آینده بانکداری هوشمند و پایدار
مهدی فتحاله کارشناس حوزه بانکداری دیجیتال
بانکها در ربع قرن اخیر با پذیرش فناوریهای نوین از جمله هوش مصنوعی، پلتفرمهای کمکد، بلاکچین و سیستمهای ابری، به توسعه محصولات و خدمات دیجیتال پرداختند و کارایی خود را بهبود بخشیدند. این فناوریها تجربه مشتریان را نیز متحول کردند و به بانکها امکان دادند تا خدمات شخصیسازیشده و سریعتری ارائه دهند. از سوی دیگر، روندهایی همچون شهروندی دیجیتال، بانکداری صرفاً دیجیتال، امور مالی تعبیهشده و بانکداری باز از طریق APIهای امن، ساختار صنعت بانکداری را تغییر داده و بانکها را به سمت فعالیت در اکوسیستمهای بانکی پیشرفته سوق داده است. این تحولات، فراتر از تغییرات فناوری صرف، مدلهای کسبوکار و روابط مشتریان با بانکها را دگرگون ساختهاند.
با این حال، در طول این ۲۵ سال، تحول دیجیتال هرچند راحتی و کارایی را بهبود بخشید، اما موجب کاهش ارتباطات شخصی و همدلانه میان بانکها و مشتریان شد؛ ارتباطاتی که پیشتر از ارکان مهم تجربه بانکداری به شمار میرفت. اکنون بانکها باید در آستانه دورهای نوین، با بهرهگیری هوشمندانه از هوش مصنوعی، دادهها و فناوریهای ابری، این پیوند انسانی را بازیابی کنند. آینده بانکداری نه تنها به معنای دیجیتال شدن بلکه به معنی یافتن تعادل میان بهرهوری فناوری و پاسخ به نیازهای انسانی مشتریان است. بانکهای موفق باید فراتر از ارائه خدمات صرف، نقش شریک معتمد و مشتریمحور در زندگی مالی افراد را ایفا کنند و این مستلزم بازنگری مداوم در رویکردها و طرز فکرهاست.
چشمانداز صنعت مالی تا سال ۲۰۳۰ با تغییرات چشمگیر در رفتار مصرفکننده، فشارهای نظارتی جدید، پیشرفتهای فناوری و عدم قطعیتهای اقتصادی همراه خواهد بود. بانکها و مؤسسات مالی با رقابت فزایندهای از سوی بانکهای نوظهور و شرکتهای فینتک مواجه هستند که راهکارهای نوآورانهای برای جذب مشتری ارائه میدهند. در چنین شرایطی، بهکارگیری راهکارهای هوش مصنوعی و بهبود مستمر تجربه مشتری به یکی از عوامل کلیدی در حفظ جایگاه بازار بدل خواهد شد. اعتماد و امنیت، اصولی حیاتی باقی میمانند اما شیوه ارائه آنها باید با نوآوریهای فناوری همسو شود تا نیازهای نسلهای آینده برآورده شود.
بانکهای موفق آینده کسانی هستند که فراتر از پذیرش صرف فناوریهای جدید، معنای بانکداری را بازتعریف میکنند. بانکداری نسل آینده نهتنها دیجیتال است بلکه هوشمند، پایدار و انسانیتر خواهد بود. همگرایی فناوریهای دیجیتال و هوش مصنوعی فرصتی برای خلق تجربههای شخصیتر، همدلانهتر و معنادارتر فراهم میآورد. این تغییر با رویکردی ترکیبی که در آن انسان و ماشین به صورت هماهنگ عمل میکنند، امکانپذیر است و موجب گذار از بانکداری نسل چهارم به نسل پنجم میشود. بانکها با اتخاذ چنین رویکردی میتوانند از ارائهدهندگان صرف خدمات مالی به شرکای ضروری و همدل زندگی مشتریان تبدیل شوند؛ آیندهای که در آن فناوری و همدلی دست در دست هم، عرصه بانکداری را متحول خواهند ساخت.