انتشار صکوک، سرمایه بازنشستگان را مولد میکند
رامین بیات روزنامه نگار
وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی و مدیرعامل سازمان تأمین اجتماعی همواره بر این مسئله تأکید کردهاند که منابع بازنشستگان این سازمان نزد آنها امانت است و استفاده از این منابع باید به گونهای باشد که خلق ارزش افزوده واقعی برای ذینفعان تأمین اجتماعی صورت گیرد. این مفهوم به معنای آن است که منابع مالی نه صرفاً برای تأمین نیازهای کوتاهمدت، بلکه برای سرمایهگذاریهای هوشمندانه و ایجاد فرصتهای رشد اقتصادی به کار گرفته شوند تا هم بازدهی مناسب برای سازمان به دست آید و هم منافع بازنشستگان تضمین شود.در این راستا، انتشار اوراق صکوک اجاره «صُکوک جمع کلمه عربی «صَک» به معنی سند و برگردان عربی واژه انگلیسی Cheque (چک) است. اوراق صکوک از ابزارهای تامین مالی مورد استفاده در کشورهای اسلامی است که بر اساس اصول و مبانی مورد تایید اسلام طراحی شده است.» شرکت واسط مالی اردیبهشت دوم به منظور تأمین مالی گروه مالی صبا تأمین، نمونهای عملی از بهرهگیری استراتژیک از این منابع است.
اتمام پذیرهنویسی در روز اول
پذیرهنویسی اوراق صکوک اجاره شرکت واسط مالی اردیبهشت دوم برای تأمین مالی گروه مالی صبا تأمین وابسته به شستا، با استقبال سرمایهگذاران در روز نخست به پایان رسید. این اوراق با نماد معاملاتی «صبا۸۰۶» و نرخ سود سالانه ۲۶ درصد منتشر شد و هدف اصلی آن خرید سهام شرکت سرمایهگذاری صدر تأمین از طریق نهاد واسط و اجاره به شرط تملیک به بانی است. مدت این اوراق چهار سال و سررسید آن شهریور ۱۴۰۸ تعیین شده است. پرداخت سود هر شش ماه یکبار، سرمایهگذاران را در مسیر بازدهی پایدار همراه میسازد. حجم کل انتشار به ۱۰ میلیون ورقه با ارزش هزار میلیارد تومان رسید و نشاندهنده اعتماد بالای بازار به این حرکت استراتژیک و مولدسازی منابع بازنشستگان میباشد.
مزایای انتشار اوراق بدهی
انتشار اوراق صکوک اجاره، پنجرهای تازه به روی هلدینگ صبا تأمین گشوده است؛ حرکتی که نه تنها منابع مالی پایدار و بلندمدت را به این هلدینگ هدیه میدهد، بلکه توان اجرایی و برنامهریزی استراتژیک آن را نیز به شکل چشمگیری تقویت میکند. روزبه سلگی، کارشناس بازار سرمایه، در گفتوگو با «آتیهنو» توضیح میدهد که این اوراق با سررسید چهار ساله و نرخ سود مشخص، هلدینگ را قادر میسازد تا بدون دغدغههای نقدینگی کوتاهمدت، مسیر توسعه و سرمایهگذاریهای کلان خود را با قدرت دنبال کند.
یکی از جذابترین ویژگیهای این ساختار، تنوعبخشی به منابع مالی است. سلگی میگوید: «به جای اتکا صرف به بانکها یا منابع داخلی، استفاده از ابزارهای بازار سرمایه فشار بر جریان نقدی هلدینگ را کاهش داده و ساختار مالی آن را بهبود میبخشد.» در شرایطی که نظام بانکی محدودیتها و سختگیریهایی اعمال میکند، این راهکار به معنای واقعی کلمه، نفس تازهای برای هلدینگ فراهم میآورد.
او تأکید میکند که مالکیت سهام از طریق نهاد واسط و اجاره به شرط تملیک، به هلدینگ امکان میدهد تا داراییهای استراتژیک خود را حفظ کند و در پایان دوره اوراق، دوباره مالکیت آنها را به دست آورد. این موضوع همزمان امکان توسعه و سرمایهگذاری جدید را فراهم کرده و امنیت اقتصادی را تضمین میکند.
