تأثیر تورم بر تغذیه سالم
زهرا علیکاهی پزشک عمومی
این روزها با افزایش شدید قیمتها و تورم، بسیاری از خانوادهها مجبور شدهاند سفرههای خود را محدود کنند و از خرید مواد غذایی متنوع و مغذی صرفنظر کنند. از دیدگاه پزشکی و تغذیهای، چنین رویهای میتواند پیامدهای جدی و گستردهای برای سلامت افراد به دنبال داشته باشد، زیرا بدن انسان برای حفظ عملکرد طبیعی خود به دریافت روزانه ویتامینها و مواد معدنی ضروری نیاز دارد. ویتامینها و مواد معدنی نقش حیاتی در حفظ سلامت بدن دارند؛ آنها در فرایندهای متابولیک، عملکرد سیستم ایمنی، رشد و نمو و حفظ سلامت روانی دخیل هستند. به عنوان مثال، ویتامین D و کلسیم برای سلامت استخوانها و پیشگیری از پوکی استخوان ضروری هستند، ویتامین A و روی نقش مهمی در عملکرد سیستم ایمنی و بینایی دارند و ویتامینهای گروه B برای تولید انرژی و عملکرد مناسب سیستم عصبی حیاتیاند. در شرایطی که این مواد مغذی به اندازه کافی دریافت نشوند، بدن دچار کمبود میشود و طیفی از اختلالات و بیماریها میتواند بروز کند. از نظر بالینی، افرادی که به دلیل محدودیتهای اقتصادی قادر به تأمین مواد غذایی کامل نیستند، در معرض خطر سوء تغذیه قرار میگیرند. سوءتغذیه تنها به کاهش وزن یا ضعف بدنی محدود نمیشود؛ بلکه میتواند باعث کاهش توانایی سیستم ایمنی برای مقابله با عفونتها، کند شدن روند بهبود زخمها، اختلال در عملکرد مغز و سیستم عصبی، و حتی افزایش خطر ابتلا به بیماریهای مزمن شود. این وضعیت در طولانیمدت میتواند پیامدهای جبرانناپذیری بر سلامت جامعه داشته باشد. نگرانی ویژه در مورد خانوادههایی است که کودکان در حال رشد و افراد سالمند در آنها حضور دارند. کودکان برای رشد مناسب جسمی و ذهنی خود به دریافت منظم و کافی ویتامینها و مواد معدنی نیاز دارند. کمبود ویتامینها در سنین رشد میتواند باعث اختلال در رشد قدی و وزنی، کاهش توانایی یادگیری، ضعف سیستم ایمنی و افزایش حساسیت به بیماریهای عفونی شود. در افراد مسن نیز، کمبود ویتامینها میتواند روند سالمندی را تسریع کند، خطر پوکی استخوان و شکستگیها را افزایش دهد و توانایی بدن در مقابله با بیماریها و ترمیم بافتها را کاهش دهد. کمبود ویتامینها و سوءتغذیه مزمن، بهویژه در دهکهای پایین درآمدی، میتواند بر بهرهوری، کیفیت زندگی و فشار اجتماعی تأثیر منفی بگذارد. از این رو، تضمین دسترسی همه افراد به مواد غذایی غنی از ویتامینها و مواد معدنی، یک ضرورت سلامت عمومی است. دولت باید با آموزش، توزیع مکملها و سیاستهای حمایتی، این مشکل را کاهش دهد. در مجموع، عدم تأمین ویتامینها و مواد مغذی در شرایط تورم و گرانی، فراتر از یک مسئله اقتصادی یا اجتماعی، یک چالش جدی پزشکی و سلامت عمومی است.
اگر این روند ادامه یابد، کودکان، سالمندان و سایر گروههای آسیبپذیر به سرعت با مشکلات تغذیهای و بهداشتی روبهرو خواهند شد و عواقب آن ممکن است نسلها را تحت تاثیر قرار دهد.