printlogo


آتش زاگرس بر جان البرز
پگاه قائمیان

آتش به جان جنگل‌های دیل، روستایی در نزدیکی کوه‌های خامی در گچساران که افتاد دل اهالی روستاهای اطراف جنگل و دوستداران طبیعت گچساران و زاگرس لرزید. البرز زارعی، جوان
37 ساله کوهنورد گچسارانی به همراه دیگر دوستانش از همان ابتدا داوطلبانه راهی مناطق آتش‌سوزی شدند تا شاید بتوانند کمکی به اطفاء حریقی کنند که به جان جنگل‌های زادگاه‌شان‌ افتاده بود. اما روح آتش بی‌رحم و غیر‌قابل پیش‌بینی بود و این جوان‌های داوطلب توان مهار آن را با دست خالی و بدون تجهیزات لازم نداشتند. در امتداد یک شیب تند، که صخره‌های بلندی در بالای آن بود، آتش از هر سو زبانه می‌کشید و مثل هیولایی به جان درختان و جانوران جنگل بلوط افتاده بود. البرز به همراه سه تن از دوستانش در محاصره آتش قرار گرفت. دوستان البرز موفق شدند به بالای صخره‌ای فرار کنند اما بخت با البرز یار نبود و او در هنگام فرار از آتش، از بلندای صخره پرت می‌شود و در میان دیواره‌ای سخت، در محاصره آتش می‌ماند. او میان علفزارهای در حال سوختن، مانند کبک‌های روی لانه، مثل گونه‌های بی‌پناه دیگر در دام آتش افتاد. البرز از پا و ران‌هایش دارد می‌سوزد. 20 دقیقه زمان لازم بود تا او مثل ققنوسی بسوزد. همراهان البرز بعد از تلاش بسیار به یاری‌اش شتافته و او را بلافاصله به اورژانس گچساران و سپس به بیمارستان شهید بهشتی یاسوج انتقال می‌دهند. در بیمارستان مشخص می‌شود که البرز دچار 60 درصد سوختگی از نوع درجه 3 در ناحیه پاها و دیگر نقاط بدنش شده است. میزان سوختگی به اندازه‌ای بود که بافت چربی، ماهیچه‌ها و حتی استخوان‌هایش درگیر سوختگی شده بود. بنابراین تصمیم مقامات مسئول بر این می‌شود که او باید به بیمارستان مجهزتری در اصفهان فرستاده شود. ابتدا بحث‌هایی درباره هزینه‌های او در رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی مطرح شد. اما بعد مقامات همه هزینه‌ها را تقبل کردند. باید دید آینده البرز چه خواهد شد. 
البرز، عاشق بی‌چشمداشت طبیعت است. در همان وضعیت سوختگی و روی تخت بیمارستان هنوز نگران آتشی بود که به جان کوه و جنگل و حیوانات افتاده بود. او در حالی که نای حرف زدن ندارد، در گفت‌وگویی با یک مستندساز که داشت از او فیلم می‌گرفت، می‌گوید: من همیشه از مارها می‌ترسیدم. اما موقعی که گرفتار آتش بودم، مظلومیت مارها را به چشم دیدم و احساس کردم چقدر این حیوانات بی‌پناه هستند؛ مظلومیت حیواناتی که لانه‌شان آتش گرفته بود و بی‌پناه و سرگردان شده بودند. چطور کسانی که به عمد و برای دشمنی‌های شخصی جنگل را آتش می‌زنند به این موضوع فکر نمی‌کنند که چه خسارت جبران‌ناپذیری به منابع طبیعی و حیات وحش وارد می‌شود؟  او با تنی سوخته و جانی دردآلود و بر تخت بیمارستان در پاسخ به سوال خبرنگاری که از او پرسید اگر لازم باشد بازهم حاضری برای نجات طبیعت و مهار آتش به جنگ خاموش کردن آن بروی؟ می‌گوید: بدون شک حاضرم بازهم بروم. مگر چه چیزی ارزشمندتر از منابع طبیعی و خاک و جنگل است. همه هستی و وجود ما از همین منابع طبیعی است. پس اگر لازم باشد بازهم برای نجات طبیعت حاضرم به دل آتش بزنم.  البرز تنها قربانی آتش‌سوزی‌ این روزهای جنگل‌های زاگرس نبود. به گفته وحید محمدی‌تبار، مدیرکل مدیریت بحران استان کهگیلویه ‌ و ‌بویراحمد برخی دیگر از نیروهای داوطلب و کمک‌کننده به مهار آتش در جنگل‌ها و مراتع این استان نیز دچار سوانح سوختگی شده‌اند؛ سه نفر در آتش‌سوزی خائیز کهگیلویه، چهار نفر در آتش‌سوزی خنگه بنار و دو تن دیگر از داوطلبان نیز در آتش‌سوزی جنگل‌های دیل گچساران دچار مصدومیت شده‌اند.  مدیرکل مدیریت بحران استان کهگیلویه و ‌بویراحمد همچنین عنوان کرد عمده آسیب‌های جانی وارد شده به این داوطلبان، شامل در رفتن پا و کتف و سوختگی‌های عمیق در بدن‌شان بوده است.  این نیروهای داوطلب در مراحل ابتدایی شروع آتش‌سوزی با دست خالی و بدون داشتن تجهیزات لازم به مهار آتش جنگل‌ها می‌روند. بعد بالگردهای ارتش و سپاه و همچنین شرکت نفت و گاز گچساران و هلال‌احمر و 700 سورتی پرواز جهت هلی‌برد و انتقال نیروها و آب‌پاشی برای مهار آتش‌سوزی جنگل‌های خامی، خائیز و دیل به کمک می‌آیند و تا حد گسترده‌ای آتش مهار می‌شود. با این حال خطر آتش‌سوزی و دوباره جان گرفتن شعله‌های آتش همچنان از سر جنگل‌های زاگرس دور نشده است. به دلیل بارندگی‌های اخیر رشد علفزارها در این مناطق کوهستانی بیش از سال‌های گذشته بوده و حالا با گرم شدن هوا، این علفزارها به مانند انبار باروتی می‌مانند که با هر بی‌مبالاتی‌ای ممکن است دوباره به آتش کشیده شوند. شاید گاه یک ته سیگار نیمه‌روشن رها شده در طبیعت، یا بی‌ملاحظگی گردشگری که برای لذت به طبیعت رفته و یا فلز و شیشه‌ای که از گذشته در دامن طبیعت رها شده‌ و با انعکاس نور خورشید زبانه‌های آتش را دوباره شعله‌ور کنند. اما آنچه غم‌انگیزتر از هر چیزی است تعمدی است که منجر به تخریب طبیعت و جنگل‌ها می‌شود و اکنون در منطقه خائیز نمونه آشکار آن و خسارت و بحرانش را می‌توان دید، خسارتی که حتی منجر به مرگ یک نفر و مصدومیت و سوختگی 10 نفر از جمله سوختگی شدید البرز زارعی شده است. البرز بعد از انجام مداوای اولیه در بیمارستان شهید بهشتی یاسوج با کمک هزینه‌های درمانی که از سوی سازمان جنگل‌ها و منابع طبیعی و با پیگیری‌های رسانه‌ها از استاندار و سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری، به او و خانواده‌اش شده اکنون به بیمارستان سوانح سوختگی اصفهان منتقل شده است. برادر البرز در بیمارستان اصفهان می‌گوید حال او چندان مناسب نیست و نیازمند مراقبت‌های بسیار است. وضعیت قطعی سلامتی او تا دو هفته آینده نیز روشن نیست.  با این حال و بنا به گزارش‌های منابع خبری و همچنین پیگیری‌های صورت گرفته از سوی کنشگران اجتماعی و محیط‌زیست، بیمه‌نامه مشخصی برای مصدومان داوطلب در آتش‌سوزی‌های اخیر جنگل‌های زاگرس مشخص و تدوین شده تا تمامی هزینه‌های درمانی این ایثارگران طبیعت، از سوی نهادهای دولتی پرداخت تا  آنها بعد از عملیات کمک‌رسانی به حال خود رها نشوند.