تودههای پستان و سوءتفاهمهای رایج
اغلب زنان در دورهای از زندگی خود متوجه تودهای در پستان میشوند. این تجربه میتواند به شدت نگرانکننده باشد، زیرا نخستین چیزی که به ذهن خطور میکند، احتمال ابتلا به سرطان است. با این حال، باید دانست که حدود ۹۰ درصد تودههای پستان خوشخیماند و ماهیت سرطانی ندارند. به همین دلیل لمس یک توده به معنای ابتلای قطعی به سرطان نیست؛ هرچند نباید آن را ساده گرفت یا بهطور کامل نسبت به آن بیتوجهی نشان داد. تودههای خوشخیم پستان میتوانند علل مختلفی داشته باشند. برخی از آنها کیستهایی پر از مایع هستند که گاه امکان تخلیهشان نیز وجود دارد.
گروهی دیگر مانند فیبروآدنومها، تودههایی غیرسرطانی و رایج به شمار میروند. در موارد نادر، یک لخته خون میتواند علت بروز توده باشد.
همچنین تغییرات هورمونی میتوانند حالتی شبیه توده ایجاد کنند که اصلاً ماهیت واقعی ندارد و به آن «توده کاذب» میگویند. با وجود این، هر تودهای ــ صرفنظر از نوع و ظاهرش ــ نیازمند بررسی تخصصی است. پزشکان با معاینه فیزیکی، ماموگرافی و گاهی سونوگرافی به ماهیت آن پی میبرند. در برخی شرایط هم نمونهبرداری بافتی لازم میشود تا تشخیص نهایی داده شود.
نکتهای که نباید فراموش کرد این است که سرطان پستان همیشه خود را به صورت یک توده سخت و غیرقابل حرکت نشان نمیدهد. ممکن است نرم باشد، جابهجا شود یا حتی پیش از آنکه قابل لمس شود، در غربالگریهای معمول ماموگرافی کشف گردد.
اندازه توده نیز معیار مطمئنی برای قضاوت نیست. یک توده سرطانی میتواند بسیار کوچک یا بسیار بزرگ باشد؛ از اندازه نخود تا گریپفروت.
معمولاً وقتی به حدود ۲.۵ سانتیمتر میرسد، قابل لمس میشود. بنابراین کوچک بودن یا بزرگ بودن توده، هیچیک دلیلی برای کماهمیت شمردن آن نیست. کارشناسان توصیه میکنند زنان پس از کشف هر توده تازه، حداکثر ظرف یک تا دو روز به پزشک مراجعه کنند. ممکن است پزشک تصمیم بگیرد آن را مدتی زیر نظر گیرد یا روند درمانی فوری را آغاز کند، اما تصمیمگیری باید حتماً پزشکی باشد.
به تعویق انداختن مراجعه، بهویژه در صورت سرطانی بودن توده میتواند روند درمان را سختتر کند و حتی سرنوشت بیمار را تغییر دهد.
یکی از باورهای نادرست میان زنان این است که سرطان پستان حتماً باید با سابقه خانوادگی همراه باشد. در حالی که در اکثریت موارد، هیچ زمینه خانوادگی مشخصی دیده نمیشود.
این تصور غلط سبب میشود برخی افراد بهاشتباه احساس ایمنی کنند و مراجعه به پزشک را عقب بیندازند.
نکته مهم دیگر این است که اگر یکبار تودهای خوشخیم تشخیص داده شد، این به معنای ایمنی کامل برای دفعات بعد نیست. تودههای جدید هر بار باید از نو بررسی شوند، حتی اگر ظاهرشان مشابه قبلی باشد. چنین توجهی سادهترین راه برای پیشگیری از خطرات احتمالی است.
در نهایت باید گفت انکار یا بیتوجهی، بدترین شیوه مواجهه با تودههای پستان است. هرچند احتمال خوشخیم بودن بالاست، اما تنها راه اطمینان مراجعه سریع به پزشک است.
اقدام بهموقع میتواند تفاوت میان یک نگرانی گذرا و یک بحران واقعی باشد. آگاهی، دقت و پیگیری، بهترین ابزارهای زنان برای حفاظت از سلامت خود هستند.