مزیت دیگر، کنترلپذیری و شفافیت هزینههای تأمین مالی است؛ سود دورهای و اصل اوراق در موعدهای مشخص پرداخت میشوند و جریانهای نقدی قابل پیشبینی میگردند. این امر برنامهریزی مالی را برای هلدینگ آسان میکند و ریسک نقدینگی و بدهیها را به حداقل میرساند؛ به ویژه در شرایط تورم و نوسانات اقتصادی.
سلگی در پایان اشاره میکند که انتشار اوراق، شفافیت و حکمرانی شرکتی را ارتقا میدهد و دسترسی به منابع مالی بلندمدت، فرصت اجرای پروژههای توسعهای و سرمایهگذاریهای جدید را بدون نیاز به انتظار طولانی برای جمعآوری منابع، فراهم میکند. این حرکت، نمادی از توانایی هلدینگ در مولدسازی منابع و خلق ارزش پایدار برای بازار و ذینفعان است.
انتشار اوراق و اقتصاد ملی
موفقیت پذیرهنویسی اوراق صکوک اجاره، فراتر از یک رویداد مالی، اثراتی پایدار بر اقتصاد کلان و بازار سرمایه کشور برجای میگذارد. نخستین و آشکارترین پیامد، عمقبخشی به بازار بدهی است؛ بازاری که یکی از ارکان اصلی بازار سرمایه به شمار میرود و با توسعه ابزارهای مالی اسلامی مانند صکوک اجاره، فرصتهای سرمایهگذاری با ریسک کنترلشده را برای سرمایهگذارانی که به دنبال درآمد ثابت و امنیت مالی هستند، فراهم میکند. این اقدام، جایگزینی جذاب برای بازارهای پرنوسان سهام و سایر داراییها ارائه میدهد و اعتماد به بازار سرمایه را تقویت میکند.
پیامد دوم، توانمندسازی بنگاههای اقتصادی و صنعتی برای عبور از محدودیتهای نقدینگی است. بسیاری از این شرکتها داراییهای ارزشمندی دارند، اما برای اجرای طرحهای توسعهای با کمبود منابع مواجهاند. انتشار اوراق صکوک این امکان را میدهد که تأمین مالی از حالت بانکمحور به بازارمحور تغییر کند، هزینهها کاهش یابد و کارایی اقتصاد در سطح کلان افزایش یابد. بازار سرمایه با تجمیع سرمایههای خرد و کلان از هزاران سرمایهگذار، منابع مالی بزرگ را سریع و مؤثر در اختیار بنگاهها قرار میدهد و آنها را از وابستگی به یک منبع مالی خاص رها میسازد، سبد تأمین مالی متنوع میشود و ریسک مدیریت میگردد.
سومین پیامد، آزادسازی ارزش داراییهای منجمد در شرکتهای داراییمحور است. بسیاری از هلدینگها مالکیت املاک، تجهیزات یا شرکتهای ارزشمند را در اختیار دارند که نقدشوندگی پایینی دارند. انتشار اوراق مبتنی بر دارایی، امکان تبدیل این داراییها به نقدینگی فعال بدون از دست دادن کنترل استراتژیک را فراهم میکند.
این نقدینگی میتواند برای سرمایهگذاری مجدد، اصلاح ساختار مالی یا توسعه فعالیتهای عملیاتی به کار رود. به بیان ساده، این فرآیند بهینهسازی ترازنامه، مولدسازی داراییها و ایجاد فرصتهای تازه برای رشد و توسعه اقتصادی است.
به این ترتیب، انتشار اوراق صکوک نه تنها یک ابزار مالی، بلکه عاملی استراتژیک برای تقویت بازار سرمایه، حمایت از شرکتها و بهرهوری حداکثری از داراییهای کشور و ایجاد ارزش پایدار برای اقتصاد ملی به شمار میآید.