شلوغ اما کار راه‌انداز

قبل از ورود به ساختمان پلی‌کلینیک، جمعیتی که در حیاط این مرکز درمانی به رفت‌وآمد مشغولند، در کنار پیش‌زمینه ذهنی ما از محرومیت نسبی استان در بخش سلامت، روبه‌رو شدن با یک پلی‌کلینیک شلوغ را به ذهن متبادر می‌سازد. در ورودی ساختمان این مرکز درمانی و پس از عبور از میز خدمت، به سالن انتظار می‌رسیم که در آن، تقریبا تمام صندلی‌ها پر است و جایی برای نشستن وجود ندارد. 

یکی از مراجعان، مادری است که دفترچه بیمه خود را به دست دارد و همراه با کودک خردسال خود به این درمانگاه آمده و مقابل دستگاه نوبت‌دهی، در انتظار دریافت نوبت است. از او که خانم فتحی نام دارد، درباره این درمانگاه و خدمت‌رسانی آن می‌پرسم. می‌گوید: «تلفنی و الکترونیکی شدن نوبت‌دهی خیلی خوب است، به شرطی که زیرساخت‌های آن فراهم باشد. متاسفانه این مرکز درمانی به‌رغم خدمات مطلوبی که به مراجعان ارائه می‌دهد، همیشه شلوغ و پرازدحام است و مراجعه به آن، معطلی زیادی دارد.»

مراجعه‌کننده بعدی، سید مهدی است که عصازنان، از پله‌های طبقه دوم به پایین آمده و نفس ‌نفس می‌زند. می‌گوید: «من دیابت دارم و باید همیشه تحت نظر پزشک باشم. خوشبختانه برخورد پزشکان و کادر درمانی این مرکز خوب است، بخصوص با سالمندان، اما بالاخره این مرکز شلوغ است و چند ساعتی باید برای ویزیت پزشکان منتظر بمانیم.»

کمی آن طرف‌تر، زن جوانی فرزند خود را بر روی پیشخوان داروخانه نشانده و منتظر گرفتن داروهای خود است. او که مریم نام دارد، می‌گوید: «پسرم حسین سرماخورده، او را به اینجا آورده‌ام و دکتر برایش دارو نوشته است. امروز فراموش کردم دفترچه بیمه‌ام را همراه بیاورم اما خوشبختانه با کارت ملی من را پذیرش کردند و در داروخانه نیز به راحتی توانستم داروهایم را بگیرم.»

جلوی بخش سونوگرافی پلی‌کلینیک، با مهرداد گفت‌و‌گو می‌کنم که با همسر خود به این مرکز درمانی آمده و منتظر است سونوگرافی همسرش تمام شود. او که کارگر یکی از کارگاه‌های صنایع دستی استان است، می‌گوید: «قبلا این مرکز فقط یک دستگاه سونوگرافی داشت و زیاد معطل می‌شدیم، اما خوشبختانه در سال‌های اخیر تعداد دستگاه‌ها و متخصصان سونوگرافی پلی‌کلینیک افزایش یافته‌ و زمان کمتری معطل می‌شویم. این پلی‌کلینیک امکانات و خدمات درمانی متنوعی ارائه می‌دهد و تقریبا همه نیازهای ما بیمه‌شدگان تامین‌اجتماعی را تامین می‌کند، اما در اغلب مواقع شلوغ است و باید ساعت‌ها در انتظار دریافت خدمت مورد نظرمان بمانیم.»

اهمیت آموزش نیروی انسانی

دکتر اصغر بهور، رییس پلی‌کلینیک تخصصی تامین‌اجتماعی یاسوج، در توصیف شرایط این مرکز درمانی می‌گوید: «این مرکز درمانی چون در یک منطقه محروم قرار گرفته و تنها پلی‌کلینیک این شهر است، به طور میانگین روزانه هزار و 200 نفر مراجعه‌کننده دارد و به همین دلیل، تقریبا همیشه شلوغ است.»

وی می‌افزاید: «پلی‌کلینیک تخصصی یاسوج با همکاری 8 پزشک عمومی، 9 دندانپزشک و 35 پزشک متخصص در کنار سایر کادر درمانی، در دو شیفت صبح و عصر به خدمت‌رسانی به مراجعان مشغول است و اغلب مراجعه‌کنندگان به این مرکز درمانی، از اقشار کارگری و کم‌درآمد یاسوج و شهرهای اطراف هستند.» 

وی با قدردانی از توجه ویژه مدیران ارشد سازمان به ویژه مدیریت درمان استان نسبت به تامین کادر درمانی این پلی‌کلینیک می‌گوید: «پیش از این ما 4 دندانپزشک داشتیم که در دو سال گذشته توانستیم تعداد آنها را به 9 نفر برسانیم. پزشکان متخصص شاغل در این مرکز درمانی نیز در گذشته تنها 8 نفر بودند که خوشبختانه با پیگیری‌های به عمل آمده و مساعدت مدیران در حال حاضر 35 پزشک متخصص به صورت تمام‌وقت و پاره‌وقت با این مرکز درمانی همکاری دارند.»

دکتر بهور، خدمات تخصصی این مرکز درمانی را اطفال، داخلی، چشم، ارتوپدی، جراحی عمومی، کلیه و مجاری ادراری، دندانپزشکی، ادیومتری، اپتومتری، رادیولوژی، داروخانه، نوارقلب، سونوگرافی، تست ورزش، تست ریه، گوش و حلق و بینی، تزریقات و پانسمان و فیزیوتراپی معرفی می‌کند و می‌افزاید: «در واحد داروخانه سعی کرده‌ایم تمام داروهای تحت پوشش بیمه را تامین کنیم تا مراجعان نیازی به حضور در سایر مراکز نداشته باشند. بخش بینایی‌سنجی نیز به‌صورت تمام‌وقت در اختیار چشم پزشکان پلی‌کلینیک است. قبلا در این مرکز درمانی فقط دو چشم پزشک داشتیم که این تعداد امروز به 4 نفر افزایش یافته است.»

