فقر و ترک‌تحصیل در سایه بیکاری
با پایان بخشی از پروژه شرکت پتروشیمی ارغوان گستر ایلام، حدود ۱۰۰ نفر از کارگران بومی در خرداد ۱۴۰۳ تعدیل شدند و با توقف فعالیت‌های پتروشیمی در شهریور همان سال، نزدیک به ۲۰۰ کارگر دیگر نیز شغل خود را از دست دادند. این رویداد، فراتر از یک آمار ساده، به زنجیره‌ای از پیامدهای اقتصادی، اجتماعی و آموزشی در منطقه چوار منجر شده است. خانواده‌های تعدیل‌شده اکنون با دشواری‌های مالی و روانی مواجه هستند و دانش‌آموزانی که والدینشان شغل خود را از دست داده‌اند، در معرض مخاطراتی جدی در ادامه تحصیل و سلامت روان قرار گرفته‌اند. گفت‌وگوی پیش‌رو به بررسی ابعاد این بحران و ارائه راهکارهایی عملی برای کاهش آثار منفی آن بر نظام آموزشی و خانواده‌ها می‌پردازد.
عظیم نقدی، سرپرست آموزش و پرورش شهرستان چوار، با تحلیل پیامدهای چندلایه این تعدیل نیرو، هشدار می‌دهد که این رویداد می‌تواند معیشت خانواده‌ها و آینده آموزشی کودکان، به‌ویژه در مناطق روستایی را به شدت تحت تأثیر قرار دهد. او در پاسخ به این پرسش که «تعدیل نیرو چگونه بر نرخ فقر و ادامه تحصیل کودکان تأثیر می‌گذارد؟» می‌گوید: «در منطقه‌ای مانند چوار که وابستگی اقتصادی بسیاری از خانوارها به صنعت پتروشیمی بالاست، از دست رفتن شغل والدین، پیامدهای گسترده‌ای بر زندگی خانوادگی و آینده تحصیلی فرزندان خواهد داشت.»
کاهش درآمد و افزایش فقر
نقدی با اشاره به تأثیر مستقیم بیکاری بر معیشت مردم می‌گوید: «بسیاری از خانواده‌ها در چوار از طریق اشتغال در پتروشیمی درآمد خود را تأمین می‌کردند و تعدیل نیرو به معنای از دست رفتن منبع اصلی درآمد آنان است».
او اضافه می‌کند: «در مناطقی که فرصت‌های شغلی محدود است، این اتفاق می‌تواند نرخ فقر نسبی و مطلق را به شدت افزایش دهد.»
او همچنین تبعات اجتماعی این بیکاری گسترده را یادآور می‌شود: «خانواده‌های آسیب‌دیده ممکن است برای تأمین نیازهای اولیه خود به نهادهای حمایتی مانند کمیته امداد، بهزیستی یا خیریه‌ها مراجعه کنند که نشان‌دهنده افزایش آسیب‌پذیری اجتماعی است». نقدی تأکید می‌کند که بدون مداخله سریع و برنامه‌های حمایتی هدفمند، خطر عقب‌ماندگی تحصیلی بسیاری از دانش‌آموزان و تشدید چرخه فقر در منطقه جدی خواهد بود.
خطر ترک تحصیل و افت تحصیلی
او درباره تأثیرات تعدیل نیرو بر آینده آموزشی کودکان هشدار می‌دهد: «فشار مالی ناشی از بیکاری ممکن است خانواده‌ها را وادار کند فرزندان خود را از مدرسه خارج کرده و به فعالیت‌های اقتصادی کمک کنند؛ این امر نرخ ترک تحصیل را به طور نگران‌کننده‌ای افزایش می‌دهد.»
نقدی به چالش‌های روزمره ادامه تحصیل اشاره می‌کند: «حتی در صورت تمایل خانواده‌ها برای ادامه تحصیل فرزندان، هزینه‌های اولیه مانند نوشت‌افزار، لباس فرم، تغذیه مناسب و ایاب و ذهاب ممکن است برای خانوارهایی که منبع درآمد خود را از دست داده‌اند، غیرقابل تأمین شود. این موضوع عدالت آموزشی را با مخاطره مواجه می‌کند.»
