چتر حمایتی تأمین اجتماعی بر سر زنان
براساس تازه‌ترین داده‌ها، بیش از ۱۶ میلیون و ۵۰۰ هزار نفر بیمه‌شده اصلی در سازمان تأمین‌اجتماعی حضور دارند که نزدیک به سه میلیون و ۷۰۰ هزار نفر آنان را زنان تشکیل می‌دهند. این رقم معادل حدود ۲۲.۵ درصد از کل بیمه‌شدگان اصلی است. در بازار کار نیز سهم زنان در بخش دولتی به ۴۵ درصد می‌رسد، اما در بخش خصوصی تنها ۲۵ درصد را شامل می‌شود. این تفاوت، حکایت از نابرابری فرصت‌ها دارد و ضرورت برنامه‌ریزی جدی برای افزایش حضور زنان در بخش‌های غیردولتی را یادآور می‌شود. اصل بیست‌ونهم قانون اساسی، بهره‌مندی همگان از خدمات بیمه‌ای و حمایتی را حقی مسلم می‌داند و اجرای این حق بر دوش دولت و صندوق‌های بیمه‌ای گذاشته شده است. سازمان تأمین‌اجتماعی با پوشش ۴۸ میلیون نفر، ستون اصلی این نظام حمایتی است. بیش از نیمی از جمعیت تحت چتر بیمه‌های اجتماعی، از خدمات این سازمان بهره‌مند می‌شوند و زنان نیز در هر دو بخش شاغل و غیرشاغل، بخشی جداناشدنی از این جامعه بزرگ هستند.
زنان در شمار مستمری‌بگیران
بخش مهمی از تعهدات بلندمدت تأمین‌اجتماعی به پرداخت مستمری بازنشستگی، بازماندگان و ازکارافتادگی اختصاص دارد. از مجموع هزینه ماهانه ۱۲۵ هزار میلیارد تومانی این سازمان، حدود ۹۰ هزار میلیارد تومان صرف پرداخت مستمری می‌شود. در این میان، زنان ۲۱ درصد مستمری‌بگیران را تشکیل می‌دهند. علاوه بر آن، زنان بازمانده –همسران و دختران فاقد شغل– از مستمری همسر یا پدر خویش بهره‌مند می‌شوند؛ امکانی که تا پایان حیات آنان استمرار می‌یابد. پرداخت کمک‌هزینه ازدواج، غرامت ایام بارداری و بیماری، بیمه دانشجویی و بیمه زنان خانه‌دار نیز بخشی از حمایت‌های کوتاه‌مدت سازمان از جامعه زنان است.
حمایت ویژه در بارداری
از مهم‌ترین خدمات ویژه به زنان بیمه‌شده، پرداخت غرامت دستمزد ایام بارداری است. مطابق ماده ۶۷ قانون تأمین‌اجتماعی، زنانی که حداقل ۶۰ روز سابقه پرداخت حق بیمه در سال پیش از زایمان دارند، می‌توانند از مرخصی زایمان با دریافت کامل حقوق بهره‌مند شوند. این مرخصی ۹ ماه است و در صورت تولد فرزندان دوقلو به ۱۲ ماه افزایش می‌یابد. تنها در سال گذشته، بیش از دو هزار و ۹۰۰ میلیارد تومان برای غرامت دستمزد ایام بارداری به زنان بیمه‌شده پرداخت شد؛ رقمی که نشانگر توجه سازمان به سلامت و امنیت شغلی مادران است. غرامت دستمزد ایام بیماری نیز از دیگر خدمات حیاتی تأمین‌اجتماعی است. بر اساس قانون، چنانچه بیمه‌شده به دلیل بیماری یا حادثه توان کار نداشته باشد، حقوق جایگزین او توسط سازمان پرداخت می‌شود. سال گذشته در این زمینه بیش از سه هزار و ۲۷۰ میلیارد تومان هزینه شد. این غرامت از روز نخست بستری در بیمارستان محاسبه می‌شود و برای درمان‌های سرپایی از روز چهارم. میزان پرداخت نیز برای بیمه‌شدگان متأهل معادل سه‌چهارم متوسط دستمزد روزانه و برای افراد مجرد دوسوم آن است. چنین حمایتی به‌ویژه برای زنان شاغل که بار دوگانه کار و خانواده را بر دوش دارند، حیاتی و امیدبخش است.
بیمه برای خانه‌داران و دانشجویان
یکی از طرح‌های نوین تأمین‌اجتماعی، بیمه فراگیر خانواده ایرانی است؛ طرحی که فرصت بهره‌مندی از خدمات بیمه‌ای را برای زنان خانه‌دار و دانشجویان فراهم ساخته است. تاکنون بیش از ۵۲۰ هزار زن خانه‌دار و بیش از ۸۰ هزار دانشجو به جمع بیمه‌پردازان پیوسته‌اند. این طرح گامی مهم برای افزایش امنیت اجتماعی گروه‌هایی است که پیش‌تر از نظام بیمه‌ای فاصله داشتند. سهم ۲۲.۵ درصدی زنان از بیمه‌شدگان اصلی و سهم ۲۱ درصدی آنان از مستمری‌بگیران، نشان‌دهنده حضور جدی زنان در شبکه حمایتی تأمین‌اجتماعی است. اما این تنها نقطه آغاز است. هر چه زنان سهم بیشتری در بازار کار بیابند، هم منابع مالی سازمان تقویت می‌شود و هم جامعه به سوی عدالت و توازن بیشتر حرکت می‌کند. توسعه بیمه‌ای، رونق اشتغال زنان و رشد پایدار اقتصادی در گروی همین گسترش مشارکت است. زنان نه‌تنها نیمی از جمعیت کشور، که نیمی از توان و امید جامعه به شمار میروند. حضور آنان در بازار کار و بهره‌مندی‌شان از حمایت‌های بیمه‌ای، ضامن توسعه‌ای متوازن و انسانی است. سازمان تأمین‌اجتماعی با گستردن چتر حمایتی خود بر سر زنان شاغل، خانه‌دار و دانشجو، می‌تواند سرمایه‌ای ماندگار برای نسل‌های آینده فراهم کند. اگر فرصت‌های برابر برای زنان فراهم شود، بازار کار پررونق‌تر، صندوق‌های بیمه‌ای پویاتر و جامعه‌ای نیرومندتر خواهیم داشت. آینده‌ای که در آن زنان نه تنها بهره‌مند، بلکه سازندگان اصلی رفاه و عدالت اجتماعی‌اند.
