مسیر خودکفایی صنعت تایر
صنعت تایر ایران در آستانه تحولی راهبردی قرار گرفته است. در سالهایی که بخش قابلتوجهی از نیاز بازار به تایرهای سنگین و رادیال تمامسیمی از طریق واردات تأمین میشد، اکنون با تمرکز دولت بر جایگزینی تولید داخلی به جای واردات پرهزینه، گروه صنعتی بارز مأمور شده تا ظرفیت تولید داخلی را توسعه دهد. این تحول میتواند علاوه بر کاهش ارزبری، فرصتهای شغلی گسترده، ارتقای کیفیت محصولات و مسیر صادرات به کشورهای همسایه را هموار سازد.
بازدید وزیر صمت از گروه بارز
در حاشیه نوزدهمین نمایشگاه بینالمللی معدن و صنایع معدنی ایران، محمد اتابک، وزیر صنعت، معدن و تجارت، با حضور در غرفه گروه صنعتی بارز، بر ضرورت افزایش تولید تایرهای رادیال تمامسیمی تأکید کرد. این محصولات به دلیل فناوری پیچیده و قیمت بالای واردات، فشار قابلتوجهی بر منابع ارزی کشور وارد میکنند و توسعه داخلی آنها، اقدامی راهبردی در جهت کاهش وابستگی به واردات است. وزیر صمت از مدیران بارز خواست برنامهریزی لازم را برای توسعه خطوط تولید تایرهای سنگین و مدلهای کامیونی ۱۲R۲۴ و سایر نمونههای تمامسیمی در دستور کار قرار دهند تا نیاز بازار داخلی بدون اتکا به واردات تأمین شود. همچنین وی اعلام کرد که وزارتخانه از اختصاص ارز برای واردات ماشینآلات صنعتی مورد نیاز در پروژههای کوتاهمدت و زودبازده حمایت خواهد کرد تا توسعه ظرفیت تولید با سرعت عملیاتی صورت گیرد.
چشمانداز توسعه و صادرات
جمال میرزایی، مدیرعامل گروه صنعتی بارز، با اشاره به پروژههای توسعهای این مجموعه در استانهای کرمان، کردستان، لرستان و سیرجان، ابراز امیدواری کرد تولید تایرهای پیشرفته داخلی جایگزین واردات شود و مسیر صادرات به کشورهای همسایه هموار گردد. تمرکز بر تولید تایرهای تمامسیمی، اقدامی راهبردی برای ارتقای فناوری و افزایش طول عمر محصولات محسوب میشود. این تایرها به دلیل ساختار مقاومتر و عملکرد بهتر در جادههای سنگین، جایگزین مناسبی برای نمونههای وارداتی به شمار میآیند. کاهش وابستگی به واردات، صرفهجویی ارزی قابلتوجهی به همراه دارد و فشار بر منابع ارزی دولت را کاهش میدهد. همچنین توسعه خطوط تولید جدید فرصتهای شغلی گستردهای در صنایع بالادستی و پاییندستی ایجاد میکند، زیرا بخش عمده مواد اولیه و قطعات مورد استفاده در این صنعت از داخل کشور تأمین میشود.
ارتقای بهرهوری و کاهش هزینهها
با افزایش تیراژ و بهرهوری تولید، قیمت تمامشده محصولات کاهش مییابد که نهایتاً به نفع مصرفکنندگان نهایی خواهد بود. توسعه فناوری و بومیسازی قطعات کلیدی، علاوه بر کاهش هزینهها، کیفیت محصولات را با استانداردهای بینالمللی هماهنگ میکند و توان رقابتی آنها را در بازارهای منطقهای افزایش میدهد.
این اقدام نه تنها به تولیدکنندگان کمک میکند تا فشار ارزی را کاهش دهند، بلکه مسیر رشد پایدار صنعتی و ارتقای دانش فنی داخلی را هموار میسازد. علاوه بر این، با افزایش بهرهوری و تیراژ تولید، امکان ایجاد خطوط صادراتی و ورود به بازارهای منطقهای فراهم میشود که میتواند جایگاه ایران در صنعت تایر منطقهای تثبیت کند.
چالشهای مسیر خودکفایی
با وجود همه فرصتها، مسیر خودکفایی کامل با چالشهایی همراه است. صنعت تایر ایران نیازمند سرمایهگذاری چندصد میلیون دلاری برای تأمین تجهیزات مدرن، فناوریهای نوین و توسعه مواد اولیه است. تحریمها و محدودیتهای نقلوانتقال مالی، همکاری با شرکتهای خارجی را دشوار کرده و بخش قابلتوجهی از مواد اولیه همچنان نیازمند واردات است.
افزایش هزینههای انرژی و حملونقل نیز فشار مضاعفی بر تولیدکنندگان وارد میآورد و حاشیه سود آنها را کاهش میدهد. با این حال، تمرکز بر توسعه فناوری، بومیسازی قطعات کلیدی و دسترسی به بازارهای صادراتی، سه محور اساسی برای آینده صنعت تایر ایران محسوب میشوند. اگر این مسیر با برنامهریزی دقیق و نظارت مؤثر ادامه یابد، کشور نهتنها قادر به تأمین نیاز داخلی خود بدون اتکا به واردات خواهد بود، بلکه با ارتقای کیفیت محصولات، جایگاه خود را در بازارهای منطقهای تثبیت خواهد کرد.