او درباره اثرات روانی این بحران می‌گوید: «کودکان در خانواده‌های آسیب‌دیده ممکن است دچار اضطراب، افسردگی یا افت انگیزه شوند که به صورت مستقیم و غیرمستقیم عملکرد تحصیلی آنها را کاهش می‌دهد و بدون حمایت‌های روانشناختی هدفمند، آینده آموزشی این نسل در معرض تهدید است.»
فشار بر مدارس و کادر آموزشی
نقدی تأکید می‌کند: «مدارس خط مقدم مواجهه با تبعات اجتماعی این رویداد هستند و شاهد افزایش تقاضا برای حمایت‌های دولتی از سوی خانواده‌ها هستیم؛ درخواست‌هایی برای معافیت از شهریه، دریافت تغذیه رایگان و بهره‌مندی از خدمات مشاوره روانشناختی.»
او به کاهش مشارکت والدین در امور مدرسه اشاره می‌کند: «والدین گرفتار مشکلات اقتصادی فرصت کافی برای پیگیری وضعیت تحصیلی فرزندان ندارند. این موضوع پیوند میان خانه و مدرسه را تضعیف می‌کند و مدیریت آموزشی را با دشواری مواجه می‌سازد.»
سرپرست آموزش و پرورش چوار درباره فشار وارده بر معلمان و مشاوران می‌گوید: «نیاز به حمایت روانی و اجتماعی از دانش‌آموزان آسیب‌دیده به شدت افزایش یافته، اما منابع انسانی و مالی مدارس به ویژه در مناطق روستایی محدود است و این وضعیت فشار مضاعفی بر کادر آموزشی وارد می‌کند.»
اقدامات شرکت پتروشیمی
نقدی درباره تلاش‌های پتروشیمی ایلام برای مسئولیت اجتماعی توضیح می‌دهد: «شرکت اعلام کرده پروژه‌هایی در دست طراحی دارد و در حد توان بهزیستی و نهادهای حمایتی را برای کاهش محرومیت یاری خواهد کرد. همچنین طرح‌هایی برای تبدیل وضعیت نیروهای ایثارگر به منظور افزایش امنیت شغلی برخی خانواده‌ها اجرا شده است.»
او با بیان اینکه این اقدامات محدود و غیرشفاف هستند، تأکید می‌کند: «هنوز برنامه مشخص و عملیاتی برای حمایت مستقیم از خانواده‌های تعدیل‌شده وجود ندارد؛ اقدامات مهمی مانند معافیت مالی دانش‌آموزان، ارائه مشاوره روانشناختی و ایجاد فرصت‌های شغلی جدید برای والدین هنوز در هاله‌ای از ابهام است.»
نقدی توصیه می‌کند که برای اطلاع دقیق از برنامه‌های حمایتی، پیگیری از اداره آموزش و پرورش چوار و استانداری ایلام ضروری است تا مسئولیت‌پذیری بیشتری در قبال سرنوشت تحصیلی کودکان اعمال شود.
بسته حمایتی پیشنهادی و گام‌های عملی
او درباره اقدامات عملی تاکنون توضیح می‌دهد: «حدود یک هزار بسته نوشت‌افزار و معیشتی با حضور مدیرکل آموزش و پرورش استان، امام جمعه چوار و مدیرعامل پتروشیمی‌ایلام برای حمایت از دانش‌آموزان نیازمند، به ویژه در مناطق روستایی، توزیع شد.» نقدی به بازدیدهای دانش‌آموزان از مجتمع پتروشیمی اشاره می‌کند: «اردوی «راهیان پیشرفت» فرصتی برای آشنایی دانش‌آموزان با محیط صنعتی فراهم کرد، اما به‌صورت مستقیم به موضوع تعدیل نیرو والدین پرداخته نشده است.»
او بر لزوم تدوین بسته جامع حمایتی تأکید می‌کند: «این بسته باید شامل معافیت یا تخفیف شهریه مدارس غیردولتی برای دانش‌آموزان خانواده‌های آسیب‌دیده، توزیع بسته‌های آموزشی و معیشتی، ارائه خدمات مشاوره روانشناختی و انگیزشی، ایجاد فرصت‌های اشتغال و مهارت‌آموزی برای والدین و تأمین ایاب‌وذهاب رایگان برای دانش‌آموزان مناطق محروم باشد.»