زنان در شمار مستمری‌بگیران
بخش مهمی از تعهدات بلندمدت تأمین‌اجتماعی به پرداخت مستمری بازنشستگی، بازماندگان و ازکارافتادگی اختصاص دارد. از مجموع هزینه ماهانه ۱۲۵ هزار میلیارد تومانی این سازمان، حدود ۹۰ هزار میلیارد تومان صرف پرداخت مستمری می‌شود. در این میان، زنان ۲۱ درصد مستمری‌بگیران را تشکیل می‌دهند. علاوه بر آن، زنان بازمانده –همسران و دختران فاقد شغل– از مستمری همسر یا پدر خویش بهره‌مند می‌شوند؛ امکانی که تا پایان حیات آنان استمرار می‌یابد. پرداخت کمک‌هزینه ازدواج، غرامت ایام بارداری و بیماری، بیمه دانشجویی و بیمه زنان خانه‌دار نیز بخشی از حمایت‌های کوتاه‌مدت سازمان از جامعه زنان است.
حمایت ویژه در بارداری
از مهم‌ترین خدمات ویژه به زنان بیمه‌شده، پرداخت غرامت دستمزد ایام بارداری است. مطابق ماده ۶۷ قانون تأمین‌اجتماعی، زنانی که حداقل ۶۰ روز سابقه پرداخت حق بیمه در سال پیش از زایمان دارند، می‌توانند از مرخصی زایمان با دریافت کامل حقوق بهره‌مند شوند. این مرخصی ۹ ماه است و در صورت تولد فرزندان دوقلو به ۱۲ ماه افزایش می‌یابد. تنها در سال گذشته، بیش از دو هزار و ۹۰۰ میلیارد تومان برای غرامت دستمزد ایام بارداری به زنان بیمه‌شده پرداخت شد؛ رقمی که نشانگر توجه سازمان به سلامت و امنیت شغلی مادران است. غرامت دستمزد ایام بیماری نیز از دیگر خدمات حیاتی تأمین‌اجتماعی است. بر اساس قانون، چنانچه بیمه‌شده به دلیل بیماری یا حادثه توان کار نداشته باشد، حقوق جایگزین او توسط سازمان پرداخت می‌شود. سال گذشته در این زمینه بیش از سه هزار و ۲۷۰ میلیارد تومان هزینه شد. این غرامت از روز نخست بستری در بیمارستان محاسبه می‌شود و برای درمان‌های سرپایی از روز چهارم. میزان پرداخت نیز برای بیمه‌شدگان متأهل معادل سه‌چهارم متوسط دستمزد روزانه و برای افراد مجرد دوسوم آن است. چنین حمایتی به‌ویژه برای زنان شاغل که بار دوگانه کار و خانواده را بر دوش دارند، حیاتی و امیدبخش است.
بیمه برای خانه‌داران و دانشجویان
یکی از طرح‌های نوین تأمین‌اجتماعی، بیمه فراگیر خانواده ایرانی است؛ طرحی که فرصت بهره‌مندی از خدمات بیمه‌ای را برای زنان خانه‌دار و دانشجویان فراهم ساخته است. تاکنون بیش از ۵۲۰ هزار زن خانه‌دار و بیش از ۸۰ هزار دانشجو به جمع بیمه‌پردازان پیوسته‌اند. این طرح گامی مهم برای افزایش امنیت اجتماعی گروه‌هایی است که پیش‌تر از نظام بیمه‌ای فاصله داشتند. سهم ۲۲.۵ درصدی زنان از بیمه‌شدگان اصلی و سهم ۲۱ درصدی آنان از مستمری‌بگیران، نشان‌دهنده حضور جدی زنان در شبکه حمایتی تأمین‌اجتماعی است. اما این تنها نقطه آغاز است. هر چه زنان سهم بیشتری در بازار کار بیابند، هم منابع مالی سازمان تقویت می‌شود و هم جامعه به سوی عدالت و توازن بیشتر حرکت می‌کند. توسعه بیمه‌ای، رونق اشتغال زنان و رشد پایدار اقتصادی در گروی همین گسترش مشارکت است. زنان نه‌تنها نیمی از جمعیت کشور، که نیمی از توان و امید جامعه به شمار میروند. حضور آنان در بازار کار و بهره‌مندی‌شان از حمایت‌های بیمه‌ای، ضامن توسعه‌ای متوازن و انسانی است. سازمان تأمین‌اجتماعی با گستردن چتر حمایتی خود بر سر زنان شاغل، خانه‌دار و دانشجو، می‌تواند سرمایه‌ای ماندگار برای نسل‌های آینده فراهم کند. اگر فرصت‌های برابر برای زنان فراهم شود، بازار کار پررونق‌تر، صندوق‌های بیمه‌ای پویاتر و جامعه‌ای نیرومندتر خواهیم داشت. آینده‌ای که در آن زنان نه تنها بهره‌مند، بلکه سازندگان اصلی رفاه و عدالت اجتماعی‌اند.