صنعت تایر زیر فشار تأمین ارز
مصطفی تنها سخنگوی انجمن صنفی صنعت تایر
صنعت تایر ایران، به‌عنوان بخشی حیاتی از زنجیره خودروسازی و حمل‌ونقل، در سال ۱۴۰۴ با چالش‌های چندگانه‌ای روبه‌روست که عمدتاً ناشی از نوسانات ارزی، تحریم‌ها و محدودیت‌های وارداتی است. شرکت‌های تولیدکننده با افزایش هزینه‌های مواد اولیه، انرژی، دستمزد و نگهداری خطوط تولید مواجه شده‌اند و در شرایطی که قیمت‌گذاری محصولات به صورت دستوری انجام می‌شود، حاشیه سود آنها به کمتر از سه درصد کاهش یافته است. این در حالی است که قانون حداقل ۱۵ درصد سود را برای استمرار فعالیت اقتصادی پیش‌بینی کرده است. این شکاف میان هزینه و درآمد، تولید را از مسیر پایداری خارج کرده و در صورت ادامه وضعیت کنونی، زیان‌دهی و کاهش ظرفیت تولید اجتناب‌ناپذیر خواهد بود.
با وجود فشارهای اقتصادی، تولیدکنندگان داخلی در نیمه نخست امسال توانسته‌اند میزان تولید خود را نسبت به مدت مشابه سال قبل افزایش دهند و تعداد حلقه‌ها یک درصد و وزن تولید نیز سه درصد رشد داشته است. این ارقام حاکی از پایداری نسبی در بخش تولید است، اما سود پایین فعالیت شرکت‌ها نشان می‌دهد که رشد کمّی تولید با تداوم مشکلات مالی همراه است. انجمن صنفی صنعت تایر، با ارسال درخواست رسمی به نهادهای تصمیم‌گیر، خواستار بازنگری در قیمت تایر و تعیین نرخ فروش بر اساس تحقق سود منطقی ۱۵ درصدی شده تا امکان ادامه حیات اقتصادی برای تولیدکنندگان فراهم شود.
یکی دیگر از چالش‌های مهم صنعت، نابرابری در تخصیص ارز میان تولیدکنندگان و واردکنندگان است. آمارها نشان می‌دهد در سال گذشته حدود ۹۰۰ میلیون دلار تایر وارد کشور شده، در حالی که کل نیاز ارزی صنعت تنها ۳۰۰ میلیون دلار بوده است. در این میان، تولیدکنندگان داخلی با موانع اداری و تأخیرهای طولانی در دریافت ارز روبه‌رو هستند، در حالی که واردکنندگان به راحتی ارز خود را دریافت می‌کنند. این روند باعث تضعیف تولید داخلی شده و ظرفیت سرمایه‌گذاری و توسعه کارخانه‌ها را محدود کرده است. تحریم‌های بین‌المللی نیز محدودیت‌های اضافی ایجاد کرده و واردات ماشین‌آلات مدرن و نوسازی خطوط تولید را دشوار کرده است.
با وجود این محدودیت‌ها، بازار سرمایه به عنوان یک مسیر جایگزین برای جذب سرمایه مطرح است. بسیاری از شرکت‌ها در سال‌های اخیر با استفاده از افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی دارایی‌ها، توانسته‌اند طرح‌های توسعه‌ای، تأمین ماشین‌آلات و توسعه خطوط تولید خود را اجرایی کنند. با این حال، مشکلات نقدینگی همچنان بزرگ‌ترین مانع پیش روی صنعت است. از سوی دیگر، تولید تایر به‌صورت سبدی و برنامه‌ریزی شده انجام می‌شود و تغییر یا توقف خط تولید برای پاسخگویی به تقاضای بازار ممکن نیست. این موضوع، محدودیت‌هایی در تطبیق تولید با نیازهای مصرف‌کنندگان ایجاد می‌کند.
با وجود فشارهای اقتصادی، تولیدکنندگان داخلی در نیمه نخست امسال توانسته‌اند میزان تولید خود را نسبت به مدت مشابه سال قبل افزایش دهند و تعداد حلقه‌ها یک درصد و وزن تولید نیز سه درصد رشد داشته است. این ارقام حاکی از پایداری نسبی در بخش تولید است، اما سود پایین فعالیت شرکت‌ها نشان می‌دهد که رشد کمّی تولید با تداوم مشکلات مالی همراه است. انجمن صنفی صنعت تایر، با ارسال درخواست رسمی به نهادهای تصمیم‌گیر، خواستار بازنگری در قیمت تایر و تعیین نرخ فروش بر اساس تحقق سود منطقی ۱۵ درصدی شده تا امکان ادامه حیات اقتصادی برای تولیدکنندگان فراهم شود.
یکی دیگر از چالش‌های مهم صنعت، نابرابری در تخصیص ارز میان تولیدکنندگان و واردکنندگان است. آمارها نشان می‌دهد در سال گذشته حدود ۹۰۰ میلیون دلار تایر وارد کشور شده، در حالی که کل نیاز ارزی صنعت تنها ۳۰۰ میلیون دلار بوده است. در این میان، تولیدکنندگان داخلی با موانع اداری و تأخیرهای طولانی در دریافت ارز روبه‌رو هستند، در حالی که واردکنندگان به راحتی ارز خود را دریافت می‌کنند. این روند باعث تضعیف تولید داخلی شده و ظرفیت سرمایه‌گذاری و توسعه کارخانه‌ها را محدود کرده است. تحریم‌های بین‌المللی نیز محدودیت‌های اضافی ایجاد کرده و واردات ماشین‌آلات مدرن و نوسازی خطوط تولید را دشوار کرده است.
با وجود این محدودیت‌ها، بازار سرمایه به عنوان یک مسیر جایگزین برای جذب سرمایه مطرح است. بسیاری از شرکت‌ها در سال‌های اخیر با استفاده از افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی دارایی‌ها، توانسته‌اند طرح‌های توسعه‌ای، تأمین ماشین‌آلات و توسعه خطوط تولید خود را اجرایی کنند. با این حال، مشکلات نقدینگی همچنان بزرگ‌ترین مانع پیش روی صنعت است. از سوی دیگر، تولید تایر به‌صورت سبدی و برنامه‌ریزی شده انجام می‌شود و تغییر یا توقف خط تولید برای پاسخگویی به تقاضای بازار ممکن نیست. این موضوع، محدودیت‌هایی در تطبیق تولید با نیازهای مصرف‌کنندگان ایجاد می‌کند.