نقدی در پایان می‌گوید: «اجرای چنین راهکارهایی نه‌تنها از آسیب‌های اجتماعی جلوگیری و ترک‌تحصیل دانش‌آموزان را کاهش می‌دهد، بلکه جلوه‌ای از تعهد عمیق و همدلی مسئولانه پتروشیمی‌ایلام با جامعه محلی و آینده‌سازان منطقه خواهد بود.»
عظیم نقدی، سرپرست آموزش و پرورش شهرستان چوار، با تحلیل پیامدهای چندلایه این تعدیل نیرو، هشدار می‌دهد که این رویداد می‌تواند معیشت خانواده‌ها و آینده آموزشی کودکان، به‌ویژه در مناطق روستایی را به شدت تحت تأثیر قرار دهد. او در پاسخ به این پرسش که «تعدیل نیرو چگونه بر نرخ فقر و ادامه تحصیل کودکان تأثیر می‌گذارد؟» می‌گوید: «در منطقه‌ای مانند چوار که وابستگی اقتصادی بسیاری از خانوارها به صنعت پتروشیمی بالاست، از دست رفتن شغل والدین، پیامدهای گسترده‌ای بر زندگی خانوادگی و آینده تحصیلی فرزندان خواهد داشت.»
کاهش درآمد و افزایش فقر
نقدی با اشاره به تأثیر مستقیم بیکاری بر معیشت مردم می‌گوید: «بسیاری از خانواده‌ها در چوار از طریق اشتغال در پتروشیمی درآمد خود را تأمین می‌کردند و تعدیل نیرو به معنای از دست رفتن منبع اصلی درآمد آنان است».
او اضافه می‌کند: «در مناطقی که فرصت‌های شغلی محدود است، این اتفاق می‌تواند نرخ فقر نسبی و مطلق را به شدت افزایش دهد.»
او همچنین تبعات اجتماعی این بیکاری گسترده را یادآور می‌شود: «خانواده‌های آسیب‌دیده ممکن است برای تأمین نیازهای اولیه خود به نهادهای حمایتی مانند کمیته امداد، بهزیستی یا خیریه‌ها مراجعه کنند که نشان‌دهنده افزایش آسیب‌پذیری اجتماعی است». نقدی تأکید می‌کند که بدون مداخله سریع و برنامه‌های حمایتی هدفمند، خطر عقب‌ماندگی تحصیلی بسیاری از دانش‌آموزان و تشدید چرخه فقر در منطقه جدی خواهد بود.
خطر ترک تحصیل و افت تحصیلی
او درباره تأثیرات تعدیل نیرو بر آینده آموزشی کودکان هشدار می‌دهد: «فشار مالی ناشی از بیکاری ممکن است خانواده‌ها را وادار کند فرزندان خود را از مدرسه خارج کرده و به فعالیت‌های اقتصادی کمک کنند؛ این امر نرخ ترک تحصیل را به طور نگران‌کننده‌ای افزایش می‌دهد.»
نقدی به چالش‌های روزمره ادامه تحصیل اشاره می‌کند: «حتی در صورت تمایل خانواده‌ها برای ادامه تحصیل فرزندان، هزینه‌های اولیه مانند نوشت‌افزار، لباس فرم، تغذیه مناسب و ایاب و ذهاب ممکن است برای خانوارهایی که منبع درآمد خود را از دست داده‌اند، غیرقابل تأمین شود. این موضوع عدالت آموزشی را با مخاطره مواجه می‌کند.»
او درباره اثرات روانی این بحران می‌گوید: «کودکان در خانواده‌های آسیب‌دیده ممکن است دچار اضطراب، افسردگی یا افت انگیزه شوند که به صورت مستقیم و غیرمستقیم عملکرد تحصیلی آنها را کاهش می‌دهد و بدون حمایت‌های روانشناختی هدفمند، آینده آموزشی این نسل در معرض تهدید است.»
