این جلسات، مسائل استان را مطرح و به اطلاع دبیر منطقه میرسانیم و از تبادلنظرها بهرهمند میشویم. همچنین مسائل پس از جمعبندی به ستاد اطلاعرسانی شده تا آن دسته از مسائل کلان، مورد بررسی واقع شود.» مدیر درمان تأمیناجتماعی هرمزگان در ادامه با بیان اینکه در حوزه درمان سازمان برنامهریزیهای مناسبی در زمینه منابع انسانی انجام میشود، افزود: «در برخی از موارد این برنامهها با تأخیر انجام شده و اجرای دیرهنگام آن بازخوردهای مثبت را به تعویق میاندازد؛ در حالی که اقدامات به موقع و سریع نتیجهبخش است.»
تمهیدات درمان هرمزگان در کرونا
امیری با بیان اینکه مدیریت منابع انسانی در حوزه درمان تأمیناجتماعی هرمزگان در شرایط شیوع کرونا بهتر نمایان شد، اظهار کرد: «سال گذشته بیمارستان تأمیناجتماعی بندرعباس، پس از بیمارستان دانشگاهی به عنوان مرکز دوم بیماران کرونا به شمار میآمد. این در حالی است که به دلیل انجام عملیات ساختوساز بیمارستان زنان و زایمان دانشگاهی، این بیماران از پنج سال قبل تاکنون در بیمارستان تأمیناجتماعی پذیرش میشوند و در نتیجه ارائه خدمت به این حجم از بیماران پرخطر در کنار پذیرش بیماران کرونا، بار مسئولیت کادر درمان تأمیناجتماعی را سنگینتر کرده بود؛ اما الحمدلله توانستیم با کمترین چالش خدمات لازم را انجام دهیم.» وی با یادآوری اینکه همکاران حوزه درمان هرمزگان با جان و دل مسئولیت خویش را عهدهدار شدند، گفت: «آن زمان، سازمان مجوز جذب نیروی انسانی را برای کمک به بیماران کرونا، صادر کرد، اما پس از سپری شدن دوران بحران، این مجوز متوقف شد و بازهم این همکاران بودند که به کمک هم شتافتند.» مدیر درمان تأمیناجتماعی هرمزگان با اشاره به نحوه مدیریت منابع انسانی در دوران کرونا، افزود: «پس از منتفی شدن مسأله جذب نیرو، همکاران سایر بخشها که به دلیل شیوع کرونا، از بار بیماران کمتری برخوردار بودند، مانند بخشهای جراحی که عمل الکتیو متوقف شده بود به کمک بخشهای کرونا آمدند. همچنین به مراکز سرپایی تأمیناجتماعی اعلام آمادگی داده بودیم تا در صورت نیاز به کمک همکاران بیمارستانی بیایند؛ هرچند به دلیل همکاری مناسب کادر درمان بیمارستان، نیازی به استفاده از نیروهای بخشهای سرپایی نشد.»
تحمل فشار کاری شدید
امیری با بیان اینکه همکاران حوزه درمان متحمل فشار کاری شدید بودند، افزود: «اکنون بعد از 14 ماه همکاران ما خسته هستند و مرخصی، تعطیلات عید و «آف»های آنها لغو شده تا امکان پوشش نیروی مورد نیاز توسط خود همکاران فراهم شود و میدانیم با شروع پیک چهارم، روزهای سختتری در انتظار حوزههای درمان است.» وی با بیان اینکه اکنون در پیک چهارم کرونا قرار داریم، تصریح کرد: «تأمیناجتماعی همچنان به عنوان بازوی کمکرسان وزارت بهداشت در مدیریت بحران کرونا در حوزه درمان، نقش دارد. در این رابطه در جلسه اخیر رؤسای بیمارستانهای استان با وزارت بهداشت، مسأله همکاری تأمیناجتماعی برای پذیرش بیماران کرونا در پیک چهارم نیز مطرح شد.» مدیر درمان تأمیناجتماعی هرمزگان ادامه داد: «نکته مهم دیگر این است که سازمان تأمیناجتماعی در زمینه کرونا با وزارت بهداشت همکاری تنگاتنگی داشته است. این همکاری علاوه بر ارائه خدمات درمانی، در زمینههای گوناگون از جمله پرداختهای نقدی، در تعهد آوردن آزمایش (PCR) و داروهای این بیماری انجام شده است.» امیری با یادآوری روزهای سخت کرونایی در آغاز شیوع این بیماری در هرمزگان، اظهار کرد: «پس از استانهای شمالی، اولین مورد مثبت کرونا، در قشم گزارش شد و بیمار، خانمی بود که از قم برای دیدار دخترش به قشم سفر کرده بود. خاطرم است، آن زمان تهیه ماسک بسیار مشکل بود و از اینرو با برقراری تعامل با مدیریت بحران استانداری و نیز درخواست از واحدهای بازرگانی و واحدهای داروسازی در سایر شهرستانها، با هزینه شخصی مبادرت به تهیه این وسایل مورد نیاز کردم و حتی برای دریافت وسایل که با پرواز ارسال یا به سایر شهرستانها گسیل میشد، شخصاً مراجعه کرده و تحویل بیمارستان میدادم تا در آن شرایط بحرانی بتوانیم وضعیت را مدیریت کنیم.»