فرصتی جدید برای گسترش بیمههای اجتماعی
سازمان تأمیناجتماعی در سالهای اخیر با برنامهریزی دقیق و اجرای طرح «بیمههای توافقی»، گامی بلند در جهت توسعه پوشش بیمهای برای اقشار مختلف جامعه برداشته است. هدف اصلی این طرح، تأمین پوششهای بیمهای برای گروههای شغلی خاص و مشاغل آزاد است که به دلیل ماهیت شغلی خود، قادر به استفاده از خدمات بیمهای سنتی در قالبهای مرسوم نیستند. به عبارت دیگر، بیمههای توافقی بهعنوان راهی انعطافپذیر برای افرادی معرفی شده که پیشتر از حمایتهای تأمیناجتماعی محروم بودهاند. این بیمهها فرصتی را فراهم میکنند تا مشاغلی مانند ورزشکاران، معلمان مدارس غیرانتفاعی، پزشکان و پیراپزشکان با مراکز درمانی خصوصی، هنرمندان و اصناف خاص، امکان بهرهمندی از خدمات بیمهای تأمیناجتماعی را داشته باشند. این دسته از افراد که غالباً خارج از چارچوبهای شغلی سازمانیافته قرار دارند، میتوانند از طریق بیمههای توافقی از خدمات درمانی، مستمری بازنشستگی و دیگر حمایتهای قانونی سازمان تأمیناجتماعی بهرهمند شوند.
انعطافپذیری بیمههای توافقی
یکی از ویژگیهای بارز بیمههای توافقی، انعطافپذیری در تعیین حقبیمه است. بر اساس توافق میان متقاضی و سازمان تأمیناجتماعی یا نمایندگان گروههای اجتماعی، مبلغ حقبیمه تعیین میشود. این انعطافپذیری باعث میشود جمعیت بیشتری از خدمات تأمیناجتماعی بهرهمند شوند، بهویژه افرادی که به دلایل مختلف از جمله شغل آزاد یا عدم توانایی مالی نمیتوانند بیمههای مرسوم را پرداخت کنند.
پوششهای بیمهای در این طرح شامل خدمات درمانی، بستری، دارویی و حقوق بازنشستگی و ازکارافتادگی است. البته سطح این پوششها بستگی به نوع توافق و میزان تعهدات طرفین دارد و به این معناست که بیمههای توافقی میتوانند بسته به نیاز هر فرد یا گروه، تفاوتهایی در ارائه خدمات داشته باشند. طبق آمار موجود، در سالهای اخیر، سازمان تأمیناجتماعی موفق به جذب بیش از ۱۵۰ هزار نفر در چارچوب بیمههای توافقی شده است. این امر نشاندهنده موفقیت طرح در پوشش دادن بخش وسیعی از گروههای شغلی خارج از دایره تأمیناجتماعی است. در واقع، بیمههای توافقی بهعنوان ابزاری کارآمد برای ارائه خدمات بیمهای به اقشار کمبرخوردار و شاغلان آزاد میتواند نقش مهمی در تأمین امنیت اجتماعی ایفا کند. تداوم و گسترش این بیمهها، هدف کلان سازمان تأمیناجتماعی را در مسیر «بیمه همگانی» قرار داده است. از این منظر، بیمههای توافقی میتوانند الگویی موفق برای پوشش بیمهای اقشار مختلف جامعه باشند که تاکنون در حاشیه سیستمهای بیمه اجتماعی قرار داشتهاند. کارشناسان معتقدند که اجرای این طرح میتواند ضریب امنیت اجتماعی را افزایش داده و زمینههای جدیدی برای تأمین منابع مالی پایدار برای سازمان تأمیناجتماعی ایجاد کند.