فشار بر مدارس و کادر آموزشی
نقدی تأکید می‌کند: «مدارس خط مقدم مواجهه با تبعات اجتماعی این رویداد هستند و شاهد افزایش تقاضا برای حمایت‌های دولتی از سوی خانواده‌ها هستیم؛ درخواست‌هایی برای معافیت از شهریه، دریافت تغذیه رایگان و بهره‌مندی از خدمات مشاوره روانشناختی.»
او به کاهش مشارکت والدین در امور مدرسه اشاره می‌کند: «والدین گرفتار مشکلات اقتصادی فرصت کافی برای پیگیری وضعیت تحصیلی فرزندان ندارند. این موضوع پیوند میان خانه و مدرسه را تضعیف می‌کند و مدیریت آموزشی را با دشواری مواجه می‌سازد.»
سرپرست آموزش و پرورش چوار درباره فشار وارده بر معلمان و مشاوران می‌گوید: «نیاز به حمایت روانی و اجتماعی از دانش‌آموزان آسیب‌دیده به شدت افزایش یافته، اما منابع انسانی و مالی مدارس به ویژه در مناطق روستایی محدود است و این وضعیت فشار مضاعفی بر کادر آموزشی وارد می‌کند.»
اقدامات شرکت پتروشیمی
نقدی درباره تلاش‌های پتروشیمی ایلام برای مسئولیت اجتماعی توضیح می‌دهد: «شرکت اعلام کرده پروژه‌هایی در دست طراحی دارد و در حد توان بهزیستی و نهادهای حمایتی را برای کاهش محرومیت یاری خواهد کرد. همچنین طرح‌هایی برای تبدیل وضعیت نیروهای ایثارگر به منظور افزایش امنیت شغلی برخی خانواده‌ها اجرا شده است.»
او با بیان اینکه این اقدامات محدود و غیرشفاف هستند، تأکید می‌کند: «هنوز برنامه مشخص و عملیاتی برای حمایت مستقیم از خانواده‌های تعدیل‌شده وجود ندارد؛ اقدامات مهمی مانند معافیت مالی دانش‌آموزان، ارائه مشاوره روانشناختی و ایجاد فرصت‌های شغلی جدید برای والدین هنوز در هاله‌ای از ابهام است.»
نقدی توصیه می‌کند که برای اطلاع دقیق از برنامه‌های حمایتی، پیگیری از اداره آموزش و پرورش چوار و استانداری ایلام ضروری است تا مسئولیت‌پذیری بیشتری در قبال سرنوشت تحصیلی کودکان اعمال شود.
بسته حمایتی پیشنهادی و گام‌های عملی
او درباره اقدامات عملی تاکنون توضیح می‌دهد: «حدود یک هزار بسته نوشت‌افزار و معیشتی با حضور مدیرکل آموزش و پرورش استان، امام جمعه چوار و مدیرعامل پتروشیمی‌ایلام برای حمایت از دانش‌آموزان نیازمند، به ویژه در مناطق روستایی، توزیع شد.» نقدی به بازدیدهای دانش‌آموزان از مجتمع پتروشیمی اشاره می‌کند: «اردوی «راهیان پیشرفت» فرصتی برای آشنایی دانش‌آموزان با محیط صنعتی فراهم کرد، اما به‌صورت مستقیم به موضوع تعدیل نیرو والدین پرداخته نشده است.»
او بر لزوم تدوین بسته جامع حمایتی تأکید می‌کند: «این بسته باید شامل معافیت یا تخفیف شهریه مدارس غیردولتی برای دانش‌آموزان خانواده‌های آسیب‌دیده، توزیع بسته‌های آموزشی و معیشتی، ارائه خدمات مشاوره روانشناختی و انگیزشی، ایجاد فرصت‌های اشتغال و مهارت‌آموزی برای والدین و تأمین ایاب‌وذهاب رایگان برای دانش‌آموزان مناطق محروم باشد.»
نقدی در پایان می‌گوید: «اجرای چنین راهکارهایی نه‌تنها از آسیب‌های اجتماعی جلوگیری و ترک‌تحصیل دانش‌آموزان را کاهش می‌دهد، بلکه جلوه‌ای از تعهد عمیق و همدلی مسئولانه پتروشیمی‌ایلام با جامعه محلی و آینده‌سازان منطقه خواهد بود.»