رییس پلی‌کلینیک تخصصی تامین‌اجتماعی یاسوج ادامه می‌دهد: «در بخش شنوایی‌سنجی نیز مرکز ای.بی.آر که یکی از آزمایش‌های پرکاربرد در زمینه سنجش شنوایی خصوصا برای کودکان یا نوزادان است را افتتاح کرده‌ایم. در قسمت گوش و حلق و بینی یا ای.ان.تی نیز سه متخصص با ما همکاری می‌کنند. بخش‌های دیگر پلی‌کلینیک، مامایی و رادیولوژی است که تقویت و تجهیز آنها، نیاز بیمه‌شدگان به مراجعه به شهر شیراز را رفع کرده است.»

وی می‌افزاید: «البته توسعه خدمات درمانی پلی‌کلینیک تخصصی یاسوج محدود به این موارد نبوده است. ما توانستیم در سال‌های اخیر، تعداد سالن‌های سونوگرافی این مرکز درمانی را از یک سالن به سه سالن افزایش دهیم و هم‌اکنون 4 متخصص سونوگرافی در این پلی‌کلینیک مشغول به خدمت هستند. در بخش زنان هم تعداد متخصصان را از یک نفر به 3 نفر افزایش داده‌ایم. 3 متخصص ارتوپدی و فوق‌تخصص نوزادان، فوق‌تخصص گوارش را نیز به‌کار گرفته‌ایم. در زمینه اعصاب و روان نیز ما 2 متخصص اعصاب و روان در این مجموعه داریم. ما در حال حاضر این امکان را داریم که نمونه‌برداری تیروئید را نیز در این مرکز انجام دهیم که این خدمات برای بیماران تحت پوشش سازمان تامین‌اجتماعی رایگان است، اما با ارائه خدمات به سایر مراجعان، می‌تواند برای این مرکز درمانی درآمدزایی هم کند. همچنین با توجه به شیوع سرطان سینه در زنان، سیستم ماموگرافی دیجیتال را خریداری کردیم که این خود گامی بسیار مهم در ارتقای خدمات درمانی است.»

دکتر بهور در ادامه، بر ارتقای کیفیت خدمت‌رسانی در کنار افزایش کمیت خدمات تاکید می‌کند و می‌گوید: «ما یک نفر را به عنوان مسئول نظرسنجی و یک نفر را نیز به عنوان مسئول بررسی شکایات به‌کار گرفته‌ایم و به طور ماهیانه، نظرسنجی و بررسی شکایات را انجام می‌دهیم که نتیجه این بررسی‌ها به مدیریت درمان استان ارسال می‌شود. برایند نظرسنجی‌هایی که تاکنون انجام شده نشان می‌دهد در این استان، رضایت خوبی نسبت به عملکرد پلی‌کلینیک وجود دارد؛ چراکه ما از آموزش بیماران نیز غافل نشده‌ و یافته‌های جدید پزشکی را با نصب بنر در محیط پلی‌کلینیک، به اطلاع مراجعان می‌رسانیم.»

وی می‌افزاید: «در زمینه توسعه خدمات الکترونیک نیز جزو اولین مراکزی بودیم که از سال 95، نسخ الکترونیک را پیاده‌سازی کرده و نوبت‌دهی تلفنی و اینترنتی را در این مرکز راه‌اندازی کرده‌ایم. در خصوص ارزیابی عملکرد پزشکان این مرکز نیز کمیته‌های مستقل بررسی و ارزیابی تشکیل داده‌ایم که در این کمیته‌ها، تخصص پزشکان در حوزه خود، نحوه ارتباط با مراجعان و تکریم بیماران سنجیده می‌شود. همچنین به طور مرتب در بازه‌های یک ‌ماهه و سه ماهه پایش آمارها را انجام می‌دهیم تا ببینیم چه تعداد بیمار توسط کدام پزشکان ویزیت می‌شوند و نیازهای درمانی پلی‌کلینیک چیست؟ مجموعه این اقدامات باعث شده استقبال مردم و بیمه‌شدگان از این مرکز درمانی افزایش یابد. امسال 10 درصد به مراجعه کنندگان به درمانگاه‌ها و 11 درصد به خدمات‌گیرندگان واحدهای پاراکلینیک مرکز افزوده شده است.»

دکتر بهور در پایان، شلوغی مرکز و کمبود نیروی انسانی را بزرگترین چالش این پلی‌کلینیک می‌داند و می‌گوید: «مهمترین نکته‌ای که می‌تواند نقطه قوت یا ضعف یک مرکز درمانی باشد، موضوع نیروی انسانی است. ما باید منابع انسانی را در بخش درمان چه در حوزه پزشکان و چه در حوزه سایر کارکنان، با آموزش هرچه بیشتر تقویت کنیم. در این خصوص پاسخگویی به بیمار و نیز روش مراوده با مراجعان و همراهان آنها بسیار مهم است. به نظر من در خصوص شکل معاینه، نحوه تعامل پزشکان با بیماران و نیز الکترونیکی شدن خدمات، اگر ارتقا داشته باشیم، وضعیت بسیار بهتر خواهد شد و می‌تواند به رشد و پویایی بیشتر، کمک کند.»